روستای گردشگری و کمپ کویری «متین آباد» در جنوب استان اصفهان، با جاذبه‌های تفریحی، حیات وحش و طبیعی منحصر به فرد یکی از بهترین مقاصد طبیعت گردی در فصل پاییز است. به علت تنوع اقلیمی کشور چهارفصلمان، در هر فصلی از سال مقصدهای بسیاری برای سفر در پیش روی ما است. با فرا رسیدن پاییز و شش ماه دوم سال با توجه به خنک‌تر شدن هوا، زمان مناسبی برای گشت و گذار در کویرهای فلات مرکزی ایران است. آسمان لاجوردی روز کویر و سوسوی ستارگان درخشان در شب می‌تواند چشمان هر مسافر بیابان‌گرد رمیده دلی را شفا دهد. در دل این کویرها می‌توانید به روستای هدف گردشگری متین آباد هم سری بزنید. کمپ متین آباد که به عنوان اولین کمپ طبیعی (Eco camp) در ایران بر اساس گردشگری پایدار و بر مبانی اولیه اکو توریسم پایدار ایجاد شده است، در ۲۵ کیلومتری جنوب نطنز و ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی کاشان قرار دارد. کمپ متین آباد از همان ابتدا با محیط زیست دست دوستی داده و تلاش دارد تا از انرژی‌های طبیعی استفاده کند. برای مثال در این کمپ از منابع تجدید شدنی مانند انرژی خورشیدی و انرژی حرارتی بادی استفاده می‌شود. با این امکانات ظرفیت گرمایی آب در حمام و آشپزخانه برای ۱۰۰ نفر در روز مهیاست. هدف از احداث این کمپ فراگیری از طبیعت، تماشای حیات وحش منحصر به فرد منطقه شامل پرندگانی از قبیل زاغ بور، هوبره، تیهو و چکاوک، آشنایی با پوشش گیاهی کویری و گیاهان زراعی و کشاورزی محلی، عکاسی از مناظر بدیع، رصد ستارگان در شب و ماجراجویانه‌تر از اینها، شترسواری، پیادهروی و دوچرخه سواری در کویر، استفاده از ویژگی‌های آب‌وهوایی به همراه آرامش موجود در منطقه و مدیتیشن بر روی شن‌های کویری به‌نوعی گردشگری سامت را برای ما تعریف می‌کند.
این کمپ به همت مهندس اشرف واقفی در ابتدای رمل‌های بزرگ کویر منطقه بند ریگ واقع در جنوب دریاچه نمک مسئله (۸۰ کیلومتر) و نزدیک‌ترین مسیر به قلعه کرشاهی و مسقط الراس آستان آقاعلی عباس احداث شده است. موقعیت جغرافیایی متین آباد و قرار گرفتن آن در نزدیکی دو شهر بزرگ کاشان و اصفهان از یک طرف و نزدیکی به طبیعت کویر و کوهستان از طرف دیگر تنوع و گوناگونی سفرهای گردشگری کوتاه‌مدت را امکان‌پذیر کرده است. آنچه که این کمپ را از دیگر نقاط متمایز می‌کند، بیشتر از هر چیز تضادهای طبیعی موجود در طبیعت منطقه است. تضاد رنگ‌ها، عوارض زمین، پوشش گیاهی، دشت و مزرعه، سبزی و خشکی و… که باعث شده مسافران با حضور در این کمپ، لحظات خوش و خاطره انگیزی را برای خود رقم بزنند. ساکنان فعلی این دشت مردمانی هستند که در کمتر از ۳۰۰ سال پیش به علت شرایط نسبتاً مناسب (وجود آب، خاک حاصلخیز و)… در این دشت ساکن شده‌اند و دارای آداب و رسومی دیرینه هستند. جشن «برداشت محصول» و جشن‌های باستانی ایران از جمله «مهرگان»، «چهارشنبه سوری» و «یلدا» از مناسبت‌هایی است که مردم متین آباد آنها را گرامی می‌دارند.
