مکزیک که مهد یکی از مهمترین تمدنهای باستان، آزتک است. تنها به فرهنگ و تمدن شهرت ندارد. ۹ هزار سال پیش زمانی که بومیان این سرزمین که همان سرخپوستان قاره آمریکا بودند به کشت ذرت رو آوردند مکزیک با یک انقلاب فرهنگی مواجه شد. این کشور از شمال با آمریکا، از جنوب و غرب با اقیانوس آرام، از جنوب شرق با گواتمالا و به لیز و از شرق با خلیج مکزیک همسایه است. اولین آثاری که از انسان در مسوآمریکا (مکزیک کنونی) به دست آمده متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. در واقع تحول کشاورزی در مکزیک را که با کاشت ذرت آغاز شد، بسیاری از باستانشناسان سرمنشأ تشکیل تمدنهای پیشرفتهتر دانستهاند. این تمدنها در شهرها با استفاده از خط ساخت بناهای تاریخی، تحقیقات نجومی، ریاضیات و اتکا به نظامی گری ایجاد میشدند.
مکزیک سرزمینی با تمدنهای بومی
قریب به سه هزار سال اریدوآمریکا و مسوامریکا (از نخستین مناطق ایجاد تمدن بشری در مکزیک) محل استقرار تمدنهای پیشرفته موسوم به امریندیان (آمریکایی – سرخپوستی) بودند. تمدنهایی که امروز نیز میتوان از آنها در این کشور نشانههای بسیاری را جستجو کرد. این تمدنهای بومی در سال ۱۵۱۹ از سوی اسپانیاییها مورد حمله قرار گرفتند. اسپانیاییها با توسل به سلاحهای آتشین توانستند تمدنهای ازتک، مایا و اولمک را در مکزیک شکست دهند و این کشور را به تصرف خود درآورند. در همان سالها اسپانیاییها با کمک تلاکسکالتکها، که از اصلیترین دشمنان آزتکها محسوب میشدند، تنوچیتیتلان پایتخت ازتکها را به تصرف خود درآوردند. درست در همین سالها بود که مکزیک به صورت کاملاً رسمی به عنوان مستعمره اسپانیا معرفی شد. مکزیک پرجمعیتترین سرزمین تحت استعمار اسپانیا بود. پس از سه دهه استیلای امپراطوری اسپانیا، سرانجام در پی انقلابهای داخلی و سیاست گذاریهای مخالفان دولت اسپانیا در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. صدور اعلامیه استقلال منجر به یک دوره جنگهای طولانی میان نیروهای اسپانیا و مکزیکیها شد. در نهایت مکزیک رسماً به استقلال رسید و ایتوربیده به عنوان امپراتور این کشور بر تخت نشست.
مکزیکوسیتی، چشموچراغ مکزیک
شهر مکزیکو با جمعیت چندین میلیونی و ارتفاع زیاد و آسمانی آبی زیبایش در مرکز فلاتی عظیم قرار دارد از عصر استعمار رو به گسترش گذاشته و در دوران پورفیریودیاس وضع و شان یک شهر را پیدا کرد و پس از انقلاب پایتخت بزرگی از کار درآمد. همیشه بناهای تازهای در این شهر در دست ساخت است. خیابانها را پهنتر میکنند و ساختمانهای کهنسال را در هم میکوبند تا جا برای اجرای طرحهای بزرگتر و بهتر باز شود مردم مکزیکو میگویند داریم چهره شهر خود را جراحی پلاستیک میکنیم. مکزیکو مجمع اضداد است. از یکسو کاخهای کهنسال قرن،۱۷ زمانى که اسباب سربلندی نایبالسلطنههای خود پسند بود و در سوی دیگر ساختمانهای سبک فرانسوی با شیروانیهای تند شیب و چراغهای پایه بلند که در سالهای خوش دهه آخر قرن ۱۹ از ضروریات به شمار میرفت. دیوارهای شیشهای و نمای ساده سر به آسمان ساییده است. پایتخت مکزیک با چندین میلیون جمعیت چنان بزرگ است که برای تسهیل رفت و آمد و حمل و نقل احتیاج به راه زیرزمینی دارد. اما چون روی مرداب – همان مرداب قدیم تنوک تیتلان – ساخته شده و در زیر آن آب است ساختن راه زیرزمینی ممکن نیست.
