کارگردان/نویسنده کوین اسمیت در سال ۱۹۹۴ با کمدی کمهزینه “کارمندان” با قدرت وارد صحنه فیلمسازی شد. اسمیت شخصیت های جی و باب ساکت را به دنیا معرفی کرد (که دومی را خود اسمیت بازی کرد). این شخصیت ها در اکثر فیلم های اسمیت از جمله “دلقک های مرکز خرید”، “تعقیب امی”، “گما”، و البته فیلم های “جی و باب ساکت” ظاهر می شوند.فیلمهای او عمدتاً در زادگاهش نیوجرسی ساخته شدهاند، و از نظر جغرافیایی از ریچارد لینکلیتر الهام گرفته که فیلمهایش را بهطور عمده در تگزاس میسازد. در واقع، زمانی که اسمیت فیلم “Slacker” لینکلیتر را در ۲۱ سالگی خود در سال ۱۹۹۰ دید، او را به کارگردانی و ساخت فیلم در شهر خودش تشویق کرد. اسمیت در کتاب “فیلمی که زندگی من را تغییر داد” نوشته ریچارد الدر گفت: “این فیلمی بود که مرا از جا بلند کرد؛ فیلمی بود که آتش زیر پایم روشن کرد، فیلمی که به من فکر کرد، «هی، من میتوانم فیلمساز باشم». و من هرگز در زندگیام فیلمی شبیه به آن را ندیده بودم.”بسیاری از فیلمهای کوین اسمیت در دنیای داستانی به نام «View Askewniverse» روایت میشوند که مجموعهای از شخصیتهای تکراری است که در چندین فیلم او ظاهر میشوند. علاوه بر این، اسمیت به خاطر سپردن نقشهای متعدد به بازیگران ثابت در این دنیا و حتی گاهی در یک فیلم شناخته شده است. اما قدردانی مخاطبان از اسمیت فقط به خاطر فیلمهای موفق و بازیگران برجستهاش نیست. اسمیت همچنین نقش مهمی در ساخت یکی دیگر از آثار موفق دهه ۱۹۹۰ به نام «ویل هانتینگ خوب» داشت. او در کنار کارگردانانی مانند تارانتینو، اسپایک لی، رابرت رودریگز و ریچارد لینکلیتر، یکی از صداهای جدید سینمای مستقل دهه ۱۹۹۰ بود.کوین اسمیت امروزه فراتر از یک فیلمساز موفق شناخته می شود. او مجری چندین پادکست است، چندین سینمای اختصاصی و همچنین یک فروشگاه کتاب کمیک دارد و حتی فراتر از فیلم هایش به یک شخصیت نمادین تبدیل شده است. خوشبختانه، او همچنان به ساخت فیلم ادامه می دهد و به زودی قصد بازنشستگی ندارد. او کارنامه فیلمسازی چشمگیری دارد که به مرور زمان گسترش خواهد یافت. در اینجا بهترین فیلم های کوین اسمیت را به ترتیب رتبه بندی کرده ایم.
۸-Jay and Silent Bob Strike Back (2001)
جی و باب ساکت از شخصیتهای ثابت دنیای «View Askewniverse» ساخته کوین اسمیت هستند که اولین بار در فیلم «کارمندان» به عنوان دو جوان بیکار که جلوی یک سوپرمارکت ماریجوانا میفروشند معرفی شدند. جی را جیسون میوز و باب ساکت را خود کوین اسمیت بازی میکنند. طبق افسانههای این دنیا، این دو از بچگی در جلوی سوپرمارکت «Quick Stop Groceries» همدیگر را میشناختند، در حالی که مادرانشان مشغول خرید در داخل بودند. جی و باب ساکت در تمام فیلمهای این مجموعه ظاهر شدهاند. در اولین فیلم اختصاصیشان، «جی و باب ساکت ضربه میزنند»، این دو دوست متوجه میشوند که یک فیلم هالیوودی بر اساس آنها ساخته شده است، بنابراین به لس آنجلس میروند تا حق خود را (که اشارهای واضح به کارنامه فیلمسازی خود اسمیت است) بگیرند.هواداران با دیدن فیلم اختصاصی شخصیتهای محبوبشان از View Askewniverse بسیار لذت بردند. با این حال، برای کسانی که این دنیا را نمیشناسند، این فیلم ممکن است جذاب نباشد. داستان فیلم ساده است و اکثر شوخیها خندهدار نیستند، برخی نیز به طور قابل توجهی مبتذلاند. اما با دانستن پیشینه فیلمهای View Askewniverse، اشارات پنهان بسیاری در سراسر فیلم وجود دارد که معنای عمیقتری را در خود جای دادهاند. در نهایت، بینندگان ناخودآگاه به حمایت از این زوج بیکار و فروشنده مواد مخدر میپردازند و از تمام اشارات به جنگ ستارگان قدردانی میکنند.
