فناوری زنجیره بلوکی به عنوان یکی از قابل‌اعتمادترین و امن‌ترین تکنولوژیهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، هر روزه کاربردهای بیشتری به خود می‌بیند. جهان امروز بیش از گذشته تشنه‌ی راه حل‌های خلاقانه و نوآورانه با امنیت بیشتر است و به همین دلیل بلاکچین توانسته پیشنهادات قابل توجهی ارائه دهد. برای اکثر مردم، واژه زنجیره بلوکی تداعی‌کننده رمز ارزها به عنوان نمونه بیتکوین است، در صورتی که بلاکچین کاربری‌های متعدد دیگری نیز دارند.
کاربردهای تکنولوژی زنجیره بلوکی
قراردادهای هوشمند
تراکنش‌های زمانبر می‌تواند موجب جلوگیری رشد یک کسب‌وکار شوند، مخصوصاً برای سازمانهایی که حجم عظیمی از ارتباطات را پردازش می‌کنند. با قراردادهای هوشمند، توافق‌ها می‌تواند به صورت خودکار تأیید و امضا شود. این کار باعث از بین‌بردن نیاز به میانجی شده و هزینه و زمان شرکت را حفظ میکند. با استفاده از قراردادهای هوشمند شما می‌توانید تعهدات یا تراکنش‌های خود را بدون نیاز به واسط یا طرف سوم انجام دهید. این قرارداد در واقع کدهای کامپیوتری است که در پلتفرم بلاکچین ذخیره می‌شود. قراردادهای هوشمند شامل تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد است و اجرای تمام بندهای قرارداد به صورت خودکار صورت می‌گیرد. با استفاده از این قراردادها هر دو طرف خیالشان راحت می‌شود که به خواسته‌ی خود خواهند رسید.
رأی دادن
درست مانند مدیریت زنجیره تأمین، وعده بلاکچین در مورد رأی دهی، در حال جلب اعتماد کاربران است. در حال حاضر، فرصت‌هایی که وابسته به انتخابات دولت‌ها است، در حال پیگیری هستند. یک مثال از آن، حرکت حکومت مسکو برای آزمایش مؤثر بودن بلاکچین در انتخابات محلی است. انجام این کار به طرز شفاف احتمال تقلب در انتخابات را کم میکند که در عین حال یک موضوع مهم در حضور سیستمهای رأی گیری الکترونیک است. یک مثال از آن استفاده از بلاک چین برای تسهیل رأی دادن توسط سهامداران است. این کار به کمک همکاری شرکای حاضر در فناوری بلاکچین و راهکارهای هویت سنجی دیجیتال انجام گرفته NASDAQ است. بعد از موفقیت، آنها پروژه‌ی رأی گیری دیجیتال را، یک پروژه عملی و ضروری نامیدند.
ارز دیجیتال
سرانجام رشد زیاد بیتکوین و ارزهای دیجیتالی دیگر در بازار مورد تحسین است. این ارزها انتقال سریع، امن و ارزان مبالغ را در سراسر جهان ممکن می‌سازند. درحالی‌که سرویسهای مالی مختلفی مثل PayPal که تراکنش‌های بین‌المللی را انجام می‌دهد، وجود دارد، اما آنها درخواست کارمزدهای زیادی را در ازای هر تراکنش می‌کنند. دیگر روشهای پرداخت نقطه به نقطه نیز معمولاً محدودیت‌های خاصی دارند. مثل محدودیت‌های مکانی و حداقل مقدار انتقالی. به همین دلیل است که کسب و کارها مانند کاربران عادی در حال گرویدن به استفاده از ارزهای دیجیتالی هستند. نه فقط به دلیل امن‌تر بودن آنها، بلکه به دلیل ایجاد آزادی و نبود قدرت مرکزی در کنترل حسابها، ارز دیجیتال مشتریان متعددی پیدا کرده است.
احراز هویت
بعضی از سازمان‌ها سرویس تأیید احراز هویت آنلاین در اختیار مردم می‌گذارند. با استفاده از این سرویس‌ها، می‌توانیم کارت احراز هویت را اسکن کنیم و اعتبار آن را بررسی کنیم. این کار خیلی پرهزینه است. اگر شما از بلاکچین استفاده کنید دیگر نیاز نیست هزینه‌های بابت زیرساخت آن بپردازید. شما می‌توانید به عنوان مثال از بستر اتریوم برای ذخیره کردن جزییات هویتتان استفاده کنید. در این صورت هرکسی بخواهد از اعتبار هویت شما باخبر شود، می‌تواند به راحتی از طریق جست‌وجوی ساده در بلاکچین این کار را انجام دهد. امروزه نیاز به مدیریت بهتر هویت در وبسایت‌ها نیز بسیار حس می‌شود، توانایی تأیید هویت شما برای تراکنش‌های مالی که به صورت آنلاین انجام می‌دهید. با این حال، خطرات امنیتی که در تجارت اینترنتی وجود دارد، در بهترین حالت مدیریت باز هم ناقص هستند. دفاتر توزیع شده روشهای پیشرفته‌ای برای ارتقای سطح این مدیریت پیشنهاد می‌دهند. داشتن هویت ایمن برای تعاملات آنلاین مهم است. توسعه استانداردهای هویت دیجیتال، یک فرآیند بسیار پیچیده است. صرف نظر از چالشهای فنی، یک راه حل جهانی و همکاری بین نهادهای خصوصی و دولتی لازم است. علاوه بر این، هدایت سیستمهای قانونی در کشورهای مختلف مشکل بزرگی به شمار می‌آید. تجارت الکترونیک در حال حاضر طبق استاندارد SSL انجام می‌گیرد.