جاذبه‌های تفریحی
تماشای طبیعت و حیات وحش منحصربه‌فرد کویر، اولین دل‌خوشی مسافران اکوکمپ متین آباد است. تماشای روباه شنی، گربه شنی، گرگ، بزمجه بیابانی، جرد، خرگوش و پرندگانی نظیر (اندمیک ایران)، هوبره، تیهو و چکاوک و همچنین آشنایی با پوشش گیاهی کویری نظیر گز، طاق و گون در متین آباد امکان‌پذیر است. رصد ستارگان با تلسکوپ در آسمان صاف و پر ستاره متین آباد، تصویری همیشگی در ذهن شما باقی خواهد گذاشت.
این امکان بر روی تراس و از ساعت ۲۲ به بعد میسر است. شتر سواری، دوچرخه سواری و موتور سواری در تپه‌های شنی بیابان از جمله فعالیت‌های ادونچر کمپ متین آباد است. بازدید از مزارع پرورش شتر، شترمرغ و اسب از تجربه‌های کمیابی است که در متین آباد به دست می‌آید. هنگامی که به قسمت پرورش و نگهداری شتر رفتید، یادتان باشد که اکثر شترها اسم دارند. حنا، جمیله، خان، برفی، طوسی، آهو، سالار، گلی و… استفاده از ویژگی‌های آب و هوایی، مدیتیشن در شن‌ها و عکاسی از مناظر بی بدیل روز و شب کویر ذهن شما را از شلوغی‌های شهر پاک خواهد کرد. به دلیل شرایط خاص اقلیمی منطقه، انواع صیفی جات و سبزیجات متناسب با فصول مختلف در مزرعه کمپ کشت می‌شود که تماماً بدون استفاده از سموم شیمیایی بوده و به صورت ارگانیک تولید می‌گردند، علاوه بر آن باغ‌های انار، پسته و دیگر میوه‌های فصلی در دسترس گردشگران قرار دارد.
دیدنی‌ها را خوب ببینید
هنگامی‌که در متین آباد هستید باید برنامه ریزی کنید که هم دیدنی‌های کویر را از دست ندهید و هم از موقعیت پیش آمده برای دیدار از زیبایی‌های شهرهای اطراف استفاده کنید. برای نخستین روز، روستای ابیانه می‌تواند یکی از خاطره‌انگیزترین انتخاب‌های شما باشد. بعد از آن می‌توانید به کاشان سری بزنید؛ در کاشان خانه‌های تاریخی چون خانه بروجردی‌ها و طباطبایی‌ها، باغ فین و… در انتظار شماست. نطنز انتخاب بعدی شما خواهد بود؛ در نطنز بعد از گذر از روستاهای کویری و سپس کوهپایه‌ای می‌توانید بازدید خود را از مسجد جامع، بازار محلی و کارگاه صنایع دستی آغاز کنید.
همچنین می‌توانید قلعه و گنبد «سید واقف» را هم ببینید و مسیر را به سمت روستای کوهستانی «طامه» که تنها مرکز تولید گلابی اصیل نطنز (تحفه نطنز) است، ادامه دهید. از جمله نقاط طبیعی اطراف متین آباد می‌توان به کوه‌های «یخاب» اشاره کرد. صعود به قله یخاب با ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا و مشاهده مناظر کویر «بند ریگ،» «دشت کرشاهی» و «دریاچه نمک مسئله» بی‌شک از مهمترین جاذبه‌های منطقه محسوب می‌گردد. از آثار باستانی منطقه می‌توان به «قلعه کرشاهی» و «قلعه سردار» اشاره کرد که در دامنه‌های کوه یخاب و در ۳۰ کیلومتری شمال محل کمپ واقع شده‌اند. همچنین مسیرهای آفرود کرشاهی به سفید آب در پارک ملی کویر و مسیر پشت ریگ به مرنجاب می‌توان اشاره کرد که برای علاقه‌مندان به رانندگی آفرود و خارج از جاده از جذابیت‌های زیادی برخوردار است.
