برای یافتن شغل، راه‌های مختلفی وجود دارد. اگر از افرادی هستید که آشنایی (همان پارتی خودمانی)! در اداره‌ها و دستگاه‌های مختلف ندارید، نیازمند بررسی راه‌های مختلف هستید. البته در این نوشته ما قصد نداریم، این راه‌ها را به شما آموزش دهیم! می‌رویم در این رابطه کارگاه برگزار می‌کنیم و نانش را بر سر سفره می‌بریم! همین‌طوری نمی‌شود اطلاعات مهم را آموزش داد! زندگی خرج دارد! اما قصد داریم به شما بگوییم قبل از اینکه این راه‌ها را امتحان کنید، چگونه آمادگی‌های لازم را در خودتان ایجاد کنید.
چه مهارت‌ها و توانمندیهایی دارید؟
قبل از هر چیزی نیازمند این هستید که مهارت‌ها و توانمندی‌های خود را بشناسید، تا به‌طور دقیق بدانید باید دنبال چه زمینه‌ی کاری باشید؛ البته این مهارت‌ها و توانمندی‌ها، حوزه‌ی عمومی و تخصصی دارد. حوزه‌ی عمومی مربوط می‌شود به مهارت‌های عمومی که در هر شغلی مورد نیاز است؛ مثل روابط عمومی، مهارت‌های نرم افزاری، کار با رایانه و… حوزه‌ی تخصصی هم مربوط به زمینه‌ی رشته‌ی تحصیلی است (این فرض در صورتی است که علایق کاری ما با رشته‌ی تحصیلی‌مان مرتبط باشد). در واقع قبل از هر اقدامی، این خود شما هستید که باید بدانید چه مهارت‌ها و توانمندیهایی دارید و بر همین مبنا برای یافتن زمینه‌ی شغلی مناسب اقدام کنید. بعد از شناخت توانمندی‌ها، نقاط ضعف خود را بررسی کنید و ببینید آیا این موارد مربوط به زمینه‌ی شغلی مورد علاقه‌ی شما می‌شود یا خیر؟ اگر تأثیرگذار است، باید به فکر اصلاح این نقاط ضعف باشید. در غیر این صورت تأکید زیاد بر روی ضعف‌ها می‌تواند باعث یأس شما شود. حالا بهتر است زمینه‌های شغلی مورد علاقه‌تان را به ترتیب اولویت، دسته بندی کنید.
این کار به شما کمک می‌کند تا تصویر شفاف‌تری از فضاهای کاری که می‌خواهید به آنها مراجعه کنید، به دست آورید. ضمناً این کار به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید که نیاز به چه آموزش‌ها یا گذراندن چه دوره‌هایی دارید؛ مثلاً به عنوان یک روانشناس، کار در مهدکودک را می‌پسندید یا مراکز مشاوره؟ اگر تمایل به کار با کودکان دارید، مهارت ارتباطی لازم را میدانید یا اینکه نیاز به آموزش در این زمینه دارید؟
رزومه (خلاصه‌ی تجربیات کاری) چیست؟
مراحلی که ذکر شد، در حقیقت یک خودشناسی کاری است! شما بدون تعارف با توانایی‌ها، نقاط ضعف، علافه‌مندی‌ها و ضرورت‌های کاری، آشنا می‌شوید. اکنون می‌توانید وارد مرحله‌ی بعدی، یعنی نوشتن رزومه شوید! این خودشناسی به علاوه‌ی برخی از مواردی که در ذیل بیان می‌شود، رزومه‌ی شما خواهد بود. رزومه، معرفی‌نامه‌ای است که شامل خلاصه‌ای از اطلاعات شخصی، تحصیلی و تجارب کاری فرد جویای کار است. جالب است بدانید رزومه (Resume) در اصل یک کلمه‌ی فرانسوی است. جست‌وجو برای یافتن شغل، بدون رزومه، یک جست‌وجوی شلخته و بدون هدف خواهد بود! شما به هر اداره، شرکت و… برای کار مراجعه کنید، باید به معرفی خود، توانایی‌ها، دوره‌هایی که دیده‌اید و… بپردازید. مسلماً این کار وقت‌گیر است و شما هم قادر نخواهید بود معرفی کاملی از خود ارائه دهید. کارفرمایان هم تمایل دارند تا صحبت مختصر و مفیدی با شما طبق رزومه‌ای که ارائه داده‌اید، داشته باشند.
بخش‌های مهم رزومه (خلاصه‌ی تجربیات کاری):
۱- اطلاعات: در این قسمت شما، نام و نام خانوادگی، سن، وضعیت تأهل، محل تولد، آدرس پستی محل سکونت فعلی، شماره‌ی تلفن منزل و همراه و پست الکترونیک خود را یادداشت کنید. این قسمت نحوه‌ی چگونگی و زمان دسترسی به شما را مشخص خواهد کرد.