۷-Mallrats (1995)
در سال ۱۹۹۵، کوین اسمیت با فیلم دیگری از دنیای View Askewniverse به نام “دلقک های مرکز خرید” به صحنه آمد. این فیلم با بازی بازیگرانی همچون بن افلک، شانن دوری، جرمی لندن، جیسون لی و جویی لورن آدامز، حول بر محور دو شخصیت به نام برودی (لی) و تی اس (لندن) می چرخد که هر دو در یک روز توسط دوست دخترهایشان ترک خورده اند و تصمیم می گیرند برای فراموش کردنشان به مرکز خرید بروند. در این مسیر، آنها با جی و باب ساکت و تعدادی دیگر از شخصیت های دنیای View Askewniverse تعامل دارند.”دلقک های مرکز خرید” در سال ۱۹۹۵ به کارگردانی کوین اسمیت و با بازی بازیگرانی مانند بن افلک و جیسون لی ساخته شد. این فیلم دنباله ای محسوب می شود به فیلم اولیه و موفق اسمیت، “کارمندان”. داستان حول دو دانشجوی کالج می چرخد که بعد از ترک شدن توسط دوست دخترهایشان به یک مرکز خرید پناه می برند. اما برخلاف “کارمندان”، فیلم با شکست منتقدان و فروش نچندان خوبی مواجه شد.
بسیاری از مخاطبان “کارمندان” با دیدن داستانی آشفته و پر از شوخی های جنسی در “دلقک های مرکز خرید”، ارتباط چندانی برقرار نکردند. هرچند باید در نظر داشت که این فیلم در واقع پیش درآمد “کارمندان” به شمار می رود و هدف اصلی سازندگان، توسعه شخصیت های دنیای “View Askewniverse” بوده است. با این حال، این شخصیت ها و شوخی ها ممکن است برای همه جذاب نباشند.با گذشت زمان، “دلقک های مرکز خرید” تبدیل به یک کپسول زمانی از ارجاعات و خاطرات دهه ۹۰ شده است که شاید برای مخاطبان امروزی نوستالژیک باشد. جالب است بدانید که ساخت دنباله ای با عنوان “گرگ و میش دلقک های مرکز خرید” در حال پیش تولید است، اما هنوز تاریخ اکران مشخصی ندارد.