کاروانسرای متین آباد
چادرهای دائمی در شن
اقامت در چادر می‌تواند تجربه‌ای هیجان انگیز در میانه کویر پر رمز و راز به سبک بادیه‌نشینان سرزمین پهناور کویری باشد. در طراحی و ساخت چادرهای اکو کمپ متین آباد سعی شده که بیشترین شباهت را به سیاه چادرهای عشایر داشته باشند تا بتوانند حس زلال شب کردن صبح در زیر آسمان پر ستاره کویر را تداعی کنند. طراحی چادرها به گونه‌ای است که می‌توانید از دریچه یک پنجره سراسری، بدون هیچگونه تغییر موقعیت به محیط بیرون اشراف داشته باشند و از طبیعت لذت ببرند. تعداد پنجاه تخته چادر ۱۲ متری (برای اسکان حداکثر ۴ فرد بزرگ‌سال) و هفت تخته چادر ۲۴ متری (برای اسکان حداکثر ۸ فرد بزرگ‌سال) در کمپ متین آباد قرار دارد. تمامی چادرها که توسط واحد طراحی و اجرای سازمان هلال احمر تولید شده‌اند مجهز به سرویس خواب، روشنایی و سیستم گرمایش هستند و دارای دو در در طرفین بوده که در ورودی با تیرک کوتاهی در بالای سقف چادر مشخص است.
در طرفین دو پنجره وجود دارد که به همراه درهای ورودی همگی مجهز به توری هستند. جنس بدنه چادرها از پلی استر-پنبه و کف و پوشش رویه صد در صد پلی استر کوت شده با (PVC ضد آب) است؛ این ترکیب سبب ایجاد تهویه مناسب در فضای داخل چادر و مانع از ورود حشرات و حیوانات موذی، رطوبت و آب باران می‌گردد. کف چادرها با استفاده از زیلوهای محلی مفروش شده است و اقامت در آنها به سبک سنتی (لحاف، تشک، بالش) است. (برای اقامت در چادر لوازم شخصی مانند حوله، مسواک، ملحفه، لباس گرم (در صورت امکان کیسه خواب برای فصل زمستان) به همراه داشته باشید.
سوییت‌ها
اگر می‌خواهید به گذشته برگردید و شبی متفاوت را در کاروانسراهای ایران قدیم تجربه کنید ما اتاق‌های ساختمان اصلی را به شما پیشنهاد می‌کنیم. طراحی اتاق‌ها برگرفته از معماری قدیم ساختمان‌های کویری و حاشیه کویر است که دیوارها همه از کاه‌گل ساخته شده‌اند. ۱۵ باب اتاق دوتخته و ۳ باب اتاق سه تخته مجهز به سرویس بهداشتی فرنگی، سیستم تهویه، تلویزیون، یخچال هستند که تا ۴ نفر نیز قابل افزایش است.
شاه نشین
کاروانسرا دارای یک سویت ویژه بهنام شاه نشین است که در طبقه سوم ساختمان قرار گرفته است. شاه نشین ظرفیت اقامت ۸ نفر بزرگ‌سال را دارا است که مزین به طراحی سنتی ایرانی همراه با سرویس بهداشتی و حمام، سیستم گرمایش (کرسی) و سرمایش تهیه شده است. شما می‌توانید از سرویس رخت خواب پیچ و یا در صورت لزوم از تخت خواب برای شبمانی استفاده فرمایید.
اتاق گوشواره
اتاق گوشواره در معماری ایرانی به اتاق‌هایی کوچک‌تر گفته می‌شوند که در طرفین شاه‌نشین قرار داشتند. در زمان‌هایی که مهمانان شاه نشین بیش از ظرفیت اتاق بودند، آنها را به طرف اتاق‌های گوشواره هدایت می‌کردند و به علت این اتصال ظرفیت پذیرایی از مهمانان عالی‌قدر بیشتر می‌گردید. در میان عمارت های قدیمی در ایران می‌توان از عالی‌قاپو نام برد که نوازندگان در اتاق گوشواره به نواختن موسیقی می‌پرداختند. این اتاق دارای ۵ تخت با ظرفیت پذیرش ۸ نفر است.
