قهوهچی، باریستا (Barista) یا کافیمن (Coffee Man) به شخصی که در قهوهخانه نوشیدنیهای با پایهٔ قهوه و اسپرسو را آماده و تحویل میدهد گفته میشود.
باریستا چیست؟ این سوال این گونه نیز پرسیده میشود اما در اصل باریستا کیست؟ کمی به زمان گذشته برگردیم حتما این لغت کمی ناآشنا را زیاد شنیدهایم. همان مرد معمولا مسن مهربانی که در قهوهخانههای قدیم برای پدرانمان قهوه سرو میکرد و به آن قهوهچی میگفتند. کمی به روزتر، آن قهوهچی همان باریستا است، کسی که برای شما میتواند بهترین قهوه را با توجه به دانش و تجربه در قهوهخانههای امروز یا همان کافهها، تهیه کند.
در آمریکا باریستا به کسی گفته میشود که تخصصش فقط تهیه قهوه است اما در ایتالیا بهطور اختصاصی به تهیه قهوه اشاره ندارد. میتوان کار یک باریستا را بهصورت خلاصه اینگونه تعریف کرد، خریداری دانه مناسب، آسیاب آن دانهها، تعیین میزان پودر قهوه یا همان دوز قهوه برای تهیه قهوه، و در نهایت فشرده کردن قهوه برای گرفتن یک شات.
بدین صورت نیز میتوان گفت که عطر، طعم، بافت و غلظت یک فنجان قهوه بههمراه مهارت و خلاقیت برای سرو آن از عهده یک باریستا خوب برمیآید.
باریستا، آشنایی زیادی با دانه قهوه و تهیه و سرو نوشیدنیهای گرم و سرد و معمولا نوشیدنیهای پایه اسپرسو دارد. یک باریستا معمولا با ذائقه مشتریان خود آشناست و میداند که آنها چه نوع طعم و عطری را میپسندند، پس تلاش میکند با انتخاب صحیح نوع دانه و درجه رست آنها بهترین نوشیدنی را فراهم کند.
دورههایی که یک باریستا باید بگذراند
۱) دوره اول، دوره آکادمیک است که در این دوره هنرجو با ویژگیهای دانه از کشت تا دمآوری، محل کشت دانه، شناخت کامل از منطقهای که قهوه در آن کشت میشود، آشنایی با ابزارآلات و دستگاههای سرو قهوه ( ابزارهایی چون دستگاه اسپرسوساز، قهوهساز، ایبریک، فرنچ پرس، موکاپات و …)، آشنایی با نوشیدنیهای قهوه و … بهصورت کلی با دانه قهوه به شکل کامل آشنا میشود.
۲) دوره دوم، دوره عملی است. در این دوره هنرجو باید با دستگاهها و ابزارهای مرتبط کار کند و انواع نوشیدنیها را تهیه نماید. برای مثال: اسپرسو، لاته آرت، قهوه ترک، کاپوچینو، و … . برای تهیه برخی نوشیدنیها باید کف دادن شیر را نیز آموزش ببیند.
البته مهارت یک باریستا کمی فراتر هم میرود یعنی علاوه بر تهیه قهوه باید طعم و کیفیت خوب از بد را بتواند تشخیص دهد.
درست است که یک باریستا در دم آوری یک فنجان قهوه بسیار موثر است اما اگر میوه قهوه در مزارع به صورت نادرست پرورش داده شود یا رست قهوه نادرست باشد، طعم فنجان قهوهتان نیز خراب میشود.
همه ساله مسابقات بینالمللی باریستا بین ۵۰ کشورجهان برای انتخاب تبحر آنها برگزار میشود. این مسابقه برای نخستینبار در کشور نروژ پایهگذاری شد. باریستاها پس از پیروزی در کشور خود انتخاب و به مسابقه بینالمللی اعزام میشوند.در این مسابقه ۴ عدد اسپرسو، ۴ کاپوچینو و ۴ نوشیدنی خاص آماده میکنند که در ۱۵ دقیقه به همراه موسیقی باید سرو کنند. داوران نوشیدنیها را از لحاظ مزه، تمیزی و مرتب بودن نوشیدنی، خلاقیت، توانایی و تکنیکهای بهکار گرفته شده برای سرو و در آخر زیبایی در ارائه را بررسی میکنند. از بین ۵۰ رقابت کننده ۱۲ نفر و از بین ۱۲ تا ۶ نفر به عنوان برگزیده انتخاب میشود که نفر اول عنوان بهترین باریستای جهان را به خود اختصاص میدهد. ایران سال ۹۳ به عضویت انجمن رویدادهای قهوه world coffee events نیز پیوست، سال ۹۴ برای اولین بار نماینده باریستای ایران به مسابقات جهانی در سیاتل آمریکا راه یافت. برای اینکه یک باریستای حرفهای شوید شرکتهای معتبری در ایران وجود دارند که با حضور در دورههای آموزشی آنها میتوانید مدارج باریستایی را طی و در مسابقات جهانی باریستایی شرکت نمایید.
منبع: کافه استور