در اعماق منظومه شمسی، عصر جدیدی از اکتشاف در حال گسترش است. در زیرلایه ضخیمی از یخ قمرِ مشتری: اروپا، در آبفشان‌هایِ بخارِ انسلادوس، و در درون دریاچه‌هایِ متانِ تایتان، اخترزیستشناسان در جستجویِ زندگی فرازمینی هستند.
نظرمان به این سه ماه، جلب شده چرا که هرکدام، یکی از «جهانهای اقیانوسی» هستند، محیطی که شامل یک اقیانوسِ مایع است – و مایعی که می‌تواند از شکل‌گیری زندگی پشتیبانی کند.
ارگانیسم‌های زنده باید قادر به رشد، تولید مثل، و غذا خوردن، در میان چیزهای دیگر باشند. تمامی این عملکردها، نیازمند تشکیلِ مولکول‌های پیچیده از اجزا و ترکیبات بنیادینی هستند. مایعاتی نظیر آب به ترکیبات شیمیایی اجازه می‌دهند که به جای رسوب در اثر نیروی جاذبه، در حالت تعلیق بمانند. این امر آنها را قادر می‌سازد که اغلب در یک فضای سه‌بعدی تعامل داشته باشند، و در شرایط مناسب، از واکنش‌های شیمیایی عبور کنند که منجر به شکل‌گیری مواد زنده می‌شوند.
آن به‌تنهایی کافی نیست، زیست مولکول‌های کوچک اما پیچیده‌ای که ما با آنها آشنا هستیم به دما حساس هستند – بیش از حد گرم یا سرد باشند، با هم ترکیب نخواهند شد. آب مایع، مزیت دیگری نیز دارد که پایداری-دمای نسبی است، به این معنی که می‌تواند مولکول‌ها را در برابرتغییرات بسیار زیادِ دما حفظ کند. در زمین، این شرایط و شرایط دیگر در محیط‌های وابسته به آب، ممکن است از ظهور زندگی، از میلیاردها سال پیش پشتیبانی کرده باشند. با این حال، در دیگر بخش‌های منظومه شمسی نیز همین مساله می‌تواند صدق کند، مانند این سه قمر یخی.
اروپا که یکی از ماه‌های مشتری است، احتمالا فریبنده ترین جهانِ اقیانوسی است. در زیر پوسته سطحی از یخی که ضخیم‌تر از کوه اورست است، یک اقیانوس مایع به اندازه ۱۰۰ کیلومتر عمق وجود دارد. اخترزیستشناسان فکر می‌کنند این اقیانوسِ مخفی می‌تواند درخود زندگی در بر داشته باشد به لطف کاوشگر گالیله، می‌توانیم نتیجه بگیریم که محتوای نمک بالقوه آن مشابه برخی دریاچه‌ها در زمین است. اما بیشتر مشخصاتش تا زمانی که بتوانیم آن را بیشتر کشف کنیم، یک راز باقی خواهد ماند.
همچون مشتری، زحل نیز ماه‌هایی دارد که ممکن است شرایط مناسبی برای زندگی داشته باشند. به عنوان نمونه- انسلادوس توپ کوچکی از یخ است که به اندازه‌ای کوچک است که بتواند در سطح منطقه‌ای خلیج مکزیک قرار گیرد. همچون اروپا، به احتمال زیاد انسلادوس هم شامل یک اقیانوس در اعماق یخ است. اما انسلادوس دارای آبفشان‌هایی است که به طور مرتب بخار آب و ذرات ریز یخ را به فضا تخلیه می‌کند. اخترزیستشناسان کنجکاوند بدانند که آیا این آبفشان‌ها به اقیانوسِ‌زیرین متصل و مرتبط است؟ آنها امیدوارند که کاوشگری که دریابد آیا آب‌فشان‌های بخارآب حاوی مواد قادر به زندگی هستند یا نه برای آزمایش بفرستند.
اگرچه این بهترین ماده شناخته‌شده برای تغذیه زندگی است، اما آب لزوما تنها وسیله‌ای نیست که می‌تواند از چیزهای زنده پشتیبانی کند. برای نمونه، بزرگترین ماهِ زحل، تایتان را درنظر بگیرید، که دارای جوی از نیتروژن ضخیم حاوی متان و بسیاری از مولکول‌های آلی دیگر است. ابرهای آن متراکم می‌شوند و بر سطح تایتان می‌بارند، و دریاچه‌ها و دریاها پر از متان مایع هستند. شیمیِ خاص این ترکیبات، به این معناست که آن به اندازه آب، پشتیبان محیط بالقوه حیات نیست. اما با جفت شدن مقادیر زیاد مواد آلی که از آسمان هم می‌بارد، این اجرام متان مایع ممکن است از اشکال زندگی نا آشنا پشتیبانی کنند.
پس چه چیزی ممکن است نشان دهد که زندگی، در این‌ها و یا جهانهای دیگر وجود دارد؟ اگر آنجا باشد، اخترزیستشناسان تصور می‌کنند که میکروسکوپی و قابل قیاس با باکتری‌هایی است که ما روی زمین داریم. این کار باعث می‌شود که مشاهده مستقیم از فاصله دور دشوار باشد، پس اخترزیستشناسان به دنبالِ سرنخ‌هایی به نام زیست‌نشان‌ها هستند. آنها می‌توانند سلول‌ها، فسیل‌ها و یا نشانه‌های معدنیِ باقی مانده از چیزهای زنده باشند. و یافتن هر زیست‌نشانی می‌تواند به دلایل زیادی چالش برانگیز باشد. یکی از بزرگترین نگرانی‌ها این است که مطمئن شویم کاوش‌گرمان را به طور کامل استریلیزه کنیم. در غیر این صورت، به طور تصادفی می‌توانیم جهانهای اقیانوسی را با باکتری‌های خود زمین آلوده کنیم، که می‌تواند زندگی موجوداتِ بیگانه غیرزمینی را نابود کند.
تایتان، انسلادوس و اروپا، تنها سه امکان بالقوه از جهانهای اقیانوسیِ بسیاری هستند که توانسته‌ایم کشف کنیم. ما هم‌اکنون نیز چندین نامزد دیگر در منظومه شمسی، از جمله قمر مشتری، کالسیتو و گانیمِد، قمر نپتون، تریتون و حتی پلوتو را می‌شناسیم.
اگر چنین پتانسیل فراوانی در منظومه شمسیِ کوچک ما برای حیات وجود داشته باشد، چه اسرار غیر قابل تصور دیگری ممکن است در بقیه جهان وجود داشته باشد؟