ثبت و استعلام اسناد رسمی
امروزه اکثر سوابق مالکیت شما در کاغذ ذخیره می‌شوند و امکان دست‌کاری در این سوابق وجود دارد. از آنجایی که این تکنولوژی از کامپیوترها استفاده میکند، خطاهای انسانی کاهش می‌یابد. اگر کسی اطلاعات بلاکها را دست‌کاری بکند و اطلاعات را تغییر دهد، عبارت هش تغییر خواهد کرد و این تغییر باعث شکستن توالی بلاکها می‌شود. با این اوصاف کسی نمی‌تواند در این بلاکها تغییر ایجاد کند. هر تغییری از دید همگان مخفی نخواهد ماند. بلاکچین به‌عنوان یک دفتر عمومی قابل تعمیم، می‌تواند هرگونه ثبتی را به نحو بهتری انجام دهد. ثبت ملک می‌تواند مثال خوبی در این زمینه باشد. در حال حاضر و به روش سنتی پروسه ثبت ملک بسیار پرهزینه است، نیاز به نیروی کار زیادی دارد و به شدت در معرض کلاه‌برداری قرار دارد. تعدادی از کشورها پروژه ثبت املاک را براساس بلاکچین در حال حاضر اجرا می‌کنند. هندوراس اولین دولت بود که این ابتکار عمل را در سال ۲۰۱۵ انجام داد هرچند که وضعیت فعلی آن پروژه نامشخص است. در سال جاری، گرجستان یک قرارداد را با گروه Bitfury ایجاد کرد تا یک سیستم بلاکچین برای ثبت دارایی ایجاد کند. به گزارش رسمی، هرناندو دسوتو، اقتصاددان برجسته و مدافع حقوق مالکیت، یکی از مشاوران این پروژه خواهد بود. اخیراً، سوئد نیز اعلام کرد که از این سیستم برای ثبت املاک در کشور خود به صورت آزمایشی بهره خواهد برد.
جمع آوری پول از طریق برگزاری ICO
ICO یک راه جدید برای افزایش سرمایه است، هرکسی در هرجایی می‌تواند از طریق آن سرمایه گذاری کند. وقتی شخصی در شرکت شما سرمایه‌گذاری میکند، شما بایستی به او رسید دهید. ICO دارایی‌های دیجیتالی را پیشنهاد میکند و شما می‌توانید با توکنهای ایجاد شده رسید خود را به سرمایه گذار بدهید. توکن‌ها در کیف پول بلاکچینی ذخیره می‌شود. این توکن‌ها می‌توانند برای استفاده از سرویسهای ارائه شده از شرکت شما به کار برده شوند یا حتی با توکنهای دیگر مبادله شوند.
ذخیره سازی داده
در حال حاضر شما برای ذخیره سازی فایلهای خود از Dropbox یا Gdrive استفاده می‌کنید. مشکل اصلی استفاده از این سرویس دهنده‌ها این است که شما باید به آنها اعتماد کنید. دولت‌ها می‌توانند آنها را مجبور کنند، اطلاعات شما را افشا کنند. اما با استفاده از تکنولوژی بلاکچین اطلاعات شما در رایانه‌های مختلف موجود در شبکه با رمزگذاری منحصربه‌فرد ذخیره می‌شود. همین امر باعث کاهش هزینه‌ها خواهد شد. حتی اگر شما فضای اضافی در رایانه‌ی خود دارید، می‌توانید این فضا را اجاره دهید. Storj مثال خوبی از این موضوع است.
ادامه مطلب
کاربردهای بلاکچین در اقتصاد ایران و دیگر کشورها – بخش اول
کاربردهای بلاکچین در اقتصاد ایران و دیگر کشورها – بخش دوم
مزایای ارز دیجیتال در اقتصاد ایران و دیگر کشورها – بخش سوم
چالش‌ها و ریسک‌های رمز ارز (مطالعه موردی بیتکوین) – بخش چهارم
کاربردهای بلاکچین، بیتکوین و رمزارزها در اقتصاد – بخش پنجم
این مطلب اولین بار در فصلنامه امنیت الکترونیک به قلم محمد قلم‌چی منتشر شده است.