کومه (کلبه‌های گلی)
دهکده‌ای الهام گرفته از معماری کویری برای اقامتی متفاوت و فراموش نشدنی. ۱۳ باب کومه با طراحی به سبک خانه‌های کویر مرکزی ایران با سقف‌هایی گنبدی برای تهویه و داشتن هوایی سبک و دل‌نشین. برای کومه‌ها سیستم گرمایش و سرمایش تهیه شده است و همچنین دارای رخت خواب پیچ برای شبمانی است که در صورت لزوم می‌توان از تخت خواب نیز استفاده کرد.
نکاتی درباره اقامت در کمپ متین آباد
چایخانه این مجموعه در طبقه دوم ساختمان اصلی کمپ واقع شده که علاوه بر چشم‌اندازهای زیبا به رشته ارتفاعات کرکس و دشت زیبای کویر دسترسی بر دو ایوان وسیع برای اجرای برنامه‌های مختلف از جمله پذیرایی با انواع چای و دمنوش و همچنین رصد آسمان شب را مهیا ساخته است. رستوران کمپ در قسمت شمال شرق مجموعه کمپ واقع شده که صرف صبحانه و ناهار و شام در این رستوران است. سرویس‌های بهداشتی و حمام زنانه و مردانه به صورت مجزا در قسمت انتهای ضلع شمالی ساختمان کاروانسرا قرار گرفته‌اند. ۴ سرویس فرنگی، ۳ ایرانی، ۴ دوش و ۴ روشویی به همراه خشک کن تعبیه شده است. لازم است میهمانان گرامی صرفه جویی در مصرف آب و برق را که لازمه‌ی تحقق گردشگری پایدار است را رعایت کنند.
در هنگام سفر به متین آباد فقط وسایل ضروری و لوازم شخصی را همراه خود داشته و حتی‌الامکان از بردن وسایل اضافی خودداری فرمایید. کاه، پیراهن آستین دار و عینک آفتابی جز ضروریات سفر به کویر هستند. از آسیب رساندن به محیط زیست گیاهی و جانوری به شدت اجتناب فرمایید و در منطقه زباله نریزید. آب لوله کشی موجود در کمپ بهداشتی و قابل شرب است. باید توجه داشت که با گردش در روستاها و طبیعت کمترین آسیب به مردم بومی وارد شود، پس به لهجه‌ها و فرهنگ‌های گوناگون و آداب و رسوم زیبای مردم منطقه احترام بگذارید. هرگونه برپایی چادر و پخت و پز غذا در کمپ ممنوع است.
مسیر دسترسی
برای سفر به متین آباد راه‌های زیادی پیش رویتان دارید. اگر اتومبیل شخصیتان را انتخاب کردید، از تهران باید به سمت اتوبان قم بروید. از آنجا به سوی کاشان بروید. بزرگراه را پشت سر بگذارید. ۴۰ کیلومتر بعد به تابلوی ابیانه می‌رسید. شما باید مسیر سمت راست را انتخاب کنید. یعنی به سمت امامزاده آقاعلی عباس بروید. ۱۰ کیلومتر بعد به شهرستان بادرود می‌رسید. ۶ کیلومتر دیگر از راه را که بپیمایید و روستای خالدآباد و ده آباد را پشت سر بگذارید به روستای گردشگری متین آباد می‌رسید. اما شاید شما از این دسته باشید که با آژانس‌های مسافرتی همراه می‌شوید که مسیر برای آنها آشناست. اما هنوز یک مسیر دیگر هم مانده است. با استفاده از مسیر ریلی قطار تهران- اصفهان یا تهران-یزد نیز می‌توانید در ایستگاه بادرود پیاده شوید. و مابقی مسیر را مطابق آن چه پیش‌تر گفته شد ادامه دهید. روزانه ۱۰ قطار از تهران به اصفهان یا یزد می‌روند، بنابراین بر اساس برنامه ریزی می‌توانید با قطار نیز سفر کنید.
این مطلب اولین بار در دو ماهنامه طبیعت گردی و گردشگری منتشر شده است.
