ریگا در سال ۱۲۰۱ توسط آلبرت برمن به عنوان یک شهر بندری و پایگاهی برای تسخیر و تبدیل مردم بومی لیوونیایی به مسیحیت تأسیس شد. هدفی که در سال ۱۲۰۶ پس از یک نبرد در تورایدا (Turaida) در زمان جنگهای صلیبی شمالی به دست آمد. این شهر به عنوان مرکز تجاری مهم منطقه در اتحادیه بازرگانان در قرون ۱۳ تا ۱۵ توسعه یافته و توسط اسقف اعظم ریگا اداره میشد تا اینکه در سال ۱۵۲۲ به دلیل تغییرات ناشی از رنسانس، قدرت اسقف به پایان رسید. ریگا در سال ۱۶۲۱ بخشی از پادشاهی سوئد شده و در سال ۱۷۱۰ در پی حمله ارتش پتر کبیر، نفوذ روسیه در این شهر آغاز شد. سرانجام در تاریخ ۱۸ نوامبر ۱۹۱۸ لتونی استقلال خود را اعلام کرد، هر چند که توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۰ ضمیمه شد. ریگا تا قبل از استقلال لتونی در سال ۱۹۹۱ به پایتخت جمهوری شوروی سوسیالیستی لتونی تبدیل شده بود. این شهر توسط رودخانه دوگاوا (Daugava) به دو نیمه تقسیم شده است. قسمت قدیمی و قرون وسطایی ریگا در مرکز شهر و در سمت شرق رودخانه قرار دارد که توسط یک حلقه از ساختمانها با معماری قرون ۱۹ و اوایل ۲۰ احاطه شده است. ریگا در سال ۲۰۱۴ پایتخت فرهنگی اروپا لقب گرفت.
موقعیت جغرافیایی
ریگا در ۵۶ درجه و ۵۸ دقیقه شمالی و ۲۴ درجه ۸ دقیقه شرقی در مساحتی حدود ۳۰۷ کیلومتر مربع واقع شده است. این شهر به عنوان بزرگترین شهر در کشورهای حوضه بالتیک، در دهانه رودخانه دوگاوا (Daugava) واقع شده است. موقعیت ژئوپولوتیک و استراتژیک ریگا، به دلیل قرار گرفتنش در محل تلاقی بین شرق و غرب اروپا، این شهر را تبدیل به بخش مهمی از تجارت روسیه با غرب اروپا کرده است اما درعینحال موجب شده در تاریخ ۸۰۰سالهاش به دفعات مورد حمله و اشغال قرار گیرد.
آب و هوا
آب و هوای ریگا مرطوب قارهای است. سردترین ماههای سال دی و بهمن (ژانویه و فوریه) هستند، که میانگین دمای هوا ۵ درجه زیر صفر است ولی پایینترین دما در هر سال به -۲۵ درجه سانتیگراد هم میرسد. نزدیکی شهر به دریا باعث بارشهای مکرر پاییزی و مه میشود. پوشش مداوم برف در این شهر ممکن است ۸۰ روز به طول انجامد. تابستانها در ریگا گرم و مرطوب با میانگین دمای ۱۵ درجه سانتیگراد است در حالی که درجه حرارت در گرمترین روز سال میتواند از مرز ۳۰ درجه هم تجاوز کند.
بهترین زمان سفر
در ریگا، در تمام فصول فعالیتهای متنوعی برای سرگرمی وجود دارد با این حال، زمان ایده آل برای سفر به آن، ماه مه تا سپتامبر است یعنی هنگامی که هوا به طور دلپذیر گرم است و جشنوارهها به وفور هستند و شانس کمی برای خیزش بادهای موسمی برای ایجاد تغییرات در برنامه سفر شما وجود دارد. بهترین ماههای فصل تابستان از ژوئن تا اوت است که به دلیل وزش باد از سمت دریای بالتیک، درجه حرارت بالا نیست.