مردم با اتومبیل شخصی، تاکسی، اتوبوس و تراموا رفت و آمد میکنند و تراکم وسایل نقلیه همیشه در این شهر به چشم میخورد. در میان عابران پیاده، زنان و مردان شیکپوش در کنار سرخپوستان با لباسهای سنتی که برای فروش مصنوعات و کالای خود به شهر آمدهاند، دیده میشوند. در خیابانهای این شهر گاهی سرخپوستانی دیده میشوند که پوشاک محلی خود را برتن دارند و سوار بر الاغ از لابلای اتومبیلها و اتوبوسها آهسته به دنبال کسب و کار خویش میروند.
چشم و چراغ مکزیکو
میدان زوکالو چشم و چراغ مکزیکو است انسان در این میدان وسیع با آن ساختمانهای مجللش سرسام میگیرد. همه خطهای اتوبوس و تراموا از زوکالو میگذرد و هزاران عابر پیاده در روز از آنجا میگذرند فروشندگان دوره گرد این میدان همه چیز از توله سگ و بلیت بخت آزمایی گرفته تا حبوبات و جواهر دزدیده شده میفروشند از بارها و رستورانهای درجه دوم این میدان همیشه صدای موسیقی شنیده میشود. برجستهترین ساختمان این میدان نمازخانهای است همگانی که با سنگهای پرستشگاه بزرگ آزتکها ساخته شده است بزرگترین جنگ میان اسپانیاییها و سرخپوستان در همین میدان صورت گرفت که سرانجام موکتسوما را در کاخش سنگباران کردند و کشتند.
کاخ موکتسوها
در محل کاخ موکتسوها امروز کاخ دولتی که مقر رییس جمهوری مکزیک است قرار دارد. در تالارها و اتاقهای این کاخ یادگارهای گرانبهایی دیده میشود که از زمان حمله اسپانیاییها به جای مانده است.
کاخ چاپولتپک
کاخ چاپولتپک بر فراز تپه ملخها و رو به روی پاسو دو لارفورما یکی از زیباترین خیابانهای سراسر قاره آمریکا اکنون تبدیل به موزه شده است. این کاخ که به دستور ماکسیمیلیان در آغاز حکومتش ساخته شد مدتها مقر ریاست جمهوری مکزیک بود. سپس به دستور رییس جمهور کاردناس قرار شد که آن را به عنوان یک بنای تاریخی حفظ کنند.
موزه ملی دانتروپولوژی
این مجموعه موزه ملی مردم شناسی شامل قوم شناسی، مردم شناسی، باستان شناسی از روزگاران پیش از تاریخ مکزیک شامل گنجینههای آزتک ها مایاها زاپوتک ها نیکزتک پوره په چاها و اولمکها.
کاخ ویسبرگال
شهر مکزیکو فرای دوالورده در ۱۷۹۰ بر روی ویرانههای کاخ کورتز پلان ۱:۱۰۰۰ این ساختمان چندین بار گسترش یافته و اکنون دارای سه حیاط خلوت طاقگان دار است خزانه کلیسای جامع مکزیکو ساخته لورنسورودریگس در ۱۷۴۹ تا ۱۷۶۸ پلان ۱:۶۰۰ طرح بنا تقارن محوری دارد. سالها پیش از ورود باستان شناسان به تئوتی هوآکان نویسندگان جهانگرد این مکان اساطیری را یافته بودند. در سال ۱۸۰۴ الکساندرفن هامبولت ماوشگر در ادامه سفر خود به آمریکای مرکزی چنین نوشت: تنها بناهای یادبودی در دره مکزیکو که حجم یا اندازهاش یک اروپایی را تکان میدهد بقایای دو هرم در تئوتی هوآکان است. این شهر ویران که تنها یک دهم آن حفاری شده در سی مایلی شمال شرقی مکزیکوسیتی در دره کوهی به ارتفاع ۷۰۰۰ پا از سطح دریا جای دارد. نزدیک به سال ۵۰۰ ق. م که این شهر باستانی دوران طلایی خود را میگذراند نزدیک به دویست هزار نفر جمعیت داشت و نه تنها نخستین و بزرگترین کلان شهر نیمکره غربی که نیرومندترین شهر آمریکای مرکزی در آن زمان بود از همین جاست که تاریخ مکزیک آغاز میشود زیرا در اینجا زمینه مساعد برای توسعه اقتصاد دینی سیاسی در سرزمینهای بلند مکزیکی وجود داشت نفوذ شهر تا پانصد مایل دورتر یعنی به گواتمالای امروزی رسید هر چند از ساکنان این شهر شیوه زندگی یا رویدادهایی که در اینجا رخ نمود اطلاعی در دست نیست.
