استخوان بافتی زنده در بدن است که دائماً جذب و جایگزین می‌شود. پوکی استخوان زمانی رخ می‌دهد که تولید استخوان‌های جدید با مرگ استخوان‌های قدیمی برابر نمی‌شود؛ به عبارت دیگر این عارضه باعث می‌شود که استخوان‌ها ضعیف و شکننده شوند، به حدی که یک افتادن یا یک تنش خفیف مانند خم شدن یا حتی سرفه میتواند باعث شکستگی شود. بیشترین شکستگی‌های پوکی استخوان اغلب در ناحیه لگن، ناحیه کمر، مچ دست و دنده‌ها یا ستون فقرات رخ می‌دهد. سالانه ۷.۱ میلیون نفر در جهان درگیر این بیماری می‌شوند و حدود بیست درصد از این افراد برای ادامه زندگی به شدت وابسته به دیگران می‌شوند.
علل پوکی استخوان
دلیل اصلی پوکی استخوان فقدان هورمون‌های خاص به‌خصوص هورمون استروژن در بین زنان و هورمون‌های جنسی در بین مردان است. بسیاری از زنان به طور خاص بالاتر از شصت سال مکرر مبتلا به پوکی استخوان تشخیص داده می‌شوند. در این سن یائسگی با سطوح پایین‌تر هورمون استروژن در بدن همراه است و این شرایط احتمال ابتلای فرد به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. سایر عواملی که میتواند با از دست دادن ساختار استخوانی در گروه‌های سنی مختلف همراه باشد، شامل مصرف نکردن مقدار کافی کلسیم و ویتامینD، انجام ندادن تمرین‌های حرکتی کافی، مصرف دخانیات، ژنتیک و سابقه خانوادگی، التهاب مزمن در بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید یا بیماری‌های کبدی و پرکاری تیروئید است.
درمان
هدف درمان پوکی استخوان پیشگیری از شکستگی‌های استخوانی یا ترجیحاً افزایش تراکم و استحکام استخوان است. تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع پوکی استخوان میتواند خطر شکستگی‌های آینده را کاهش دهد. به طور کلی هیچ یک از درمان‌های موجود برای پوکی استخوان درمان کامل نیست و بازسازی کامل استخوان -که به دلیل پوکی استخوان تضعیف شده – دشوار است، بنابراین پیشگیری از پوکی استخوان یکی از مهمترین درمان‌ها محسوب می‌شود. پوکی استخوان؛ بیماری بی‌صدا ازجمله موارد درمان پوکی استخوان و پیشگیری برای حفظ بهینه استخوان عبارت‌اند از:
- تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی که شامل ترک سیگار، مصرف نکردن الکل، تمرین منظم، داشتن رژیم غذایی متعادل و مصرف کافی کلسیم و ویتامین D
- استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئید (NSAIDs)، داروهای نارکوتیک و داروهای موضعی تکسین دهنده درد، همچنین داروهای مربوط به تقویت استخوان مانند آلندرونات، ریدرونات، کلسیتونین و… .
- مگنت تراپی که از یک میدان مغناطیسی ثابت برای کاهش التهاب و افزایش سرعت بهبود بیمار استفاده می‌شود. با استفاده از این روش درمانی و در نظر گرفتن قطب‌های میدان مغناطیسی، قطب جنوب میتواند تأثیر الکتریکی مثبت ایجاد کند، در حالی که قطب شمال تأثیر الکتریکی منفی ایجاد می‌کند که میتواند تراکم استخوانی را افزایش دهد.
این مطلب اولین بار در نشریه هدیه مهر به قلم دکتر محسن مردانی منتشر شده است.
