موزه‌های «مادام توسو» یکی از دیدنی‌ترین موزه‌های جهان به حساب می‌آید. در این موزه که توسط «مادام توسو» در سده هجدهم میلادی پایه‌گذاری شد، تندیس‌های مومی افراد مشهور و تاریخ‌ساز، ساخته و نگهداری می‌شود. این تندیس‌های مومی چنان به واقعیت شبیه‌اند که حیرت بازدیدکنندگان را بر می‌انگیزند. نگارنده حدود ۹ سال پیش در سفر به لندن از این موزه بازدید کرده است. در سفر به هلند و شهر آمستردام فرصت دوباره‌ای دست داد تا از نزدیک از شعبه دیگر این موزه و این بار در آمستردام بازدید شود. موزه «مادام توسو» شعبه‌هایی نیز در شهرهای برلین، لاس وگاس، نیویورک، هنگ کنگ، بانکوک و شانگهای دارد.
عکس گرفتن با شخصیت‌های مورد علاقه
موزه «مادام توسو» ی هلند در میدان دام آمستردام، پایتخت این کشور قرار دارد. موزهای از سلسله موزه‌های زنجیرهای مادام توسو که در شهرهایی چون لندن، برلین، لاس وگاس و نیویورک، واشنگتن دی سی، بانکوک، هنگ کنگ و شانگهای نیز شعبه دارد. نمای بیرونی موزه مادام توسو هلند، مزین به دو مجسمه ۵متری متحرک است. برعکس شنیده‌ها که برای تهیه بلیت بایستی در صف بلندی انتظار بکشید، ما به‌راحتی و در کسری از ثانیه بلیت تهیه کرده و وارد موزه شدیم. در این موزه، همچون موزه مادام توسوی لندن مجسمه مومی تعدادی از مشاهیر جهان به معرض نمایش درآمده است. این مشاهیر تعدادی از چهره‌های سرشناس هالیوود و چهره‌های ادبی و هنری و سیاسی و ورزشی جهان هستند که در طبقات مختلف موزه در جایگاهی مرتبط با حرفه‌شان و با ژست‌هایی که بیانگر گوشه‌ای از شخصیت آنها است به نمایش گذاشته شده‌اند. در بخش ورودی موزه، خاندان سلطنتی هلند (پادشاه و ملکه) با چهرهای گشاده و لبخند گرمشان، گویی ورود گردشگران را به کشورشان خوش آمد میگویند.
سپس چهره‌های سیاسی یکی پس از دیگری ظاهر می‌شوند: اوباما، آنکلا مرکل، نلسون ماندلا، دالایی لاما، گاندی و … . اما سالن هنرمندان، پرطرفدارترین بخش موزه است. در این قسمت، ستارگان دنیای هنر و در رأس آنها بازیگران هالیوود به انتظار گردشگران ایستاده‌اند. گردشگرانی که شاید هرگز شانس دیدار این مشاهیر را نداشته باشند در این موزه این شانس را دارند که کنار ماکت شخصیت مورد علاقه‌شان بایستند و با آنها عکسی به یادگار بگیرند. شاید یکی از پرطرفدارترین مجسمه‌های موزه، مشهورترین زوج سینما یعنی «بردپیت» و «آنجلینا جولی» هستند که البته به دنبال انتشار خبر جدایی آنان، مسئولین موزه مجسمه‌هایشان را هم از هم جدا کرده‌اند! در حالی که مشغول نوشیدن قهوه با «جرج کلونی» هستید متوجه حضور «چارلی چاپلین» می‌شوید که می‌توانید با کمک یک ابزار ساده فناورانه در تلویزیون با او برقصید و به صورت مجازی همبازی سینمای سحرانگیزش شوید.
در این موزه علاوه بر ایستادن در کنار مشاهیر، می‌توان در کنار شخصیت‌های تخیلی و زاییده‌ی خیال هنرمندان نیز ایستاد و چنانچه علاقه‌مند باشید لباس و کلاه مشابه آنان را که در کنار برخی از مجسمه‌ها قرار دارد برمی دارید، به تن می‌کنید و با آنها عکس یادگاری می‌گیرید. مثلاً با پوشیدن یک کت و جلیقه سرهم که مشابه مأمور ۰۰۷ است می‌توانید با جیمز باند همراه شوید و در کنارش در صحنه‌ای از فیلم‌های پلیسی حضور یابید! می‌توان پا را از این‌ها هم فراتر نهاد و همگام با شخصیت‌های تخیلی فیلم‌ها همچون اسپایدرمن (مرد عنکبوتی) از دیوار صاف و سقف هم بالا رفت؛ البته با شگردهای خاصی که فقط در این موزه فراهم است. جالب اینکه برخی از این چهره‌های مشهور، خود به دیدن موزه آمده و با مجسمه مومی خود عکس گرفته‌اند که برخی از این تصاویر را هم در گوشه و کنار موزه می‌توان دید.
