به عبارتی مطالعاتی که در ظاهر به شدت غیرعادی میاد! تمامی این برنده ها غیر از برخی از سال ها در حوزه صلح و اقتصاد (که گهگاهی به طنز داده میشه) در بقیه موارد، تمامی تحقیقاتی که جایزه میگیرند، تحقیقات منتشر شده از ژورنال های معتبر هستند یا مواردی که داری سند معتبر هستند، کارهای جدی هستند و هیچ کدوم شوخی نیستند و برندگانش دانشمندان واقعی هستند. حتی یک بار یکی از کسانی که برنده جایزه ایگ نوبل شده بود به خاطر اینکه توانسته بود یک غورباقه را با کمک ساختار ابررسانایی شناور کنه، چند سال بعد جایزه نوبل هم گرفت. در مراسم اهدای این جایزه برندگان نوبل هم حضور دارند و هر سال با یک تم مختلف برگزار میشه. امسال راجع به عادت ها بود.
جایزه‌ای که اهدا میشه در واقع یک سمبل نمادین هست که بسته به تم موضوع تغییر میکنه. امسال مجموعه‌ای بود شامل یک زیرسیگاری یک ته سیگار و یک مسواک و یک موبایل. چیزهایی که نماد عادت های ما بودند به همراه ده میلیارد دلار زیمباوه و همینطور گواهینامه رسمی برنده شدن ایگ نوبل. بخش های مختلف هم داره هر دوره به غیر از مراسم سنتی پرتاب موشک های کاغذی. اتفاقی که میفته این هست که یه اپرا در مورد اون موضوع اجرا میشه با موسیقی زنده در پرده‌های مختلف. همینطور غیر از اهدای جایزه مجموعه‌ای از چند سخنرانی معروف به سخنرانی‌های ۲۴ در ۷ برگزار میشه. این سخنرانی ها فوق‌العاده سخنرانی‌های جذابی هستند. در این بخش دانشمندان پیشرو در رشته‌های مختلف ابتدا فرصت دارند که در مدت ۲۴ ثانیه حوزه‌ی کاری خودشون رو با دقت تمام و جزییات کامل بیان کنند و بعد در ۷ کلمه به زبان عام اون حوزه رو تکرار کنند.
جایزه امسال در حوزه پزشکی به دانشمندی از ایتالیا رسید که نشون داد خوردن پیتزا میتونه جلوی مرگ و بیماری شما رو بگیره به شرطی که پیتزا ساخت و پخت ایتالیا باشه. در واقع کار اصلی این بود که نشون داده بودن که پیتزای استاندارد میتونه در جلوگیری از برخی سرطان ها مفید باشه. البته نمونه ای که انتخاب کرده بودن چون در ایتالیا بود قابل تعمیم به پیتزاهای دیگر نبود.
در حوزه آموزش پزشکی گروهی از محققان آمریکایی برنده شدند و عنوان مقاله اصلیشون این بود که چطور برخی از روش ها و تکنیک های آموزشی میتونه بازدهی بهتری در آموزش جراحی داشته باشه در مقایسه با روش قدیمی و سنتی تشریح و نشون دادن عمل به کارآموز. برای این کار از روشی استفاده کردند که عمدتا برای تربیت حیوانات استفاده میشه به نام کلیکر. کلیکر در واقع یک ابزار ساده‌ای برای تولید صدای کلیک است و از آن برای تربیت و شرطی کردن حیوانات استفاده می‌شود. آن‌ها از این ابزارها برای تربیت برخی رفتارها در جراحی ارتوپدی استفاده کردند و به نتیجه‌ی مثبتی هم رسیدند.
در حوزه زیست شناسی یک گروه بین المللی از چندین و چند کشور به واسط ثابت کردن این موضوع توانستند جایزه بگیرند که رفتار سوسک‌های مرده در میدان مغناطیسی با سوسک‌های زنده در میدان مغناطیسی متفاوته. کاری که انجام داده بودن این بود که سوسک‌ها مرده و زنده‌ی آمریکایی رو که در همین ایران ما به سوسک‌های حمام یا دستشویی میشناسیم در میدان مغناطیسی قرار دادن و مغناطیسه کردن. سوسک مرده رو بعد از چند ثانیه که برمیداشتن میتونست به در یخچال بچسبه و در حالی که سوسک زنده حرکت میکرد و به پایین میفتاد. بنابراین نشون دادن که زنده و مرده بودنش متفاوته در بروز ویژگی‌های مغناطیسی که از خودش بروز میده.
