نتایج پژوهشها نشان داده است که به طور کلی سطح HbA1c (میانگین سه ماهه قندخون) در فصل زمستان بالاتر از فصل تابستان است. از دلایل عمده این تغییر سطح خون میتوان به «کاهش فعالیت جسمی ناشی از تغییر شیوهی زندگی» و «افزایش سوخت و ساز بدن برای کنترل دمای بدن» اشاره نمود. در هر صورت فارغ از سببشناسی این پدیده، نکته مهمی که باید به آن توجه نمود، ضرورت افزایش کنترل قندخون در فصل زمستان است. هر دو نوع دیابت ۱ و ۲ لازم است این موضوع را رعایت کنند. با اشاره به این قول قدما که «ذهن سالم در بدن سالم است» توجه شما را به رعایت نکات زیر جلب میکنم:
فارغ از این که دیابتی نوع ۱ باشید یا،۲ افزایش اندک فعالیت جسمی نیز به شما کمک میکند تا حساسیت بدن شما به انسولین افزایش یابد، بدنتان گرم شود و نشاط بیشتری کسب کنید.
جالب است بدانید اثر مفید یک نرمش کوتاه مدت، حتی بعد از اتمام فعالیت جسمیتان نیز تا مدتی ادامه مییابد و سوخت و ساز بدن شما را بهبود میبخشد. به این موارد، گرم شدن بدن در سرما را هم اضافه کنید!
فراموش نکنید که لازم است حین فعالیت جسمی به میزان قندخونتان توجه کنید تا دچار هایپوگلایسمی (افت قندخون) نشوید! در فصل سرما توجه بیشتری به نگهداری از داروهایتان داشته باشید و اگر از انسولین استفاده میکنید از یخزدگی آن جلوگیری نمایید. در فصل زمستان و هوای سرد باید به برخی نکات توجه بیشتری داشته باشید:
سرماخوردگی و آنفلوآنزا: اصولاً سرما و خشکی هوا شرایط را برای بروز سرماخوردگی سهلتر مینماید بنابراین باید توجه کنید طی این ماهها استراحت کافی داشته باشید، تغذیه صحیح را رعایت کنید و مصرف مایعات، بخصوص مایعات گرم را افزایش دهید. تا حد ممکن از سیستمهای گرمایشی استفاده کنید که هوا را کمتر خشک میکنند. به یاد داشته باشید که درمان سرماخوردگی «استراحت و مصرف مایعات» است و در غالب موارد نیازی به مصرف آنتیبیوتیک و کورتون نیست پس، از مصرف آنها بپرهیزید!
در برخی موارد به دلیل التهاب شدید حلق ممکن است برای فرد کورتون تجویز شود. فراموش نکنید کورتونهایی مثل دگزامتازون و بتامتازون و،…. قندخون را بهشدت افزایش میدهند و بسته به نظر پزشک معالجتان گاهی لازم است دوز داروهای کاهنده قندخون و یا انسولین افزایش یابد پس در چنین مواردی حتماً پزشک را در جریان دیابتی بودنتان بگذارید. در فصل زمستان از تماس و یا نزدیک شدن به افراد سرماخورده جداً اجتناب کنید و دستهای خود را طی روز چندین نوبت بشویید.
سوگ و افسردگی ناشی از تغییر فصل: در فصول سرد سال به دلیل کاهش آفتاب و کوتاه شدن روزها ونیز کاهش فعالیت جسمی ناشی از آن، ممکن است عدهای دچار بیحوصلگی و درجاتی از افسردگی شوند. در صورتی که دریافتید خود و یا اطرافیانتان دچار چنین حالاتی شدهاید بهتر است سعی کنید فعالیت جسمی گروهیتان را افزایش دهید تا هم از حضور دوستان و آشنایان لذت ببرید و هم به بهبود کنترل قندخون خود کمک نمایید.
این مطلب اولین بار در فصلنامه پیام دیابت منتشر شده است.