ورود به شهر
فرودگاه بینالمللی ریگا در ۱۰ کیلومتری جنوب غربی آن واقع شده است. این فرودگاه میزبان حدود پنج میلیون مسافر در سال است. بیشتر پروازها به ریگا توسط شرکتهای تخفیفدار ایربالتیک، رایان ایر و ویزایر اداره میشود. برای سفر از فرودگاه به شهر، اتوبوس خط ۲۲ و مینیبوس خط ۲۲۲ بین فرودگاه و شهر قدیمی، با یک توقف در نزدیکی ایستگاههای اتوبوس و راهآهن مرکزی، در جریان هستند و مینیبوس خط ۲۴۱ بین فرودگاه و گردشگاه، در قسمت انتهایی شمال شهر قدیمی تردد میکند. سفر به شهر قدیمی از فرودگاه حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه به طول میانجامد.
آخرین اتوبوس در ساعت ۵ دقیقه بامداد یا ۲۳:۴۰ در روزهای شنبه، یکشنبه و تعطیلات، فرودگاه را ترک میکند. خط ویژه فرودگاه دارای مینیبوس به مرکز شهر با هزینه پنج یورو برای هر فرد است. هر ۳۰ دقیقه یک مینیبوس به سمت شهر حرکت کرده و تنها ۲۰ دقیقه طول میکشد تا به شهر قدیمی برسد. این مینیبوس تنها چند توقف ثابت در چندین هتل در نزدیکی فرودگاه و در شهر قدیمی دارد بنابراین بسیار راحتتر از اتوبوس خط ۲۲ است. تاکسی بالتیک: این تاکسی از فرودگاه به مرکز شهر با قیمت ثابت ۱۵ یورو حرکت میکند که میتوان از طریق رزرو آنلاین و یا از طریق نرخ دستگاه تاکسیمتر به راننده پرداخته شود. این مسافت تا شهر قدیمی حدود ۱۵ دقیقه طول میکشد. تاکسی قرمز: این تاکسیها از فرودگاه به هر مقصدی درجریانند و دارای تاکسیمتر هستند. سفر به مرکز شهر هزینهای حدود ۱۲ یورو دارد و بسته به ترافیک تقریباً ۱۵ دقیقه طول میکشد. همچنین ونهای کوچک برای حمل صندلی چرخدار نیز در دسترس هستند اما باید قبل از رزرو شوند.
رستوران های شهر
ریگا، به عنوان یک شهر زنده و پر جنب و جوش و دارای فرهنگهای متنوع در حوزه بالتیک، ارائهدهنده تعداد بیشماری از رستورانها و غذاخوریها برای هر دو غذاهای محلی و غذاهای بینالمللی به عنوان مثال رستورانهای خاص سوشی است. رستوران Fontaine Delisnack یک رستوران ۲۴ ساعته با منوی گسترده، این رستوران زنجیرهای محبوب در تمام ساعات شبانهروز باز است. حتماً CB برگر بزرگ آن را با قیمت ۲۵ یورو امتحان کنید.
Kresli 13 (سیزده صندلی) نیز که همچنان از زمان شوروی سابق دایر است، یک رستوران عالی است، به ویژه برای نوشیدن چای و تنقلات. این دو رستوران ارزان قیمت هستند. غذاخوریهایی با قیمت متوسط شامل رستوران Bergs و رستوران هتل BERGS است. رستوران این هتل یکی از بهترین غذاخوریهای لتونی است. غذاهای آن را میتوان تلفیقی از غذاهای اروپایی و غربی و لتونیائی توصیف کرد. منوی غذاها فصلی هستند و مواد تشکیل دهنده همیشه تازهاند. از رستورانهای گرانقیمت هم میتوان به Pinot، Rozengrals و Vincents اشاره کرد.
