آیا با یک دستگاه سدان کوچک حال می‌کنید یا شاسی‌بلندها را ترجیح می‌دهید؟ خودروتان صفر است یا دست دوم؟ تا به حال فکر کرده‌اید چه بخشی از درآمد ماهانه‌تان صرف داشتن خودروی شخصی می‌شود؟ یا بهتر بگوییم چطور خودروی مورد علاقه‌تان می‌تواند بودجه ماهانه شما را ببلعد؟ تا به حال به این فکر کرده‌اید که برای رفت و آمد به محل کار، مهمانی و سایر مسیر های کوتاه شهری استفاده از خودرو شخصی به صرفه تر است یا وسایل حمل‌ونقل عمومی؟
استفاده از خودروی شخصی، تاکسی‌های آنلاین یا وسایل حمل‌ونقل عمومی کدامیک به صرفه‌تر است؟
برخلاف تصور خیلی‌ها استفاده از خودروی شخصی برای رفت و آمد های روزانه هزینه سنگینی دارد تا آن جا که استفاده از تاکسی‌های آنلاین نسبت به خودروهای شخصی به مراتب به صرفه‌تر است! اگر فرض بگیریم که شما یک خودروی ۲۰۶ تیپ دو و تازه نفس در اختیار دارید که دائم شما را به تعمیرگاه نمی‌کشاند، برای رفت و آمد به یک مسیر ثابت حداقل چیزی نزدیک به ۱۳.۵ میلیون تومان درسال هزینه می‌کنید. این رقم برای تاکسی‌های آنلاین نزدیک به ۸ میلیون تومان است و با وسایل حمل‌ونقل عمومی فقط نزدیک به ۲.۵ میلیون تومان هزینه می‌پردازید. اگر بخواهیم زمانی را که با خودروی شخصی و تاکسی‌های آنلاین در ترافیک تهران از دست می‌دهید، به این هزینه‌ها اضافه کنیم، به راحتی متوجه می‌شوید که استفاده از خودروی شخصی در تهران بیشتر از آن چه تصور می‌کنید، به زیانتان است.
هزینه‌های یک ساله خودروی شخصی
برای نگهداری خودرو در یک سال باید موارد گوناگونی را در نظر گرفت. اولین موضوعی که به ذهن خطور می‌کند و از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بیمه است اعم از شخص ثالث و بدنه، ولی بیمه برای مصرف کننده چقدر هزینه دارد؟
هزینه بیمه شخص ثالث برای یک خودروی ۲۰۶ صفر کیلومتر امسال نزدیک به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده است. اگر بخواهیم عمر خودرو را زیر ۷ سال در نظر بگیریم و برای خودرو تخفیفی تا ۶ سال قائل شویم هزینه بیمه تقریباً تا یک میلیون و ۵۰۰، ۶۰۰ هزار تومان کاهش دارد. ما در این جا میانگین را ۲ میلیون تومان فرض می‌کنیم.
شرکت‌های بیمه‌ای هزینه‌ای که برای بیمه بدنه خودرو با پوشش بیمه‌ای متعارف قرار داده‌اند بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان است. ما در این‌جا میانگین را ۵۰۰ هزار تومان در نظر می‌گیریم.
به فهرست هزینه‌های خودرویتان هزینه‌هایی مانند عوارض و خلافی، تعمیر و در بعضی موارد تصادف را هم در نظر بگیرید. ما در این‌جا فرض می‌کنیم تصادفی درسال نخواهید داشت و یک راننده تقریباً قانونمند هستید. هزینه عوارض خودرو چیزی میان ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان برای خودروی ۲۰۶ است. میزان خلافی خودرویتان را هم ۳۰۰ هزارتومان درسال در نظر می‌گیریم.
فرض می‌کنیم خودرویتان هیچ مشکل فنی هم ندارد و برای نگهداری آن هزینه تعویض روغن و فیلترها، ضدیخ و سرویس سالانه و تعمیرات جزیی را انجام می‌دهید. برای مجموع این موارد ۵۰۰ هزار تومان هزینه سالانه در نظر می‌گیریم.
اگر فرض کنیم که شما در ماه ۲ باک ۵۰ لیتری بنزین مصرف می‌کنید، در ماه ۱۰۰ لیتر می‌شود که با احتساب قیمت لیتری ۱۰۰۰ تومان بنزین، درواقع ماهانه ۱۰۰ هزار تومان هزینه بنزین شما می‌شود. درسال هزینه بنزین شما با این میزان مصرف یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان می‌شود.
اکنون بیایید لیست این هزینه را جمع بزنیم. مجموع این هزینه‌ها چیزی نزدیک به ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌شود.
سود بانکی پول خودرویتان چقدر می‌شود؟
هزینه‌ای که برای خرید خودرویتان انجام می‌دهید، سرمایه‌گذاری نیست. چون به‌طور معمول با استهلاک خودرو و افت مدل آن از قیمت آن کاسته می‌شود. اگر بخواهیم پول خرید خودرو را به چشم سرمایه در نظر بگیریم و آن را در بانک سپرده گذاری کنیم، ببینیم با خرید خودرو چه سودی را سالانه از دست می‌دهید. حال با در نظر گرفتن اینکه قیمت یک دستگاه پژو ۲۰۶ تیپ دو نزدیک به ۶۰میلیون تومان است، اگر بخواهیم این مبلغ را با سود قانونی ۱۵ درصد در یک حساب سپرده یک ساله بخوابانیم، سودی که به آن تعلق می‌گیرد، چقدر است؟ سود این میزان پول درسال نزدیک به ۹ میلیون تومان است. درواقع شما با خرید یک خودرو ۲۰۶ سالانه ۹ میلیون تومان سود بانکی را هم از دست می‌دهید.