۶-Jay and Silent Bob Reboot (2019)
۱۸ سال پس از اولین فیلم، دنباله ی آن یعنی “جی و باب ساکت ریبوت” منتشر شد. اما در این فاصله، علاوه بر حضور همیشگی این دو شخصیت در فیلم های مجموعه ی “View Askewniverse”، یک فیلم انیمیشن (البته نه به کارگردانی اسمیت)، دو بازی ویدیویی و دو بازی موبایل نیز به طور اختصاصی به آنها اختصاص یافت.فیلم دوم “جی و باب ساکت ریبوت” به طور ویژه برای هواداران پر و پا قرصِ اسمیت و این مجموعه ساخته شده است و شبیه به یک شوخی داخلی طولانی، با چاشنیِ عشق نامه، عمل می کند. ماجراهای فیلم پس از وقایع پایانی فیلم اول دنبال می شود (که اسپویل نخواهیم کرد!), اما این بار جی و باب ساکت به لس آنجلس بازگشته اند تا جلوی ساخت فیلم دیگری توسط همان کمپانی را بگیرند.علی رغم ضعیف بودن فروش فیلم در گیشه (تنها ۴.۷ میلیون دلار در برابر بودجه ۱۰ میلیون دلاری)، «جی و باب ساکت ریبوت» مورد استقبال هواداران قرار گرفت. این فیلم نسبت به نسخه اول پختهتر و بامزهتر بود، هرچند شوخیهای آن همچنان بی ادبانه و برای همه مناسب نیست. جای تعجب ندارد که پس از تقریباً دو دهه، طرفداران از دیدن این زوج در فیلم اختصاصیشان استقبال کردند. این اثر پر از ارجاعات و نکات ریز است که برای هواداران دنیای View Askewniverse دلچسب خواهد بود. اکنون خبرهایی از ساخت فیلم سوم نیز به گوش میرسد.
۵-Clerks III (2023)
«کارمندان ۲» فیلم خوبی بود، اما با فراموش کردن برخی از عناصر جذاب فیلم اول تا حدودی ضعیفتر ظاهر شد و بیشتر شبیه تلاشی برای ساخت یک کمدی درجه R رایجتر بود. اما با «کارمندان ۳»، عشق مخاطبان به این مجموعه دوباره شعلهور شد، چرا که از چندین لحاظ به ریشههای خود بازگشت. رندی، شاگرد مغازه، پس از تجربهی حمله قلبی مشابهِ خودِ اسمیت، تصمیم میگیرد در قالب فیلم درون فیلم، فیلمی درباره شغلش بسازد.«کارمندان ۳»، علیرغم نقدهای نه چندان مثبت منتقدان، مورد استقبال هواداران سرسخت اسمیت و عموم تماشاگران قرار گرفت. این فیلم به عنوان بخش پایانیِ سهگانهی «کارمندان»، بهخوبی نشان میدهد که فروشگاه «Quick Stop» چه جایگاه ارزشمندی در آثار اسمیت دارد. «کارمندان ۳» نسبت به کمدیهای معمول اسمیت، لحنی کمتر طنزگونه و عاطفیتر دارد و پایانی تأثیرگذار را رقم میزند، جایی که اسمیت در نقش کارگردانِ داخل فیلم، از تماشاگران برای همراهیشان تشکر میکند و میگوید رندی در تمام طول زندگی، در کنار کار کردن در «Quick Stop»، به فیلمسازی هم ادامه داد. میتوان گفت این فیلم شاید تا حد زیادی به یک زندگینامه خودنوشت برای هواداران اسمیت نزدیک باشد.
۴-Dogma (1999)
«گمراه» (۱۹۹۹) با بازیگران فوقالعادهای مانند جینین گاروفالو، جورج کارلین، سلمای Hayek، آلانیس موریست، بن افلک، مت دیمون، کریس راک، جیسون لی و مرحوم آلن ریکمن ساخته شد. داستان، روایتگر فرشتگانی شورشی است که به دلیل ممانعتهای کارمند یک کلینیک سقط جنین، نمیتوانند دوباره به بهشت بازگردند. این موضوع خوشایندی است، چون اگر آنها بتوانند به بهشت بروند، ساختار جهان از هم گسسته خواهد شد. جی و باب ساکت در این فیلم که بخشی از دنیای View Askewniverse است، نقش چند نبی را بر عهده دارند. فیلم با نگاه طنزآمیزی به مذهب میپردازد که با تربیت کاتولیک اسمیت در دوران کودکی و سپس فاصله گرفتن از آن، جذابیت بیشتری پیدا میکند.”گمراه” هم برای طرفداران اسمیت و هم برای مخاطبان دیگر به یک موفقیت مطلق تبدیل شد زیرا برای درک داستان و شخصیتها نیازی به تماشای تمام فیلمهای قبلی او نبود. این فیلم با ۴۴ میلیون دلار فروش در مقابل بودجه ۱۰ میلیون دلاری، تا به امروز پرفروشترین اثر در دنیای «View Askewniverse» باقی مانده است. حتی در جشنواره فیلم کن ۱۹۹۹ نیز به نمایش درآمد. “گمراه” یکی از فیلمهای خوشساخت و بهتر نوشتهشده اسمیت به شمار میرود که هوشمندانه به سراغ مضامین مهم کاتولیک رفته است؛ مضامینی که البته منجر به جدلهای زیادی هم شد.
