ایلان ماسک چند هفته پیش، در سخنانی که قبل از نشست انجمن ملی فرمانداران [ s’nation governors ] ایراد کرد، هشدار داد [ هوش مصنوعی بزرگترین خطری است که تمدن بشری را تهدید میکند.] او که ادعا میکند شرکتش به هوش مصنوعی پیشرفتهای دست یافته، معتقد است: [ مردم باید در مورد این فناوری بسیار مراقب باشند ] به عقیده او، مردم به حد کافی از تواناییهای بالقوه روباتیک و هوش مصنوعی نمیترسند زیرا درک درستی از این تواناییها ندارند. او پیش از این بارها درباره خطرات هوشمندی، سخنان تندی گفته بود اما این بار سخنانش بیش از پیش بر خطرات هوش مصنوعی تأکید دارد و مهمتر اینکه خواستار مداخله دولت در این حوزه شده است. اظهار این سخنان از سوی کسی که در تسلایش از هوش مصنوعی در لبه دانش استفاده میکند و اساس کسب و کارش را بر پایه این فناوری بنا کرده، جالب توجه است. حدود یک هفته بعد، مارک زاکربرگ مدیر شرکت فیسبوک زمانی که در حیاط خلوت خانه خود مشغول آماده کردن ناهارش بود، به این سخنان ماسک پاسخ داد. ایلان ماسک ایمان دارد که روباتها در آینده ما را از کار بیکار کرده و بهتر از ما کار خواهند کرد و البته این میلیاردر و مدیر ارشد اجرایی تسلا و اسپیس ایکس، بطور دقیق نمیداند برای جلوگیری از چنین وضعیتی، چه کار باید کرد. او میگوید هوش مصنوعی قطعًا در آینده ما را با بحران بیکاری رو به رو خواهد کرد: [ آنچه با آن رو به روییم آینده ای است که در آن روبات ها قادر خواهند بود هر کاری را بهتر از ما انجام دهند … منظورم همه ماست] و او این را هراس انگیزترین چالشی میداند که راهکاری برایش ندارد. به عقیده او کارکنان بخش حمل و نقل نخستین گروهی خواهند بود که در سایه این فناوری شغلشان را از دست خواهند داد زیرا حمل و نقل یکی از نخستین حوزه هایی است که در آینده بطور کامل خودکار خواهد شد. این موضوع زمانی اهمیت پیدا میکند که بدانیم بنا بر گزارشها، از هر هفت شغل در آمریکا، یکی با حمل و نقل ارتباط دارد. روبات ها بسیار سریعتر از آنچه تصور میشد در حال هوشمند شدن هستند. در حالیکه کارشناسان حوزه هوش مصنوعی پیش بینی میکردند که دست کم ۲۰ سال زمان لازم است تا کامپیوتر بتواند انسان را در بازی Go که پیچیده تر از شطرنج است شکست دهد، سال گذشته برنامه Go Alpha ،که از سوی بخش هوش مصنوعی شرکت گوگل [ DeepMind ] ارائه شده است، قهرمان این بازی را شکست داد و حالا قادر است بطور همزمان با ۵۰ نفر بازی کند و همه را شکست دهد. روباتها اکنون میتوانند سریعتر از انسان مهارتهای حرکتی را به یکدیگر بیاموزند. ماسک میگوید:[ اکنون شما روباتهایی را میبینید که میتوانند راه رفتن را سریعتر از هر موجود زندهای ظرف مدت چند ساعت از هیچ بیاموزند] اشاره او به یکی از پروژه های دیگر DeepMind است که طی آن یک روبات بدون راهنمایی، راه رفتن، دویدن و پریدن از روی موانع و بالا رفتن را می آموزد. اما بزرگترین نگرانی او در مورد گونه ای از هوش مصنوعی است که در شبکه زندگی میکند و میتواند به بشر صدمه بزند:[ با خودتان میگویید هوش مصنوعی در شبکه چطور میتواند به ما آسیب بزند؟ هوش مصنوعی میتواند از طریق انتشار خبرهای دروغین و جاسوسی از پستهای الکترونیک و فقط با دستکاری اطلاعات، آغازگر یک جنگ باشد.] ماسک در این سخنان، بطور جدی خواستار وضع قوانین پیشگیرانه در حوزه هوش مصنوعی شد. او معتقد است: [ هوش مصنوعی از جمله موارد نادری است که ما را ملزم به وضع قوانین پیشگیرانه میکند زیرا اگر در وضع مقرارت مناسب در قبال هوش مصنوعی زمان را از دست بدهیم دیگر خیلی دیر خواهد شد]. عمق خطری که هوش مصنوعی به جامعه بشری تحمیل میکند فراتر از خطراتی است که تصادف خودروها و سقوط هواپیماها و عوارض داروها به ما وارد میکنند. زیرا این خطرات بر زندگی یک فرد یا تعداد محدودی از افراد جامعه اثر گذار است اما هوش مصنوعی کل یک تمدن را در معرض خطر قرار خواهد داد. در نتیجه برخلاف فناوریهای گذشته، اکنون باید پیش از فراگیر شدن استفاده از هوش مصنوعی، برای آن قانونگذاری کنیم. او وضع قوانین مناسب را لازم میداند تا شرکتهایی که قصد استفاده از هوش مصنوعی را دارند در یک قالب مشخص و قانونی به توسعه این فناوری بپردازند. اینها را کسی میگوید که از او به عنوان یکی از طرفداران آزادهای فردی سایبری یاد میشود که میانه خوشی با نظارت دولتی بر فضای مجازی ندارند. به عقیده او رشد هوش مصنوعی چنان بوده است که در حال حاضر شرکتها رقابت بسیار سنگینی برای استفاده از این فناوری در محصولاتشان دارند. آنها یا باید خود را برای پیشرفت در این حوزه آماده کنند و در این مسیر گام بردارند و یا اینکه خطر حذف شدن از رقابت را به جان بخرند و در اینجاست که چنین شرکتهایی باید تحت نظارت قانونی قرار بگیرند: [ در اینجاست که قانونگذار باید وارد شود و به شرکتها بگوید تا مطمئن نشدید که سامانه هوشمندتان ایمن است، حق ادامه کار را ندارید. ] به عقیده او اگر این قوانین بازدارنده وجود نداشته باشند سهامداران، شرکتها را مجبور خواهند کرد برای پیشی گرفتن از رقبا، با سرعت بیشتری به توسعه هوش مصنوعی بپردازند و این رشد افسارگسیخته و بی قاعده، پیامدهای سنگینی برای آینده بشریت خواهد داشت. حدود یک هفته بعد مارک زاکربرگ در حالیکه در حیاط خانهاش مشغول آماده کرد ناهار یک روز تعطیل بود، از طریق پخش زنده فیسبوک نظرش را در مورد اظهارات ماسک بیان کرد و آن ً ها را [ کاملا غیرمسئولانه ] دانست. او در پاسخ به پرسش یکی از کاربران که گفته بود:[ سخنرانی اخیر ماسک را دیدهام و مهمترین نگرانی او در مورد آینده، هوش مصنوعی بوده است. نظر شما در مورد هوش مصنوعی چیست و چه تأثیری بر دنیا خواهد داشت] بیان کرد:[ من خوشبین هستم. من فکر میکنم میتوانیم چیزهایی بسازیم و دنیا بهتر شود و در مورد هوش مصنوعی بطور خاص، من واقعًا خوشبین هستم] او اضافه کرد:[ پنج تا ده سال آینده، هوش مصنوعی باعث بهبودهای زیادی در کیفیت زندگی همه ما خواهد شد] به عقیده زاکربرگ، هوش مصنوعی در حال حاضر هم بعنوان مثال در تشخیص بیماریها به ما کمک میکند. او به خودرانها به عنوان یکی دیگر از راههایی که هوش مصنوعی میتواند به جوامع بشری کمک کند اشاره میکند:[ هنوز هم یکی از مهمترین عوامل مرگ مردم در دنیا، تصادف خودروهاست و اگر شما بتوانید با کمک هوش مصنوعی این آمار را کاهش دهید کمک زیادی به بهبود زندگی در جوامع بشری کرده اید]. او میگوید:[ هر وقت میشنوم که کسی میگوید هوش مصنوعی در آینده به مردم صدمه خواهد زد، با خودم میگویم بله درست است، فناوری میتواند در حالت کلی هم خوب استفاده شود و هم بد و این شمایید که باید مراقب باشید چگونه آن را میسازید و چه چیزی میسازید و چطور از آن استفاده میکنید].
این نوشته اولین بار در ماهنامه جهان گستر منتشر شده است.