هتلها و مراکز اقامتی
همه هتلها و میهمان خانههای ریگا دارای Wi Fi رایگان هستند و بسیاری از آنها کافی نت نیز دارند و تقریباً تمامشان کارتهای اعتباری قبول میکنند. Central Hostel یکی از گزینههای اقتصادی برای اقامت در این شهر است. هزینه اجاره تخت در قسمت خوابگاهی این هتل برای هر شب ۵.۲۵ تا ۱۳ یورو و قیمت اتاقهای ارزانتر آن تنها ۱۷ تا ۲۴ یورو است. هتل Dodo Hotel متعلق به یک فرانسوی است و با تراموا فقط ۱۰ دقیقه از شهر قدیمی فاصله دارد. این هتل جز هتلهای متوسط شهر محسوب شده و دارای اتاقهای مدرن با دستشویی و حمام، تلویزیون صفحه تخت و خشک کن مو است. قیمت اتاق دوتخته این هتل برای یک شب ۳۲ یورو است. اگر به دنبال گزینه بهتری برای اقامت در ریگا هستید، هتل Hotel Bergs دارای خدمات بسیار عالی شامل اتاقهای مدرن، سالن ورزش و باشگاه و سونای کوچک است. قیمت پایه برای هر شب اقامت در این هتل ۱۸۰ یورو است.
گشت و گذار در شهر
اگر قصد گشت و گذار پیاده در شهر را دارید، حتماً کفش مناسب بپوشید چون اکثر خیابانهای قدیمی شهر از سنگفرش پوشیده شده که ممکن است برای راه رفتن سخت باشد. پیاده روها هم در همه جا عمدتاً بتنی هستند. این شهر دارای تراموا، اتوبوس، مینی بوس و اتوبوسهای برقی است که همه آنها با سیستم بلیت الکترونیکی کار میکنند. تنها با پرداخت یک کرایه، مستقل از مسافت، میتوانید در هر مسیری از این وسایل استفاده کنید. کرایه یک مسیر در صورتی که به راننده پرداخت شود، دو یورو برای هر نفر و یا ۱.۱۵ یورو برای سفرهای اتوبوس/ تراموا/ اتوبوس برقی/ مینی بوس است. اگر هم به صورت الکترونیکی از دفاتر فروش بلیت، کیوسکهای مطبوعاتی، فروشگاه Narvesen و یا مکانهای دیگر ذکر شده در وبسایت Rigas Satiksme خریداری شده باشد، هزینه بلیت ۲ نفر برای ۲ سفر ۴.۶۰ یورو و ۲ نفر برای ۳ سفر ۶.۹۰ یورو خواهد بود. خطوط تراموا از ۱ تا ۱۱؛ شماره خطوط اتوبوس از ۱ تا ۵۵؛ خطوط اتوبوس برقی به شماره ۱ تا ۲۷ هستند. خطوط مینی بوس دارای شمارههای ۲۸۰-۲۰۰ و اتوبوسهای شب پیما شماره N10-N1 دارند. توجه داشته باشید در حالی که اعداد مشابه هستند، ولی مسیرها کاملاً متفاوت هستند. به طور کلی تراموا سریعترین حمل و نقل عمومی ریگا محسوب میشود اگرچه ریل به طور فیزیکی از بقیه ترافیک جدا نیست، اما در شلوغترین ساعات حق تقدم همیشه با تراموا است. شرکت SIXT Latvia در ایستگاههای دوچرخه متعدد در سراسر شهر دوچرخه اجاره میدهد. برای اجاره و ثبتنام شما باید یک تلفن همراه داشته باشد، اما ثبت نام رایگان است. هزینه اجاره ۰.۹۰ یورو در هر ۳۰ دقیقه است، با حداکثر ۹ یورو در هر روز. روش دیگر این است که از هتل خود برای اجاره دوچرخه کمک بگیرید. برای اجاره تاکسی بهترین راه استفاده از برنامههای کاربردی تلفنهای آنلاین مانند،ClickTaxi Taxify است، که اجازه میدهد تا شما نرخ در حال شارژ را دیده و از زمان رسیدن تاکسی مطلع شوید.