در حوزه آناتومی دانشمندی از فرانسه جایزه رو برده که موفق شده بود بر مبنای مدلی از پستچی‌ها اندازه گیری عدم تقارن حرارتی رو انجام بده که در کیسه بیضه اتفاق میفته در زمانی که فرد لباس تنش هست و لباس تنش نیست. و این الگوی تنوع دما رو تونسته بود انجام بده. زمانی که روی صحنه میخواستند این رو اجرا کنند یک مسئولی که بررسی میکرد که این موضوع مناسب محیط کار نیست و سانسور میکرد، جلوی تکرار این آزمایش رو گرفت.
همینطور در حوزه شیمی جایزه به یک گروه ژاپنی رسید به این دلیل که تونسته بودن اندازه گیری کنن که یک کودک ۵ ساله چقدر بزاغ دهان تولید میکنه.
اما در حوزه مهندسی جایی بود که فکر میکنم ما باید مطابق معمول خیلی افتخار میکردیم ? جایزه به ایران رسید. مهندسی از ایران به نام ایمان فرحبخشی به خاطر ثبت اختراعی برای شستن و تعویض خودکار پوشک بچه انسان. به قدری چیز عجیب و غریبی بود که من رفتم که توضیحات این اختراع رو بخونم و به شدت سوال دارم در مورد اینکه این ابزار چطور کار میکنه. این ابزار فوق العاده پیچیده س. اینکه بچه رو چطوری ثابت نگه میدارن، ساختار کمربند ایمنی و یک دستگاه روباتیکی که عوض میکنه. نمیدونم کسی راضی بشه که از این ابزار استفاده کنه یا همون روش سنتی رو ترجیح بده. و اینکه چقد کم دردسره رو نمیدونم. نکته جالب اینه که این اختراعی که در اداره اختراعات ایالات متحده ثبت شده بود در واقع بر مبنای ثبت اختراعی بوده که قبلا در ایران انجام شده. من قبلا هم گفتم که ثبت اختراعات ایران معدنی برای ایگ نوبل هست. باورکردنی شاید نباشه اما ما ثبت اختراع داریم برای لواشک گوجه فرنگی. بگذریم…
در مورد اقتصاد گروهی از محققان ترکیه، هلند و آلمان برنده شدن چون تونستن ثابت کنن که پول باعث انتقال باکتری میشه.
جایزه صلح نیز به یک گروه بین المللی رسید به خاطر اینکه اونها تونسته بودن میزان لذت بخش بودن خاروندن بخشی از بدن رو که داره میخاره، هم از نظر روانشناسی و هم از نظر توپوگرافی!
و همینطور در حوزه روانشناسی جایزه فوق العاده جذاب بود و به یک گروه چند نفره اهدا شد به این دلیل که کشف کردن که گذاشتن مداد در دهن ممکنه باعث خنده‌ی فرد و در نهایت خوشحالی او بشه. و تحقیق بعدیشون باعث شد که این کشف رو باطل اعلام کنن و بگن که این کشف غلطه و چنین اتفاقی نمی‌افته.
در آخرین حوزه که فیزیک باشه، گروهی جایزه رو برد که به بررسی این نکته پرداخته بود که چرا و چگونه وامبت‌ها، مدفوع مکعبی از خودشون با جا میزارن.
همونطور که گفته شد اینها تحقیقاتی هست که در نگاه اول خنده دار به نظر میاد اما اگر کمی بهشون فکر کنید برخی از اینها ممکنه که واقعا سرنخ هایی رو از نکات مهمتر به ما بده. همینطور نشون میده که مسیر علم صرفا مسیری نیست که با یک الگوی از پیش تعیین شده پیش بره. گاه‌گداری کنجکاوی ما رو به جاهای عجیب و غریبی میرسونه، بعضی از اونها ممکنه به نتیجه خیلی چشم گیری برسه و بعضی هم نه.
منبع: پوریا ناظمی