برجستهترین نکات این فیلم، صحنههای خیرهکننده و لباسهای مجلل با آن بالهای باشکوه است. در نهایت، دیدن بازیگران شناختهشده در این کمدی عجیب و غریب بسیار لذتبخش است که البته درخشش آلن ریکمن که بهندرت در کمدیها بازی میکرد، در بالاترین سطح قرار دارد. یک نکته جالب: زمانی که کوین اسمیت از ریکمن درخواست کرد نقش متاترون را بازی کند، بازیگر بریتانیایی دو سوال پرسید. او میخواست بداند آیا اسمیت قصد دارد به فیلمنامه وفادار بماند و اینکه آیا بالهایش واقعی هستند یا به وسیله CGI ساخته شدهاند.
۳-Zack and Miri Make a Porno (2008)
در سال ۲۰۰۸، کوین اسمیت کمدی Zack and Miri Make a Porno را با بازی ست روگن و الیزابت بنکس در نقش زک و میری، دو دوست افلاطونی که از کار افتاده اند و به دنبال راهی برای کسب درآمد برای پرداخت اجاره خانه خود هستند، منتشر کرد. با روی آوردن به پورنوگرافی، این زوج متوجه میشوند که احساسات عمیقتری نسبت به یکدیگر دارند که قبلاً فکر میکردند. این یکی از فیلمهای اسمیت است که در Askewniverse اتفاق نمیافتد، اما از بسیاری جهات برداشتی کمدی از فیلمسازی کمهزینه خود اسمیت برای ساختن کارمندان است، اما با رابطه جنسی بیشتر.علیرغم اینکه این فیلم ۴۲ میلیون دلار در سرتاسر جهان کسب کرد، با توجه به نقش روگن، فیلم ناامید کننده ای جزئی تلقی شد، بسیاری انتظار داشتند که این فیلم در سطح جهانی موفق باشد. با این حال، فیلم، با وجود موضوع، در واقع یکی از شیرین ترین آثار اسمیت است. روگن و بنکس شیمی شگفت انگیزی روی پرده دارند و تعادل کاملی بین بی دست و پا و احساسات پنهان بین شخصیت هایشان پیدا می کنند. از آنجایی که زک و میری پورنو می سازند در آغاز بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸، طنین انداز عمیقی در بین لشکریان مردمی که با عدم اطمینان مالی مواجه بودند، شد. در طول همهگیری و تعطیلیهای ناشی از آن و از دست دادن شغل، این فیلم لذتبخش دوباره مطرح شد. این فیلمی است که به همان اندازه مرتبط (و خنده دار) است که برای اولین بار اکران شد.