۲- اطلاعات: در این قسمت، اطلاعات تحصیلی خود شامل: عنوان دیپلم، دبیرستان و سال اخذ دیپلم، مقاطع بالاتری که در دانشگاه ادامه داده‌اید همراه با نام دانشگاه، رشته‌ی تحصیلی، سال ورود و فارغ‌التحصیلی‌تان را بنویسید. همچنین اگر دوره‌ی کارورزی طی کرده‌اید یا پایان‌نامه‌ای ارائه داده‌اید، آن را همراه با عنوان و نمره قید کنید. علاوه بر اینها در این بخش تسلط خود بر زبان‌های خارجی را هم درجه‌بندی کنید و صادقانه بگویید در چه سطحی قرار دارید. این بخش، قسمت مهمی از رزومه خواهد بود و احتمالاً رابطه‌ی مستقیمی با انتخاب زمینه‌ی شغلی شما دارد!
۳- مسئولیت: نترسید! مسلماً اگر تازه از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اید، دارای مسئولیت‌های بزرگی نبوده‌اید که بخواهید آنها را ذکر کنید. منظور از مسئولیت در رزومه فقط مسئولیت‌های مهم و کلان نیست. اگر شما در دوره‌ی دانشجویی خود دارای مسئولیتی در نهاد یا تشکلی بوده‌اید، می‌توانید آن را در این بخش بیان کنید؛ مثلاً عضو فعال تشکل… یا دبیر نشریه‌ی دانشجویی… اگر هم از دانشجویان بسیار آرام و سر به زیر بوده‌اید و هیچ‌گونه مسئولیتی هرچند کوچک نداشته‌اید، می‌توانید این قسمت را حذف کنید!
۴- فعالیت:در این بخش فعالیت‌های علمی خود در دوره‌ی دانشجویی و یا بعد از آن را بنویسید. اگر دبیر انجمن علمی دانشگاه بوده‌اید یا مقاله‌ای ارائه داده‌اید و یا در برگزاری همایشی به نحو مؤثری شرکت داشتید، از نوشتن آن غافل نشوید! اگر برای هر فعالیت علمی هم گواهی یا معرفی‌نامه‌ای داشته باشید، بسیار عالی است!
۵- سوابق: اگر قبلاً زمینه‌های کاری هرچند کوچکی هم داشتید، می‌توانید در این قسمت، آنها را ذکر کنید. این تجارب کاری شامل کار دانشجویی هم می‌شود. به هر حال نمی‌شود که در این قسمت هیچ حرفی برای زدن نداشته باشید! کارورزی؟ دستیار استادی؟ یا… کمی فکر کنید! یادتان آمد؟
۶- توانایی: این قسمت با بخش فعالیت‌های علمی که تاکنون انجام داده‌اید، متفاوت است. در واقع در این قسمت می‌خواهید توانمندی‌های علمی خود را در دو بخش عمومی و تخصصی، ذکر کنید. به عنوان مثال: توانایی‌های نرم افزاری؛ تسلط بر نرم افزارهای آفیس، مایند منیجر (برنامه‌ی مدیریت ذهن و تصمیم گیری(و… طراحی شبکه‌های مفهومی و… اگر هم در مورد خاصی مهارت و تسلط زیادی دارید، روی آن تأکید کنید.
۷- دوره: در چه دوره‌های علمی، فرهنگی و یا حتی سیاسی شرکت داشته‌اید؟ این دوره‌ها می‌تواند در رابطه با زمینه‌های عمومی و یا مرتبط با رشته‌ی تحصیلی تان باشد. معمولاً این دوره‌ها دارای گواهی شرکت خواهند بود.
۸- زمینه: در این قسمت، شما باید بگویید به چه زمینه‌های کاری، علاقه‌مند هستید و به ترتیب اولویت بیان کنید در چه کاری، توانایی و مهارت بیشتر و یا کافی دارید. توجه داشته باشید که نوشتن رزومه به معنای این نیست که می‌توانید با سرعت نور زمینه‌های کاری مرتبط و مورد علاقه‌تان را بیابید! نوشتن رزومه، دادن نظم به فرایند کاریابی و توانمندی‌های شماست؛ بنابراین از ذکر جزئیات بی اهمیت بپرهیزید و تلاش کنید به‌طور اجمال و البته مفید و تأثیرگذار به معرفی خود بپردازید. معمولاً اهمیتی ندارد که رزومه‌ی شما کمتر از ده صفحه باشد یا صد صفحه! موضوعی که اهمیت دارد، کارایی و توانمندی‌ها و تجارب شماست.
همچنین فراموش نکنید در نوشتن رزومه، شجاعت داشته باشید و خودتان را دست پایین نگیرید. خواهید دید که توانمندی‌هایتان بیش از آن چیزی بود که فکرش را می‌کردید. البته این مورد منافاتی با صداقت در نوشتن رزومه ندارد؛ بنابراین، صادقانه توانایی‌های خود را بیان کنید و مهارت‌ها و توانمندی‌های خیالی برای خود نتراشید! شاید شنیده باشید که کمی مبالغه و یا اغراق در شرایط حاضر لازم است؛ اما ما به شما میگوییم صداقت همیشه حرف اول را میزند. صداقت یک ارزش اخلاقی است که علاوه بر ارزش ذاتی، موجب اعتماد و کسب احترام برای شخص راستگو و راست‌کردار است و این در محیط‌های کاری هم صدق می‌کند. پس لطفاً صادق باشید.
این مطلب اولین بار در ماهنامه مه‌یار به قلم سیده زهره جوادی منتشر شده است.