اگر به طور تصادفی در خیابان تاکسی گرفتید، آگاه باشید که تاکسی ممکن است برای رسیدن به مقصد از مستقیمترین مسیر پیروی نکند و ممکن است کرایه قابل توجهی از شما بگیرد. چندین دفاتر اجاره اتومبیل در فرودگاه ریگا و همچنین در سایر نقاط شهر وجود دارد. شما حتی میتوانید یک ماشین ارزان قیمت قدیمی به سبک اتحاد جماهیر شوروی اجاره کنید. با این حال، ترافیک میتواند بسیار آرام پیش رود، به ویژه در ورودی پلها، و هزینه پارکینگ در شهر قدیمی حدود ۱۰ یورو برای هر ساعت توقف است. در قسمت قدیمی شهر به غیر از وسایل نقلیه عمومی، دیگر خودروها مجاز به تردد نیستند و شما میتوانید با یک تاکسی به قسمت قدیمی شهر سفر کنید اما شما نمیتوانید یک ماشین اجارهای را در آنجا پارک کنید.
فرهنگ
ریگا به عنوان پایتخت فرهنگ و هنر در منطقه بالتیک شناخته میشود. مردم ریگا از دیر باز عاشق هنرهای زیبا بودهاند و احتمالاً به همین دلیل است که خانه اپرای ریگا یکی از اولین ساختمانهایی بود که پس از استقلال در سال ۱۹۹۱ بازسازی شد. لتونیایی ها اپرا را بخش بسیار مهم از میراث فرهنگی خود میدانند. ریگا دارای طیف متنوعی از موزهها است که دربرگیرنده تاریخ، ادبیات، هنر، طبیعت، پزشکی و همچنین موزه علایق خاص نیز هست. که عبارتاند از موزه اختصاص داده شده به تئاتر، فیلمبرداری، عکاسی، تلویزیون، ظروف، آتشنشانی، ورزش، معماری و تاریخ برق است. بزرگترین رویداد ریگا جشنواره آهنگ و موسیقی لتونی در Mezaparks است که هر پنج سال یکبار برگزار میشود.
غذاهای محلی و محبوب
غذاهای لتونی معمولاً در منطقه بالتیک و به طور کلی، در کشورهای شمالی مشترک است. چرب بودن، ادویه کم و کالری بالا، شاخصه اصلی این غذاهاست. غذاهای لتونی اغلب وعده غذای اصلی در این کشور، شامل محصولات کشاورزی همراه با گوشت است به طوری که یکی از معمولترین غذاهای سنتی ریگا، نخود خاکستری با گوشت است. ماهی به طور گسترده در این کشور که معمولاً به دلیل موقعیت لتونی در سواحل شرقی دریای بالتیک است، مصرف میشود. پیش غذاهای معروف شامل Alexander torte و تارت گیاهی (Sklandrauši) است و از سوپهای معروف آن میتوان به سوپ سرد چغندر (Aukstš zupa) و سوپ کوفتهای (Frikadešu zupa) اشاره کرد. از شاه ماهی با پنیر و سیب زمینی (Kartupeši ar sišši un biezpienu) نیز میتوانید به عنوان غذای اصلی لذت ببرید که از معمولترین غذاهای لتونی است. فرنی غلات و حبوبات (Bukstišbiezputra) نیز به عنوان وعده اصلی ناهار است که محتوی غلات همراه با سیب زمینی، گوشت و خامه است. برای دسر هم پنکیک سیب زمینی (Kartupeu pank kas) ترد و شور همراه با خامهترش و مربای تمشک و شاتوت و یا دسر نان چاودار (Rupjmaizes Kšrtojums) پیشنهاد میشوند. سایر غذاهای ویژه ریگا عبارتاند از: Kotletes (بتس گوشت)، Alexander Torte که یک کیک شیرینی پر شده با تمشک است، Rupjmaize (نان چاودار تیره)،Rasols (سالاد سیبزمینی با تخم مرغ، خیار شور، سوسیس و کالباس)، Ju siers (پنیر با زیره)، Sauerkraut غذای محبوب لتونی.