۲-Chasing Amy (1997)
در سال ۱۹۹۷، کوین اسمیت فیلم “تعقیب ایمی” را منتشر کرد که در آن زمان یک کمدی رمانتیک متفاوت بود و بن افلک و جوی لورن آدامز در آن بازی می کردند. شخصیت افلک، هولدن مک نیل، یک هنرمند کتاب های مصور است که عاشق آلیسا جونز (آدامز) می شود. فقط یک مشکل وجود دارد – آلیسا یک فرد همجنس گرا است. هولدن باید با احساسات خود و همچنین ناامنی های خود در رابطه با گذشته آلیسا دست و پنجه نرم کند.تعقیب ایمی تحسینشدهترین فیلم دنیای اسمیتورس محسوب میشود. در این فیلم، دیالوگ نسبتاً طولانی از شخصیت ساکت باب وجود دارد که در آن معنای عنوان فیلم را توضیح میدهد و هولدن را متهم میکند که به دلیل همجنسگرایی آلیسا، او را پایین میکشد چون با خواستههای هولدن مطابقت ندارد. به عنوان یک نکته جالب، در زمان ساخت این فیلم، اسمیت و آدامز با همدیگر رابطه داشتند و گفته میشود که بخش زیادی از داستان حول شخصیت آلیسا برگرفته از رابطه آنهاست. شاید اصالت این فیلم، به یک اثر شاهکار در ژانر کمدی رمانتیک تبدیلش کرد. اگرچه از نظر دیدگاههای جنسیتی، بخشهایی از فیلم کهنه شدهاند، همچنان یک گام مهم در حرفه اسمیت به شمار میرود و نشان میدهد که او توانایی ساخت فیلمهای فراتر از کمدی صرف را دارد و میتواند درامهای با محوریت بزرگسالان را نیز کارگردانی کند.
۱-Clerks (1994)
در سال ۱۹۹۴، کوین اسمیت اولین فیلم و شاهکار خود به نام “کارمندان” را با یک مقدمه ساده ساخت: یک کارمند ناراضی فروشگاه مواد غذایی در روز تعطیلش مجبور به کار میشود. “کارمندان” در سال ۱۹۹۴ وارد سینماها شد و برای همیشه نحوه ساخت فیلمهای مستقل را تغییر داد. اسمیت بهطور شگفتانگیزی بخش زیادی از مجموعه کتابهای کمیک خود را فروخت (که بعداً توانست بیشتر آنها را پس بخرد) تا ۲۵۰۰۰ دلار مورد نیاز برای ساخت فیلم را تأمین کند. اسمیت در “کارمندان” در نقش نویسنده، کارگردان، تهیهکننده و بازیگر با نام ساکت باب ظاهر شد و همانطور که فیلمهای ریچارد لینکلیتر الهامبخش اسمیت بود، “کارمندان” نیز جیسون رایتمن را به فیلمساز شدن ترغیب کرد. اسمیت به دلیل اینکه فیلم را در مغازه ای که در آن کار می کرد فیلمبرداری کرد، توانست بودجه “کارمندان” را تا حد زیادی پایین نگه دارد. او از ساعت ۶ صبح تا ۱۱ شب کار میکرد و سپس به مدت ۲۱ شب متوالی تا ساعت ۴ صبح مشغول فیلمبرداری “کارمندان” بود، اما سختکوشی او “کارمندان” را به یکی از فیلمهای مهم سینمای مستقل آمریکا تبدیل کرد.
“کارمندان” اولین فیلم اسمیت، اولین فیلم از دنیای اسکیونیورس و بلافاصله به یک فیلم کالت کلاسیک تبدیل شد. احتمالاً دلیلی که بسیاری از مردم را به دیدن این فیلم جذب کرد، با وجود کارگردانی ناشناخته و بودجه کم، این بود که کار در فروشگاه یکی از رایجترین مشاغل پاره وقت است. شخصیتها همه عجیب، واقعگرا و قابل ارتباط هستند، با دیالوگهای هوشمندانه نوشته شده که تا به امروز قابل نقل قول هستند. اگرچه در مصاحبهای در سال ۲۰۱۹ مشخص شد که این تصمیم فقط برای صرفهجویی در هزینهها گرفته شده است، اما فیلم به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری شده است (برای اواسط دهه ۹۰ بسیار غیرمعمول)، که بر جذابیت و نوستالژی آن میافزاید. این فیلم دو دنباله یعنی “کارمندان ۲” (۲۰۰۶) و “کارمندان ۳” (۲۰۲۲) به خود دید که همه آنها به عنوان یک سهگانه نسل X عمل میکنند.