برخلاف بسیاری از افراد جامعه که روز را عاملی برای امنیت، آرامش و راحتی بیشتر قلمداد می‌کنند، هستند افرادی که ترجیح می‌دهند، شب‌هنگام به فعالیت‌هایی چون پیاده‌روی، گردشگری، راهپیمایی و حتی جستجو و کشف بپردازند. شب همواره حسی مرموز به همراه یک ناشناختگی عجیب به همراه دارد و شاید بروز همین احساسات افراد را به گشت‌وگذار در شب وامی‌دارد. اما در کنار پرداختن به علاقه‌مندی‌های شخصی، همواره باید جانب احتیاط را هم در نظر گرفته و مجهز به سفر و گشت و گذار پرداخت. در اینجا به برخی از باید و نبایدهای سفرهای شبانه پرداخته می‌شود.

تجربه شرط نخست
داشتن تجربه کافی سفر، شرط اولیه برای پرداختن به سفر و گشت‌های شبانه است. هرچند که گردشگری شبانه در محیط‌های طبیعی حسی از ماجراجویی و هیجان را در افراد ایجاد می‌کند؛ اما مهم است که پیش از پرداختن به چنین سفرهایی، تجربه لازم و کافی را در طول سفرهای روزانه کسب کرده باشید. این تجربه‌ها علاوه بر شناخت محیط‌های مختلف طبیعی و آگاه شدن به بسیاری از مهارت‌ها، به خودشناسی و آشنایی با نقاط قوت و ضعف شما نیز کمک شایانی خواهد کرد. این خودشناسی در طول سفرهای شبانه بسیار مهم و ضروری است و از بروز اشتباهات عجیب و ناگوار به میزان زیادی می‌کاهد.

گروهی سفر کنید
این یک واقعیت است که شما در جمع امنیت بیشتری خواهید داشت. در طول سفرهای شبانه به دلایل مختلفی چون کم شدن جمعیت ساکنین و عدم تسلط کامل بر محیط اطراف، امکان بروز حوادث از پیش تعیین نشده بالا می‌رود. پس بهتر است گروهی به سفرهای شبانه بپردازید. مزایای پیاده‌روی گروهی شامل استفاده از تجربه‌های دیگران و به اشتراک گذاشتن دانسته‌های شخصی، کمک گرفتن در هنگام آسیب دیدگی‌های احتمالی و حمله‌های ناگهانی حیوانات وحشی، یافتن مسیر صحیح، توزیع بار و بنه‌های مورد نیاز در میان افراد گروه و ایجاد همبستگی می‌شود.

به همراه بردن روشنایی به میزان کافی
بهتر است با توجه به جایی که قصد عزیمت بدان را دارید ابزار مختلف روشنایی را با خود همراه کنید. بردن چراغ قوه‌های بزرگ تقریباً در تمامی انواع سفرها و گشت و گذارهای شبانه به کار می‌آید اما یکی از بهترین ابزارهای روشنایی امروزه هدلایت ها (headlight) محسوب می‌شوند که به سبب سهولت استفاده در طول سفر، در میان گردشگران از محبوبیت زیادی برخوردار هستند. هدلایت ها و هدلامپ ها توسط تولیدکنندگان مختلف در اندازه‌ها و شکلهای مختلف و متنوعی ارائه می‌شوند و به گردشگران آزادی انتخاب می‌دهند. یک ایده مناسب در زمانی که باروبنه سفرتان زیاد است، برداشتن مقداری ژل سوختنی و سایر مواد آتش زا است. با استفاده از این مواد آتش زا به سادگی می‌توان یک مشعل درست کرده و از نور و گرمای آن بهره برد.

باتری‌های اضافه به همراه ببرید
سبک سفر کردن خاصه در طول شب بسیار مهم است. اما فراموش نکنید که برخی از وسایل گرچه نام اضافی و یدک را به دوش می‌کشند، اما از بسیاری از وسایل اصلی مهمتر هستند. برداشتن باتریهای اضافه نه تنها در مواقعی که گشت شبانه بیشتر از حد انتظار طول می‌کشد، حیاتی و ضروری است؛ بلکه در موارد بروز حوادثی چون گم شدن یا آسیب دیدگی‌ها، در میزان حفظ روحیه و گرفتن تصمیم درست نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود. گاه حتی فکر تمام شدن باتری روشنایی‌ها و ماندن در مسیری تاریک و بی راهنما می‌تواند بسیار مخرب و آزاردهنده باشد. پس بهتر است باتریهای اضافه خود را پیش از هر وسیله دیگری در باروبنه خود قرار دهید. 

در حیات وحش عاقلانه رفتار کنید
درشب همواره شکارچیان ماهری در حیات وحش و محیط زیست طبیعی وجود دارند. پس بهتر است مراقب رفتار خود باشید و با استفاده از خرد و دانش خود و هم‌سفرانتان به گونه‌ای رفتار کنید که کمترین میزان توجه جانوران وحشی را به خود جلب کرده و در قلمرو آنها اختلالی ایجاد نکنید. مسئولانه رفتار کردن در محیط طبیعی علاوه بر حفظ جان گردشگران به حفظ محیط زیست نیز بسیار کمک خواهد کرد. برخی از گردشگران ناآگاه در طول سفرهای شبانه اقدام به عکاسی با فلاش از جانورانی چون جغد می‌کنند. نور فلاش دوربین برای یک جغد، همچون خیره شدن به نور خورشید با دوربین دوچشمی است و صدمات جبران ناپذیری را به این جانوران وارد می‌کند.

متناسب با فصل لباس بپوشید
پوشیدن لباس مناسب قطعاً برای هر سفر روزانه و شبانه‌ای مهم و ضروری است. اما در بسیاری از مناطق، اختلاف دمای میان شب و روز از جانب گردشگران بررسی نشده و سبب بروز مشکلات سلامتی و آزار رساندن به همسفران می‌شود. بهتر است پیش از شروع سفر شبانه خود با منطقه‌ای که قصد عزیمت به آن را دارید آشنا شده و متناسب با شرایطی که در سایت‌های هواشناسی مطالعه می‌کنید و یا مردم محلی برایتان توضیح می‌دهند، لباس بپوشید.

آب و خوراک کافی و مناسب با خود همراه کنید
برداشتن آب کافی از اهمیت زیادی برخوردار است. حتی اگر محلی که بدان سفر می‌کنید تحت شرایطی است که میزان کمی از آب بدن خود را از دست می‌دهید، باز هم باید به میزان کافی آب به همراه داشته باشید. بهتر است از مواد غذایی که علاوه بر ساده و کم حجم بودن، انرژی بالایی دارند استفاده کنید. مراقب باشید که بوی غذا به راحتی جانوران بسیاری را به سمت شما می‌کشاند.

مسیرهای آشنا را برگزینید
شب‌هنگام زمان مناسبی برای کشف تازه‌ها نیست. بهتر است به جای پرداختن به مناطق ناآشنا و انجام کارهای ناآگاهانه و غیرمنطقی، سفر شبانه خود را در مسیرهای آشنا و مطمئن برنامه‌ریزی کنید. در صورتی که به مکانی ناآشنا قدم می‌گذارید حتماً از راهنمایان محلی که تسلط کامل بر شرایط حاکم بر منطقه دارند استفاده کنید.

این مطلب اولین بار در ماهنامه ایرانا به قلم هستی یزدان پناه و رضا وثوقی منتشر شده است.