اگر به روانشناس متخصص و متبحر بیش فعالی مراجعه کرده اید و پس از بررسی های علمی بر روی کودک، متوجه شدید که او بیش فعال است، می توانید این نکات کلیدی تغذیه ای را در دستور کار قرار دهید.
بیش فعالی یک اختلال رفتاری شایع است که حدود ۸ تا ۱۰ درصد از کودکان سنین پیش دبستانی به آن مبتلا هستند. احتمال ابتلا به این اختلال در پسران ۳ برابر بیشتر از دختران است، اما علت این تفاوت هنوز ناشناخته است. مطالعات فراوانی روی نقش عوامل تغذیه ای در بیش فعالی کودکان مبتلا انجام شده است که نتایج برخی از آنها را مرور میکنیم:
- رژیم غذایی در کنترل بیش فعالی موثر است. مطالعات نشان داده اند بسیاری از موارد بیش فعالی ناشی از حساسیتهای غذایی است که حذف آن در کاهش این عارضه بسیار مفید است. پرهیز از مصرف غذاهای آماده، شکر، نوشابه و شیرینی جات در این زمینه بسیار موثر است.
- کاهش چربی غذا و کاهش مصرف فست فودها می تواند به این کودکان کمک کند.
- بادام، کشمش، هلو، آلو بخارا، پرتقال، گوجه فرنگی و خیار حاوی ماده ای به نام سالیسیالت هستند و باید از رژیم غذایی این کودکان حذف شوند.
- آلودگی هوا و مسمومیت با فلزهای سنگین مثل سرب و.. می تواند عدم تمرکز و یادگیری را در این کودکان تشدید کند.
- رنگ غذایی نارنجی که به صورت رنگ غذایی افزودنی مصرف می شود نیز در بیش فعالی موثر است. این ماده در غذاهای آماده بسته بندی شده، آدامس، شکلات، سس های آماده، دسرها، کنسروها و رنگ زعفران موجود است.
- نوشابه های گازدار قادرند که تعادل کلسیم و فسفر بدن را به هم زده و منجر به تشدید بیش فعالی و بی قراری در این کودکان گردند.
- قهوه، چای، کولا و سایر نوشیدنی های حاوی کافئین نیز ممکن است علائم این بیماری را تشدید کنند.
- استفاده از مواد شیرین کننده مصنوعی مثل آسپارتام این بیماری را تشدید می کند.
لازم به ذکر است که برخی مطالعات می گویند که کمبود برخی مواد غذایی نیز می تواند منجر به تشدید بیش فعالی گردد این مواد عبارتند از:
- آهن: کمبود آهن دقت و تمرکز را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
- منیزیوم: برخی بررسی ها نشان داده اند که کمبود منیزیوم اغلب در بیش فعالان دیده می شود و با دریافت آن بیش فعالی به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. منابع غنی منیزیوم عبارتند از: مغزها، حبوبات، غلات آسیاب نشده و سبزیجات با برگ تیره.
- اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶: مطالعات نشان می دهد غلظت اسیدهای چرب در این افراد به مقدار زیادی پایین تر است و این کودکان علائم کمبود اسیدهای چرب ضروری مانند تشنگی زیاد را نشان می دهند. کنجد، تخم کدو تنبل و تخم آفتابگردان منابع خوب اسیدهای چرب امگا ۶ و ماهی ساردین و آزاد از منابع خوب اسیدهای چرب امگا ۳ می باشد.
- روی: روی در سرم خون افراد بیش فعال کم است که می تواند ناشی از کمبود دریافت و یا کاهش جذب آن باشد.
- کلسیم: می توان با تنظیم یک برنامه مناسب حاوی کلسیم مثل شیر، پنیر، کشک، ماست و سبزیجات برگ سبز، کمبود این ماده را برطرف کرد.
- ویتامین ب ۶: استفاده از ویتامین های گروهB سبب بهبود رفتار در برخی کودکان بیش فعال می شود.
نویسنده: مریم شهبازی کاسوایی. این نوشته اولین بار در ماهنامه کودک منتشر شده است.