این مطالعات به مدیریت دکتر کریم زقلول، متخصص جراحی اعصاب، در مرکز عوارض عصبی و سکته موسسه ملی بهداشت امریکا صورت گرفت. برای انجام پژوهش از بیماران مبتلا به صرع که به کاربرد داروها مقاومت نشان میدادند، استفاده شد. برای بررسی منبع ایجاد تشنج دکتر زقلول و همکارانش یک شبکه از الکترودها را در مغز بیمار کار گذاشتند تا فعالیتهای الکتریکی مغز را برای چندین روز مورد بررسی و پایش قرار دهند.
او توضیح میدهد: «هدف اولیه بررسیهای ما یافتن راهی برای جلوگیری از این تشنه است. اگرچه همزمان مطالعهای قوی برای بررسی کارکرد مغز هم به حساب میآمد.» در هر دو پژوهش محققان فعالیت الکتریکی مغز را در زمان آزمایش خاطرات بیمار مورد پایش قرار دادند. به هر بیمار صدها جفت واژه نشان داده شد مانند مداد و خانه، پرتقال و کشتی و سپس از آنها خواسته شد در آزمونی دیگر در برابر هر کلمهای واژه همراه آن را که قبا به او نشان داده شده بود، بنویسد یا به خاطر بیاورد. در یک مطالعه که در مجله علوم عصبشناسی به چاپ رسیده، بیماران ۳۸ درصد جفت واژهها را به صورت موفقیتآمیزی به خاطر میآوردند. امواج مغزی که بیماران در زمان یادآوری درست یک جفت کلمه تجربه میکردند، اغلب در قسمت لوب گیجگاهی و قشر جلویی مغز رخ میدهند. پژوهشگران نشان دادند که امواج ظاهر شونده هنگامی که کلمات به خاطر آورده میشوند، در مقایسه با امواج اولیه که در زمان به خاطر سپرده شدن واژهها ایجاد میشوند، سریعتر ظاهر میشوند.
بنابراین مغز خاطرات را با سرعت بالاتری بازخوانی میکند. در مطالعه دوم که در مجله زیستشناسی جاری به چاپ رسیده، پژوهشگران از یک نوع جدید شبکه الکترودها به نام میکرو الکترودهای با چگالی بالا برای بررسی مجموعهای از تک عصبها در زمان آزمون سنجش خاطرات استفاده کردند. این شبکهها در قسمت گیجگاهی وسط کار گذاشته شدند؛ قسمتی از مغز که تصور میشود در تشخیص انتخاب واژگان، شناسایی چهرهها و تخمین مسافت کارکرد دارد. در این مطالعه بیماران به صورت صحیح ۲۳ درصد جفت کلمات را به خاطر آوردند. زمانی که فعالیتهای الکتریکی مغزی آنها مورد بررسی قرار گرفت، روشن شد که الگوی انتقال سیگنالهای الکتریکی نورونها در زمان به خاطر آوردن یک جفت واژه، مشابه الگوی سیگنالی در زمان یادگرفتن و به خاطر سپردن آنهاست. به علاوه، نتایج نشان میداد که فعالیت کلی نورونها برای هر یک جفت واژه اختصاصی بود و در زمانی که بیمار واژهها را درست به خاطر میآورد، در ساکتترین حالت خود قرار داشتند که نشان میدهد مغز برای دسترسی به هر خاطره از سهم کوچکی از نورونها بهره میبرد. پس میتوان نتیجه گرفت که هر خاطره به وسیله الگویی منحصربهفرد از انتقال سیگنالها در تک نورونها مغز ذخیرهسازی میشود. قدم بعدی تیم مطالعاتی بررسی مکانیسمهای نورونی مسئول فرم دهی و به یادآوردن خاطرات است.
این مطلب اولین بار در ماهنامه دانش بنیان به قلم الهام دمیرچی منتشر شده است.