۱- ممکن است از پوکی استخوان یا عدم تراکم استخوان‌های خود مطلع نباشید. مصرف سیگار از جمله عواملی است که خطر ابتلا به پوکی و عدم تراکم استخوان‌ها را افزایش می‌دهد. پوکی استخوان یک بیماری خاموش است. اولین علائم پوکی استخوان، شکستگی استخوان یا کاهش بیش از ۵ سانت از قد فرد است! عوامل خطرزای شناخته شده‌ی فراوانی از جمله ترشح بیش از حد هورمون آستروئید، اختلال در خوردن غذا مانند آنارکسیا یا وزن کمتر از ۵۰ کیلوگرم، می‌توانند عامل پوکی استخوان باشد. پیشینه‌ی خانوادگی، رنگ پوست روشن و عدم جذب مواد مغذی به ویژه کمبود لبنیات که سرشار از کلسیم هستند، به‌علاوه‌ی مصرف سیگار و مشروبات الکلی نیز از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهند.
۲- داروها گاهی مؤثر واقع می‌شوند و گاه نتیجه‌ای معکوس دارند. برخی داروها موسوم به bisphosphonates برای درمان عدم تراکم استخوان خفیف در نظر گرفته می‌شوند. این داروها که شامل Reclast و Actonel، Boniva،Fosamax و romosozumab دارویی که به تازگی کشف شده، با مقاومت در برابر شکستگی بافت استخوان، که بافت استخوانی را جذب می‌کنند، یا با پیشگیری از شکل‌گیری آنها مانع از پوکی استخوان می‌شوند. داروهای دیگری از قبیل Forteo رشد استخوانی را بهبود می‌بخشند و در واقع استخوان‌های جدید می‌سازند. محققان دائما درباره‌ی مصرف داروهای تجویزی برای دردهای استخوانی، مفاصل و یا عضلات، آسیب‌های مری، سوزش معده، بی‌نظمی ضربان قلب یا تپش قلب اخطار می‌دهند. شما معایب و مزایای داروها را همزمان کسب می‌کنید. bisphosphonates خوراکی مانند Fosamax و Actonel به مری آسیب می‌رساند. این سری داروها موجب آسیب‌های نه چندان جدی به فک و یا به اصطلاح نوعی شکستگی در آن می‌شود. اما این مواد بسیار نادرند.
۳- … اما مصرف آنها در محدوده‌ی زمانی خاصی مجاز است. از منظر مطالعاتی سازمان غذا و دارو اعتبار اغلب داروها تا ۳ سال می‌باشد. علاوه بر این نکته، استخوان‌بندی بدن همچون زنگ هشدار عمل کرده و می‌تواند با اتفاقات پیشروی از جمله شکستگی‌های استخوان لگن و پوکی استخوان فک یا تضعیف آن و در نهایت مرگ ناشی از استخوان فک مغایر باشد. بیمارانی که از این داروها استفاده می‌کنند باید پس از ۳ تا ۵ سال داروهای خود را بازبینی نمایند و تصمیماتی مبنی بر ادامه‌ی مصرف، توقف یا تغییر دارو اتخاذ کنند. عموماً پزشکان پس از یک دوره مصرف دارو به بیمارانشان توصیه می‌کنند که داروها را به طور موقت متوقف سازند.
۴- چنانچه به مشکل نداشتن تراکم استخوان مبتلا هستید، احتمالاً به دارو نیاز ندارید. بدن‌سازی می‌تواند به ساخت استخوان‌های نامتراکم کمک شایانی نماید. چنانچه تشخیص داده شود فرد مبتلا به عدم تراکم استخوان است و نه پوکی استخوان، به ندرت دارویی تجویز می‌شود، البته مبتلایان به سرطان سینه که داروهای مهارکننده‌ی سرطان نیز مصرف می‌کنند و عدم تراکم استخوان برایشان تهدیدی جدی است، از این قاعده مستثنی هستند.
۵- مراقب قالیچه‌های روی زمین تا تیروئید و هر آنچه بین آنهاست باشید. مصرف ویتامین D کافی، احتمال بروز پوکی استخوان را کاهش می‌دهد. پیروی از برنامه‌ی غذایی مناسب، ورزش، جذب کلسیم کافی، مصرف ویتامین D به حد کفایت و رعایت جوانب احتیاط در خانه که مبادا زمین خورده و دچار شکستگی شوید، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. با عادت‌های خوب در خانه در معرض شکستگی قرار نگیرید: قالیچه‌های دست و پا گیر را از سر راه بردارید، کفش‌های طبی بپوشید. سطح هورمون پاراتیروئید و تیروئید نیز بر سلامت استخوان‌ها تأثیر گذار است. ترشح بیش از حد غدد پاراتیروئید به طرز شگفت‌انگیزی شایع است و جراحی‌ها برای خارج نمودن این غده در اغلب مواقع با موفقیت کامل صورت می‌پذیرد. بنابراین غیر از داروها عوامل دیگری نیز وجود دارند که باید تحت کنترل درآیند.
۶- عدم تراکم استخوان بدان معنا نیست که همواره محکوم به شکستگی استخوان هستید. تراکم یا عدم تراکم استخوان قرین شکستگی استخوان نیست. عدم تراکم استخوان فقط ۲۰ تا ٪۶۰ خطر شکستگی را افزایش می‌دهد. عوامل متعددی با شکستگی مرتبط‌اند و پوکی استخوان دال بر شکستگی دائم استخوان‌ها نیست.
۷- برخی داروهای پوکی استخوان زمینه‌ی شکنندگی و آسیب‌پذیری استخوان‌ها را افزایش می‌دهند. برخی داروها خطر عدم تراکم استخوان را کاهش می‌دهند اما به طور کامل مانع از شکستگی نمی‌شوند. با این وجود در برخی افراد مصرف طولانی مدت داروهای پوکی استخوان موجب از بین رفتن مقاومت و آسیب‌پذیری استخوان‌ها شده و با هم پیوند خورده است. اما مزایای این داروها در برخی بیماران بیش از مضرات آن است.
این مطلب اولین بار در نشریه مشق تندرستی به قلم سارا یعقوبی منتشر شده است.
