نیمکره شمالی دارای ستاره‌ای درخشان به‌عنوان ستاره قطبی است که پیوسته راهنمای منجمان ، دریانوردان ، نقشه برداران و سپاهیان در هر کجای این نیمکره است. ستاره قطبی یا ستارهٔ شمالی ستاره‌ای است که بسیار نزدیک به امتداد محور زمین بر کره سماوی باشد، و جهت شمال (در نیمکره شمالی) یا جنوب (در نیمکره جنوبی) را نشان می‌دهد؛ و ستاره‌ای است که با این موقعیت محلش نسبت به ناظر ساکن روی زمین تغییر نمی‌کند. در حال حاضر این موقعیت از آن ستاره جُدَی است که با قدر ظاهری ۲/۱ درخشانترین ستارهٔ صورت فلکی خرس کوچک ( دب اصغر ) است، اما به دلیل حرکت تقدیمی زمین این مکان تغییر می‌کند. در ۴۰۰۰ سال پیش ستاره قطبی ستاره آبمار بود، ۳۰۰۰ سال پیش ستاره قطبی ستاره ثعبان، و در سال ۱۴۰۰۰ میلادی ستارهٔ قطبی ستارهٔ نسر واقع خواهد بود.
ولی در نیمکره جنوبی چنین شرایطی نیست. در آسمان نیمکره جنوبی و در مکانی که محور شمال به جنوب کره زمین امتداد می‌یابد، به طور کلی منطقه‌ای بی ستاره است. البته این طور هم نیست که هیچ ستاره‌ای در آن حوالی نباشد، اما ستاره سیگما از صورت فلکی هشتک (اکتان) از ستارگان مقیم این محدوده است که دیدارش با چشم غیر مسلح فقط در تاریکی مطلق میسر می شود و به نام ستاره قطب جنوب خوانده می شود.
این ستاره سیگما درصورت فلکی هشتک درفاصله ۱,۰۳ درجه ای قطب واقعی جنوب مستقر است و برخلاف ستاره قطب شمال، از این نزدیک تر به قطب جنوب نمی شود.
حال به این موضوع می رسیم که بدون داشتن یک راهنمای روشن در منطقه، جنوبی چگونه قطب جنوب را می توان یافت؟ صورت فلکی چلیپا یا صلیب جنوبی در آسمان جنوب شرقی در ارتفاع بالا می‌باشد. با یافتن دو ستاره گاما و آلفای این صورت فلکی به عنوان ستارگان راهنما می‌توان محدوده قطب جنوب فلکی را معین کرد.
فاصله زاویه‌ای بین ستارگان گاما و آلفای صلیب جنوبی در حدود ۶ درجه می‌باشد. قطب جنوب آسمان هم در فاصله ۲۷ درجه‌ای آلفا یعنی چهار و نیم برابر طول بین این دو ستاره قرار گرفته است. به‌عبارت دیگر این طول معادل اندازه سه مشت انسان در فاصله دست است .
