بزارید اینطور بگم که ده دقیقه طول میکشه تا شما این معما رو حل کنید. اگر یک شوک الکتریکی بی وقفه را در دستانتان دریافت کنید چه مدت زمانی طول میکشه تا معما رو حل کنید؟ خیلی بیشتر، درسته؟ چون درد حواس شما را نسبت به کارتون پرت خواهد کرد. خب، شاید هم نه. بستگی به این داره که شما چطور درد را کنترل کنید. حواس بعضیها بخاطر درد منحرف میشه. و باعث میشه زمان بیشتری را صرف کنند، و نمیتوانند از عهده اون کار بربیان. گروه دیگر کار رو بهانه میکنند تا حواسشون را نسبت به درد پرت کنند درواقع این افراد کارشون را نسبت به زمانیکه درد دارند سریع تر و بهتر انجام میدهند.
بعضی افراد فقط میتوانند ذهن خودشان را درگیر کنند تا حواسشون نسبت به درد منحرف شود. چطور افراد گوناگون که در معرض یک محرک دردناک کاملا یکسان قرار میگیرند تجربه متفاوتی از درد خواهند داشت؟ و این موضوع چرا اهمیت دارد؟ اول از همه ببینیم درد چه هست؟ درد یک تجربه حسی ناخوشایند هست که مربوط به بافت آسیب دیده هست درد چیزی هست که ما تجربه میکنیم پس میشه گفت که بهترین معیار برای آنچه که میگویید هست. درد دارای یک شدتی هست میتوانید درد را درجه بندی کنید از صفر، بدون درد، تا ده برای دردی که شدتی غیرقابل تصور دارد. درد همچنین دارای شخصیت هست شدید، ضعیف، آتشین یا دردآور هست. چه چیزی این احساسات مربوط به درد را به وجود میاورد؟ وقتی شما صدمه میبینید سلولهای عصبی حساس به درد موجود در بافت مخصوصی به نام گیرنده حسی، تحریک میشوند و سیگنالهایی را به نخاع ارسال میکنند که بعدها به مغز فرستاده میشوند. این فرایندها توسط سلولهایی بنام نورونها و گلیا انجام میگیرند.
این قشر خاکستری مغز شماست. و بزرگراههای مغز اطلاعات را به صورت ضربههای الکتریکی از یک نقطه یه نقطه دیگر حمل میکنند. این قشر سفید مغز هست. بزرگراه که اطلاعات مربوط به درد را از نخاع به مغز حمل میکند خیابان حسی ماست که به کرتکس ختم میشود قسمتی از مغز که تصمیم میگیرد با پیام درد چکار کند. سیستم دیگری که مرتبط با سلولهای مغز هست شبکه سیلیانس نامیده میشود تصمیم میگیرد به چه چیزی توجه کند. زمانیکه درد بتواند اثرات جدی داشته باشد سیگنال درد فورا شبکه سیلیانس را فعال میکند. حالا شما متوجه درد هستید. مغز همچنین به درد پاسخ میدهد و مجبور میشود با سیگنالهای درد دست و پنجه نرم کند. بنابراین سیگنالهایی فعال میشوند تا مثلا دست خود را از روی اجاق گاز داغ بردارید. همچنین این شبکهها فعال میشوند تا اندورفینها و انکافلینها رو آزاد کنند زمانیکه شما دچار درد هستید، یا در طول یه ورزش سنگین، مواد شیمیایی آزاد میشوند و سرعت دونده را بالا میبرند.
این سیستمهای شیمیایی به تنظیم درد و کاهش شدت آن کمک میکنند. تمام این شبکهها و خیابانها با هم کار میکنند تا حس درد را به وجود بیاورند و جلوی آسیب بافتی بیشتر را بگیرند و کمک میکنند تا درد را تحمل کنید. این سیستم در هر شخصی مشابه هست اما حساسیت و اثربخشی شبکه نورونهای مغز مشخص میکند که تا چه میزان احساس درد داشته و آن را تحمل کنید. به همین خاطر هست که بعضی افراد درد بیشتری را تحمل میکنند و چرا برخی از دردهای مزمن نسبت به درمان پاسخی نمیدهند درحالیکه بعضیها واکنش خوبی دارند. تنوع در حساسیتهای درد نسبت به همه نوع تنوعی در پاسخ به محرکهای دیگر فرق زیادی ندارد. مثل اینکه چطور بعضی ترن هوایی را دوست دارند اما بعضی از افراد از بیماری حرکتی شدید رنج میبرند. وجود تنوع در شبکه نورونهای مغز که احساس درد را به وجود میاورد چه اهمیتی دارد؟ روشهای درمانی زیادی برای درد وجود دارند و هر کدام به شکلی خاص انجام میشوند.
برای درد خفیف، درمان از طریق مصرف دارو (بدون نسخه) بر سلولهای فعال کننده سیگنال درد تاثیر میگذارد. برای درد قویتر، مصرف دارو واستفاده از داروهای بیحسی از طریق کاهش فعالیت شبکه حسی مرتبط با درد و یا تقویت یکسری سیسستمها در بدن، یا انکافلینها، اثرگذار خواهد بود. برخی افراد میتوانند از طریق استفاده از روشهایی مثل بیتوجهی، استراحت، تامل، یوگا و یا استراتژیهایی که قابل یادگیری هستند، مثل رفتار درمانی شناختی بر درد خود غلبه کنند. برای برخی از افراد که تا مدتها پس از جراحت از دردهای مزمن شدید رنج میبرند و نیاز به درمان دارند هیچ یک از درمانهای معمول کارساز نیست. به طور ستنتی، علم پزشکی درباره روشهای آزمایشی بر روی گروه بزرگی از افراد هست تا مشخص شود که چه کمکی را میتوان به اکثریت بیماران کرد.
اما نتیجه این پروسه قطعی نیست برای کسی که هیچ نفعی از درمان یا عوارض جانبی آن نمیبرد. در حال حاضر، روشهای درمانی جدیدی در حال پیشرفت هستند که به طور مستقیم حسگرهای حساس به درد مشخصی را تحریک یا متوقف میکنند و شبکهها را تنظیم میکنند همراه با روشی که مناسب بیماران خاص باشد. انجام ام آرآی (تصویرسازی تشدید مغناطیسی) برای نقشه برداری از سیستم حرکتی دانستن این که مغز شما چطور به درد پاسخ میدهد کلیدی برای یافتن بهترین درمان برای شماست. و این پزشکی شخصی حقیی است.