آنان که خدا شدند سالها پیش از فتح اسپانیاییها افسانههایی بیشمار از تئوتی هوآکان گفته شده و آزتکها بر این باور بودند که جهانی که آنان میشناختند از تئوتی هوآکان آغاز شده بود آنان ویرانههای رها شدهای را که گمان میکردند تمدن دیرین و از میان رفته غولها پدید آورده است گاهواره زندگی جایی که خورشید و ماه در آن پدید آمده میپنداشتند از اینرو دو هرم تئوتی هوآکان را که گاه در آن آیین قربانی انجام میدادند پرستشکدههای کهن دو خدای اصلی کیهان دانسته دو گذرگاه اصلی قدیمی را راه مردگان مینامیدند زیرا بر این باور بودند که ویرانههایی که در راستای دو محور مرکزی شهر به درازی دو مایل و پهنای چهل یارد است باید گور کاهنان و شاهان باشد که در واقع بقایای پرستشگاهها هستند.
قلب فرهنگ
شهر مکزیکو یکی از مهمترین مراکز فرهنگی در آمریکای لاتین است که از بسیاری مکانها اسپانیایی زبانها را به سوی خود میکشاند. مکزیکو سیتی پایتخت، با چندین میلیون جمعیت از یکسو کاخهای کهن سال، قرن ۱۷ واز سوی دیگر ساختمانهای سبک فرانسوی با شیروانیهای تند و دیوارهای شیشهای و نمای ساده سر به آسمان ساییده است میدان زوکالو چشموچراغ مکزیکو است. پاسودولارفورما یکی از زیباترین خیابانهای سراسر قاره آمریکا اکنون تبدیل به موزه شده است. موزه ملی دانتروپولوژی(مردم شناسی)، کاخ ویسبرگال و میدان گاو بازی و پارکهای چایوتیک و آلامه دا، کوبوکان، بیابان یشران از دیدنیهای مکزیکو است.
گردشگری در مکزیک
بی تردید ایرانیها چندان با مکزیک آشنایی ندارند و این کشور را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب نمیکنند. اما باید بدانید که این کشور از نظر گردشگران دنیا یکی از محبوبترین و زیباترین کشورهای دنیا است. تنها در سال گذشته میلادی ۲۰ میلیون نفر گردشگر در قالب انواع تور از این کشور دیدن کردهاند. بیشترین سهم از جاذبههای توریستی این کشور به سواحل این کشور باز میگردد. البته مناطق مرتفع در مرکز این کشور نیز سهمی از این میزان گردشگر دارد. در کنار مکزیک خلیج بزرگ مکزیک است که گردشگران بیشماری را به سوی خود میکشاند. مکزیک به رغم اینکه در کنار آبهای آزاد قرار گرفته، در قسمت شمال غرب صحراهای بی آب و علف دارد. اما برعکس در شمال شرق آب و هوایی معتدل و مرطوب دارد. در شمال مکزیک یعنی جنوب ایالات متحده در زمستان هوایی سرد و خشن دارد که در گرمترین مواقع در سال در روز دما حداکثر به ۸ تا ۱۲ درجه سانتیگراد میرسد و حتی در شب تا -۴ درجه نیز افت میکند. به همین ترتیب در تابستانها نیز این بخش از مکزیک گرم شده و بارندگیهای شدیدی نیز در آن رخ میدهد. همچنین توفانهای مهیبی چون تورنادو در این بخشها اتفاق میافتد. در مرکز مکزیک در جایی که مکزیکو سیتی نیز در آن واقع شده به دلیل بودن در کنار جنگلهای وسیع آب و هوا کمی معتدلتر و بهتر است. شهرهای کنار دریای کارائیب و خلیج مکزیک نیز از آب و هوای خاص دریایی و رطوبت در فصلهای مختلف سال برخوردار هستند.
این مطلب اولین بار در ماهنامه جادههای سبز منتشر شده است.