در کل اگر بخواهیم سود بانکی خواب سرمایه و هزینه‌های استفاده از خودرو را در نظر بگیریم، سالانه چیزی نزدیک به ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه رفت و آمد با خودروی شخصی‌تان می‌شود.
هزینه استفاده از تاکسی‌های آنلاین کمتر از خودروی شخصی
الان فرض کنیم می‌خواهیم از وسایل حمل‌ونقل عمومی یا تاکسی‌های آنلاین استفاده کنیم. در این صورت هزینه‌های رفت و آمدمان چقدر می‌شود. اگر از مرکز شهر مثلاً خیابان انقلاب به سمت صادقیه برویم، کرایه تاکسی‌های آنلاین به‌طور میانگین در این مسیر چیزی نزدیک به ۱۰ تا ۱۲ هزار تومان است. اگر مسیر را رفت و برگشت در نظر بگیریم، روزانه تقریباً ۲۲ هزار تومان برای رفت و برگشتتان در نظر بگیرید، ماهانه نزدیک به ۶۶۰ هزار تومان و سالانه ۷ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان هزینه رفت و برگشتتان با تاکسی‌های آنلاین در یک مسیر ثابت است.
وسایل حمل‌ونقل عمومی کم هزینه‌ترین مدل رفت و آمد
فرض کنیم مسیر انقلاب تا صادقیه را با وسیله نقلیه عمومی طی کنیم. اگر از مبدأ تا ایستگاه مترو با یک کورس تاکسی برویم هزینه یک کورس تاکسی هم اکنون ۱۲۰۰ تومان در تهران است. قیمت بلیت تک سفره مترو ۱۰۰۰ تومان است که اگر از بلیت‌های اعتباری استفاده کنید قیمت برایتان کمتر تمام می‌شود. ما مبلغ را همان ۱۰۰۰ تومان در نظر می‌گیریم. فرض کنید پس از پیاده شدن در انقلاب مجبورید تا مقصد یک کورس دیگر تاکسی سوار شوید. برای این موضوع هم ۱۲۰۰ تومان در نظر بگیرید. در مجموع کرایه رفت با وسایل حمل‌ونقل عمومی ۳۴۰۰ تومان تمام می‌شود. برای مسیر رفت و برگشت روزانه این عدد ۶۸۰۰ تومان تمام می‌شود که در ماه نزدیک به ۲۰۴ هزار تومان و درسال ۲ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان برایتان هزینه دارد. درواقع هزینه رفت و آمد به یک مسیر ثابت در تهران با مترو نزدیک به ۲ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان درسال می‌شود. لازم به ذکر است هزینه حمل‌ونقل با اتوبوس‌های شهری در تهران تقریباً مشابه مترو است.
یک پنجم خودروهای ایران در خیابان‌های تهران
اکنون در وضعیتی که چند دو دوتا ساده نشان می‌دهد که استفاده از خودروهای شخصی در رفت و آمد روزانه نه به نفع اقتصاد خانواده‌هاست و نه به نفع اقتصاد ملی، با این وجود استفاده از خودروی شخصی در رفت و آمد ایرانی‌ها نسبت به تمام مدل‌های حمل‌ونقل می‌چربد و حتی استفاده از دیگر وسیله‌های حمل‌ونقل به خصوص در سفرهای بین شهری را از مزیت اقتصادی انداخته است. به طوری که راه آهن و سازمان راهداری و حتی سازمان هواپیمایی از ریزش سالانه مسافرانشان گزارش‌های مختلفی منتشر کرده‌اند. آمار و ارقام رسمی نشان می‌دهد ۲۰ میلیون خودروی پلاک شده در کشور وجود دارد. البته جالب است بدانیم از این شمار خودروی پلاک شده یک پنجم آن معادل ۴ میلیون خودرو، سهم شهر تهران است. البته براساس آمار بانک مرکزی درسال ۱۳۹۶ از نظر لوازم زندگی ۴۹.۴ درصد خانوارها از خودروی شخصی، ۱۶ درصد از موتور سیکلت و ۱۳.۱ درصد از دوچرخه، استفاده کرده‌اند. بر پایه این گزارش، حمل‌ونقل با رقم ۴۴ میلیون و ۶۴۱هزار و ۱۵۶ ریال۱۰.۶ درصد و کالا و خدمات متفرقه هم با ۳۴ میلیون و ۵۹۲ هزار ریال، ۸.۲ درصد مخارج سال پیش یک خانوار شهری کشور را تشکیل داده است.
سعید محمدزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی هم در یک همایش ریلی با اشاره به آلودگی هوای تهران و امکان کاهش این میزان آلودگی گفته است: «هم اکنون ۱۰۰ میلیارد نفر سفر حومه‌ای وجود دارد که ۴۰ میلیارد نفر سفر آن در کریدورهایی که ریل وجود دارد قابل انجام است حال این که سهم ریل از سفرهای حومه‌ای متاسفانه زیر ۵ درصد است.» معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: «۳۰ درصد ورود و خروج خودروها به تهران متعلق به آمار خودروهای حومه‌ای هستند که اگر موفق شویم این میزان را به ریل منتقل کنیم سهم قابل توجهی در کاهش آلودگی هوا خواهیم داشت.»
منبع: شهروند