اماکن دیدنی و تفریحی و تاریخی
شما با تهیه ریگا کارت، که هزینهای بین ۱۶ تا ۲۶ یورو دارد، میتوانید از تخفیف برای موزهها و برخی جاذبههای توریستی برخوردار شوید. ریگا توسط رودخانه دوگاوا به دو نیمه تقسیم شده است. قسمت قدیمی و قرون وسطایی در مرکز شهر و در سمت شرق رودخانه قرار دارد که توسط یک حلقه از ساختمانها با معماری قرون ۱۹ و اوایل ۲۰ احاطه شده است. شهر قدیمی ریگا در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. هر چند جالبترین مناطق گردشگری در قسمت قدیمی شهر و منطقه اطراف بنای یادبود آزادی هستند. با این حال، شهر قدیمی تنها جایی نیست که ارزش دیدن دارد. Agenskalns و Tornakalns دو منطقه بسیار قدیمی و کمتر شناخته شده هستند که بعد از پل سنگی قرار دارند. مناطق مسکونی در خارج از مرکز ریگا تا حد زیادی از بلوکهای آپارتمانی خاکستری و به سبک معمول شوروی ساخته شدهاند. این مناطق در سراسر اروپای شرقی یکسان هستند. مجسمه رولاند (Statue of Roland) واقع در مرکز میدان شهر. ساختمان پارلمان لتونی (Latvian Parliament) که محل پارلمان لتونی است. این ساختمان تا به حال کاربردهای دیگری هم داشته از جمله به عنوان موزه دوران شوروی. ساختمانهای هنر نوین (Art Nouveau Buildings): خیابانهای آلبرتا و الیزبتس، بهترین مکان برای دیدن هنر نوی معمار آیزنشتاین هستند، که به داشتن سبک پر زرق و برق مشهور است. دیگر ساختمانهای هنر نوین معماری را میتوان در منطقه اطراف بنای یادبود آزادی از جمله سفارتخانه دید. بنای تاریخی آزادی (Freedom Monument) یکی از نمادهای ملی لتونی است. بعد از اولین استقلال لتونی ساخته شد و جالب آنکه هرگز توسط شوروی تخریب نگردید. مجسمه زنی که سه ستاره در بالای این اثر تاریخی نگه داشته نشاندهنده استقبال از آزادی در لتونی است. ساعت لایما (Laima Clock) که در جنوب بنای یادبود آزادی قرار دارد.
لایما تولیدکننده شکلات لتونی است و در لتونی به معنی موفق باشید است. بازار Agenskalns که ساختمان آن برای اولین بار در سال ۱۹۱۱ احداث شد. البته هنوز هم به عنوان یک بازار معتبر برای کشاورزان به حساب میآید. شما میتوانید میوههای تازه، سبزیجات و گل از آنجا خریداری کنید. ساختمان Triangula Bastion دارای بهترین نمای تراس در تمام ریگا است. آکادمی علوم لتونیایی (Latvian Academy of Sciences) در سال ۱۹۵۳ ساخته شده است. این ساختمان که اغلب به دلیل طراحی تند و تلخ و تزئینات آن به نام کیک تولد استالین مشهور است، دارای تراس زیبا در طبقه ۱۷ با چشم اندازی بینظیر است. موزه اشغال لتونی (Museum of the Occupation of Latvia) که موزهای است بر اساس اشغال لتونی در هر دو دوره نازی و اتحاد جماهیر شوروی. تاریخ ظروف غذاخوری چینی در ریگا در قرون ۱۹ و ۲۰ را در موزه ظروف میتوانید، ببینید. موزه خورشید یکی از عجیبترین موزهها در ریگا به شمار میرود که تاریخ اساطیری خورشید و نقش آن را در فرهنگ لتونی پوشش میدهد. سایر موزههای این شهر عبارتاند از: موزه تاریخ ملی لتونی، موزه هنرهای خارجی، موزه هنر آرسنال، موزه جنگ، موزه اتومبیل ریگا، موزه راه آهن، موزه حمل و نقل هوایی ریگا و موزه تئاتر.
