اگر از خودرویی کم استفاده می‌شود و به‌طور مثال در پارکینگ منزل متوقف است، برای اینکه باتری ماشین خراب نشود، آیا اینکه هر چند روز یک بار، موتور را برای مثلاً ١۰ دقیقه و به‌صورت درجا روشن کنیم، کار صحیحی است و به قسمت‌های دیگر آسیب نمی‌رساند؟ خودروهای زیادی وجود دارند که به دلایل مختلفی کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و ممکن است چندین روز متوالی به‌کار گرفته نشوند و به همین دلیل بعد از مدتی باتری آنها تخلیه شده و در هنگام روشن شدن مجدد با مشکل مواجه می‌گردند، در چنین مواردی، صاحب خودرو هر چند روز یک بار مبادرت به روشن کردن خودرو برای مدت کوتاهی در پارکینگ و یا محل توقف خودرو می‌کند تا باتری شارژ شده و روشن شدن مجدد خودرو بدون مشکل انجام گیرد، در این بخش می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا روشن کردن خودرو برای چند دقیقه بدون حرکت دادن آن و خاموش کردن آن آیا برای خودرو پیامدهایی را به همراه دارد و یا خیر. روشن کردن خودرو به‌صورت درجا برای مدت کوتاهی و یا حتی حرکت آن در مسیر خیلی کوتاه شاید موجب شارژ شدن باتری بشود ولی همواره پیامدهایی را به همراه دارد که عمده‌ترین آنها به شرح زیر است:
وقتی خودرو روشن می‌شود، ابتدا سر سیلندر و اجزاء فوقانی موتور به سرعت گرم می‌شود و موجب می‌شود تا دمای مایع خنک کننده موتور افزایش پیدا کند ولی گرم شدن روغن موتور زمان بر است و برای اینکه روغن گرم شود و به دمای مطلوب برسد زمان بیشتری لازم است، در هر وضعیتی مقدار بسیار کمی از مخلوط هوا و بنزین از جداره مابین پیستون و سیلندر و رینگ‌ها گذر کرده و به قسمت زیر پیستون راه می‌یابد، شایان توجه است که عبور کردن مخلوط هوا و بنزین از دیواره مابین سیلندر و پیستون و از میان رینگهای موتور وقتی موتور سرد است، بیشتر است، این مخلوط هوا و بنزین پس از عبور با روغن مخلوط می‌گردد، وقتی دمای روغن به وضعیت مناسب برسد، بنزین موجود در آن به سرعت بخار شده و در یک فرآیند وارد اتاقک احتراق شده و در هنگام احتراق می‌سوزد و از بین می‌رود ولی وقتی دمای روغن هنوز بالا نرفته، فرآیند بخار شدن و سوختن آن در اتاقک احتراق به درستی انجام نمی‌گیرد و در هنگامی که روغن هنوز به اندازه کافی گرم نشده است، موتور خاموش شود، بنزین مخلوط شده در روغن باقی می‌ماند و موجب می‌شود تا کیفیت و گرانروی روغن کاهش یابد و روغن نتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد.
اگر تعداد روشن و خاموش کردن‌های خودرو به‌صورت درجا برای شارژ باتری زیاد و متوالی باشد و از خودرو کم استفاده شود، میزان وارد شدن بنزین به داخل روغن موتور به دفعات تکرار شده و کیفیت روغن به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد و نهایتاً روغن نمی‌تواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، لازم به یادآوری است که روغن موتور وظایف زیادی به عهده دارد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از روانکاری، خنک کاری، شستشوی کثیفی‌های قطعات موتور و نگهداری کثیفی‌ها در خود، جلوگیری از اکسیده شدن و احیاء شدن قطعات و،… وقتی که روغن موتور نتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، قطعات موتور دچار استهلاک شده و عمر آنها کاهش می‌یابد، دمای بعضی قطعات که فقط به‌وسیله روغن خنک می‌شوند، به شدت افزایش یافته و آسیب می‌بینند، قطعات موتور به درستی شسته نمی‌شوند و کثیفی‌ها در روی قطعات موتور رسوب می‌کنند، قطعات موتور با گازهای موجود در هوا ترکیب شده و اکسیده می‌شوند و اصطلاحاً زنگ می‌زنند و…
یکی دیگر از مشکلاتی که در اثر روشن کردن خودرو به منظور شارژ باتری ایجاد می‌شود، آسیب دیدن منبع میانی، منبع انتهایی، لوله‌های ارتباطی اگزوز و مهم‌تر از همه کاتالیست کانورتور است. میزان گازهای نسوخته که از موتور خارج می‌شوند در ابتدای روشن شدن موتور و در زمانیکه موتور سرد است بیشتر از حد معمول است، از طرفی دیگر کاتالیست کانورتور زمانیکه هنوز سرد است و به دمای کاری مناسب نرسیده است، نمی‌تواند فرآیند تبدیل و کاهش گازهای مضر را به‌درستی انجام دهد. روشن کردن موتور و خاموش کردن آن در زمان کوتاه موجب می‌شود که کاتالیست به اندازه کافی گرم نشود و نتواند وظیفه خود را به‌درستی انجام دهد و در عین حال، مقداری بنزین نسوخته در ساختار سرامیکی کاتالیست قرار گیرد و اگر روشن و خاموش کردن کوتاه خودرو تکرار گردد، میزان انباشت گازهای نسوخته در کاتالیست زیاد گردد و چنانچه بعد از چند بار روشن و خاموش کردن خودرو، صاحب خودرو اقدام به استفاده از خودرو کند، بنزین‌های نسوخته که در کاتالیست جمع شده‌اند، شروع به سوختن در همان مکان یعنی کاتالیست کانورتور کرده و دمای کاتالیست به شدت افزایش می‌یابد و صفحات سرامیکی آن دچار آسیب و تغییر فرم می‌شوند، در این وضعیت کاتالیست کانورتور علاوه بر اینکه نمی‌تواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، دچار گرفتگی نیز می‌شود، گرفتگی کاتالیست موجب کاهش کارایی موتور می‌گردد.
توصیه می‌گردد تا شارژ باتری به‌صورت روشن کردن خودرو به‌صورت درجا و برای چند دقیقه انجام نگیرد، جهت شارژ کردن باتری باید خودرو برای چند دقیقه در مسیری حرکت کند تا دمای مایع خنک کننده موتور و دمای روغن موتور به اندازه کافی افزایش یابد تا آثار سوء گفته شده موجب پایین آمدن کیفیت روغن و آسیب دیدن کاتالیست نگردد.
این مطلب اولین بار در مجله ماشین و به قلم علیرضا کرامتیان منتشر شده است.