مسیری که مادام توسو طی کرد
در موزه «مادام توسو» بازدیدکنندگان مشتاق چنان غرق در دنیای ستارگان می‌شوند و به دنبال عکس گرفتن هستند که کمتر به تندیس مومی بانویی سالخورده توجه می‌کنند که در گوشه‌ای جای گرفته و شاهد این هیاهوست؛ بانویی به نام «مادام توسو» که ۲۵۰ سال پیش چشم به جهان گشود و به جایی رسید که هیچ‌کس گمان نمی‌برد. «مادام توسو» با نام واقعی «ماریا آنا گروس هولتز» در سال ۱۷۶۱ در استراسبورگ فرانسه چشم به جهان گشود. با مرگ پدر، مادرش به عنوان خدمتکار به خانه یک پزشک هنرمند به نام دکتر «فیلیپ کورتیوس» نقل مکان کرد و ماریای کوچک این شانس را یافت که از همان دوران کودکی در کارگاه مجسمهسازی دکتر کورتیوس استعداد هنریاش را شکوفا سازد. دکتر با استفاده از دانش خود از آناتومی بدن انسان، مجسمه‌هایی طبیعی خلق می‌کرد و کم کم این مهارت به ماریای باذوق و استعداد نیز انتقال یافت. تا جایی که پس از چند سال کار، شهرت زیادی به هم زده و موفق به برپایی چند نمایشگاه در شهرهای مختلف اروپا شدند. آنها مجسمه بسیاری از ثروتمندان شهر از جمله خاندان سلطنتی فرانسه را ساختند و اینگونه، رابطه نزدیکی با دربار سلطنتی فرانسه پیدا کردند. اما پس از انقلاب کبیر فرانسه و برچیده شدن نظام سلطنتی، دکتر و ماریا از بیم جانشان مجبور به همکاری با انقلابیون شدند؛ بطوریکه این بار نه تندیس درباریان که سردیس آنها را می‌ساختند. انقلابیون می‌خواستند پس از قطع سر اعضای خاندان سلطنتی با گیوتین، سر آنها را به نشانه پیروزی خود و عبرت سایرین در میادین معروف شهر در معرض نمایش عموم قرار دهند ولی به دلیل فاسد شدن سر و آلودگی شهر، نمی‌توانستند این کار را کنند.
اینجا بود که لزوم ساخته شدن سردیس آنها پیش آمد و بنابراین سردیس مومی بسیاری از معدومین در کارگاه دکتر کورتیوس ساخته شد و به معرض نمایش درآمد و اینگونه دکتر و ماریا از خشم و کینه انقلابیون جان به در بردند. پس از مرگ دکتر کورتیوس که به نوعی پدرخوانده ماریا به حساب می‌آمد، ماریا وارث کارگاه و تندیس‌های وی شد و پس از ازدواج با فردی به نام فرانسوا توسو، مادام توسو نام گرفت. مادام توسو سال‌ها به فعالیت خود ادامه داد. او در این مسیر سختی‌های بسیار متحمل شد. جدایی از همسرش، آتش‌سوزی نمایشگاه در خلال حملات شورشیان و جنگها، شکسته شدن کشتی حاوی مجسمه‌ها و غرق شدن آنها در دریا و … این زن بلندهمت و اراده فولادین را بر جای ننشاند تا جایی که او در ۷۰ سالگی به کمک پسرانش موفق شد که نمایشگاهی بسیار زیبا و دیدنی را در شهر لندن افتتاح کند. مادام توسو در سال ۱٨۵۰ و در ٨۹ سالگی در حالیکه آخرین مجسمه و تندیس خود را نیز ساخته بود از دنیا رفت. او در هنگام مرگ، صاحب موزهای با ۴۰۰ مجسمه از مشاهیر زمان خود بود. حالا همان مجسمه او که از آخرین سال‌های زندگی‌اش و حوالی ۹۰ سالگی اوست در گوشه‌ای از موزه، هیاهوی بازدیدکنندگان را به نظاره ایستاده ولی کمتر بازدیدکننده‌ای به این بانوی سالخورده که با لباسی مشکی و شب کلاهی سفید ایستاده توجه نشان می‌دهد. نام «مادام توسو» امروزه در زمره بلندهمت‌ترین بانوان تاریخ و به عنوان مادر مجسمهسازی جهان در یادها باقی و جاودان است.
این مطلب اولین بار در دوماهنامه تشریفات به قلم فرید جواهرزاده منتشر شده است.