مراکز خرید
برای داشتن تجربه خوب از خرید در ریگا، توصیه میشود به جای رفتن به فروشگاههای بزرگ و مشهور به بازار مرکزی و یا بافت قدیمی ریگا مراجعه کنید. در ضمن لازم است در برخی مغازهها برای رسیدن به قیمت مناسب سوغاتی، چانه بزنید. بازار مرکزی ریگا دارای یک منطقه رو باز بزرگ است که در آن مواد غذایی تازه تخفیف بیشتری دارند و یک جای خوب به خصوص در تابستان برای خرید و فروش میوه محلی و سبزیجات تازه است.
همچنین مغازههایی دارد که لباسهای ارزان میفروشند. بازار مرکزی در نزدیکی ایستگاه قطار مرکزی، محلی عالی برای خرید بسیاری از مایحتاج و لوازم مورد نیاز محسوب میشود. این بازار برای خرید سوغاتی نیز مکان مناسبی است. کافههای زیادی در اطراف بازار وجود دارند که دارای غذاهای ارزان و محلی هستند. طعم لتونی با وجود نام گمراه کنندهاش «فروشگاه مفهومی مد لتونی» است، که بیشترین فروش لباس و لوازم خانگی را دارد و یکی از بهترین مراکز برای خرید در ریگا است. Konventa Set که حیاط یک صومعه قدیمی است، در حال حاضر شامل چندین مغازه توریستی است. آثار هنری زیبای محلی را هم میتوان در Galerija Istaba یافت کرد. همچنین یک کافه کوچک در طبقه دوم آن با فضای خوب و دنج وجود دارد. Stockmann نیز شعبه لتونی از فروشگاههای زنجیرهای فنلاندی است.
سوغاتی و صنایع دستی
ریگا دارای عتیقه جات، هنر و صنایع دستی منحصر به فرد لتونی است. همچنین آب نباتهایی که با استفاده از مواد طبیعی ساخته شده است و یکی از معروفترینهای آن، کهربای شیرین (Sweet Amber) است که به داشتن طعمی شادی مشهور است. از طرفی این شهر بهشت طرفداران شکلات است چرا که با داشتن قدمت طولانی در این تولید آن و ترکیب میراث تاریخی با نوآوری جدید، طرفداران فراوانی دارد. سفال سنتی نیز از سوغات منحصر به فرد این شهر به شمار میرود.
آثار هنری زیبا با طراحی کاربردی برای مناسبتهای خاص و روزمره زندگی طراحی شدهاند. همچنین در ریگا انتخاب گسترده و متنوعی از روسریها، شال، دستمال گردن، بلوز، لباس و دیگر منسوجات ساخته شده از ابریشم، کتان و پنبه دارید.
نکات امنیتی
ریگا نسبت به وسعت و اندازه، یک شهر آرام است و در مقایسه با دیگر پایتختهای اتحادیه اروپا دارای جرم و جنایت بسیار کمتری است. منطقه قدیمی شهر در آخر هفته مملو از گردشگران بوده و تبدیل به یک محله شلوغ میشود با این حال بقیه مناطق ریگا آرام و ساکت هستند. پلیس در تمام ساعات روز در سراسر شهر حضور دارد و اگر شما در هر موردی نیاز به یک افسر پلیس پیدا کردید فقط کافی است به سمت مجسمه یادبود آزادی حرکت کنید چرا که همیشه و در تمام ساعات شبانه روز پلیس در این مکان حضور دارد.
این مطلب اولین بار در در دو ماهنامه تشریفات به قلم مهدی فلاحی پناه منتشر شده است.