نفس عمیقی بکشید. ما روزانه ۲۳۰۰۰ بار نفس میکشیم تا اکسیژن را به مغز و سلولها برسانیم. اکسیژن برای حیات ما ضروری است اما درصد کمی از هوایی که تنفس میکنیم اکسیژن است. چه میشد اگر اکسیژن بیشتر بود؟ آیا حشرات غولآسا در خیابانها پرسه میزدند؟ آیا همه چیز آتش میگرفت؟ آیا شما به یک ابرانسان تبدیل میشدید؟ این تنها چند مورد از مسائلیست که اگر اکسیژن جو زمین دو برابر میشد با آن سر و کله میزدیم. دیگر چه اتفاقی رخ میداد؟ در ادامه با ویوین و داستان دو برابر شدن اکسیژن جو زمین همراه باشید.
اکسیژن یکی از عناصر شیمیایی در جدول تناوبی است که نماد آن O و عدد اتمی آن ۸ است. یک عنصر زیستی بوده و همه جا چه در زمین و چه در کل جهان هستی یافت میشود. مولکول اکسیژن (O۲)در زمین از نظر ترمودینامیکی ناپایدار است ولی توسط عمل فتوسنتز باکتریهای بیهوازی و در مرحله بعدی توسط عمل نور ساخت گیاهان زمینی به وجود میآید.
جو ما شامل ۲۰ درصد اکسیژن و ۷۸ درصد نیتروژن است. اگر چه قسمت عمده جو ما اکسیژن نیست اما مهمترین است. نود درصد انرژی ما از اکسیژن میآید و باقی آن از آب و غذا. بدون اکسیژن قادر به خواندن این مطلب یا هر کار دیگری نخواهید بود چون زنده نخواهید ماند. و نه تنها اکسیژن برای انسان ضروری است، برای حیات روی زمین نیز واجب است. حال، چه میشود اگر مقدار این عنصر حیاتی دو برابر شود؟
اولین چیزی که احتمالا شاهد آن خواهید بود حشرات عظیم الجثه است. حشرات از طریق نای نفس میکشند. طبق نظریه دانشمندان، اگر اکسیژن بیشتری وارد نای شود حشراتی مثل عنکبوت و سوسک بسیار بزرگ خواهند شد. حدود ۳۰۰ میلیون سال پیش در دورههای ماقبل تاریخ اکسیژن جو زمین ۳۰ درصد بود در آن زمان حشرات بسیار بسیار بزرگتر بودند. سنجاقکها در اندازه قوش بودند در حالی که بعضی عنکبوتها در اندازه پرندگان کوچک.
دو برابر کردن اکسیژن زمین به معنای داشتن اکسیژن بیشتر از گذشته در جو است. حشرات زمان ما حتی بزرگتر خواهند بود. گرچه این حشرات بزرگ ممکن است شما را بترسانند. بدانید که شما نیز انرژی بیشتری برای دویدن و فرار کردن خواهید داشت. با سطح اکسیژن بالاتر، شاهد انرژی بیشتر خود خواهید بود. سوابق امروزه استقامت انسان به سرعت پس از دریافت اکسیژن شکسته خواهد شد. همچنین هوشیارتر خواهید بود. اکسیژن بیشتر در بدن، گردش خون را بهبود داده و انرژی را افزایش میدهد. بشر بیماری کمتری خواهد دید و کمتر مریض خواهید شد. یا شایدم نه؟
یک نوع سلول ایمنی مقابله با عفونت با نام نوتروفیل بیشتر دیده خواهد شد تا شما را سالمتر نگه دارد. بدین شکل کمتر سرما خواهید خورد. شبیه سوپرمن خواهید شد. البته نه کاملا! مقدار اکسیژن اضافی که بدنتان دریافت میکند میتواند منجر به مشکلات جدی سلامت در طولانی مدت شود. با افزایش سطح اکسیژن، احتمال سمی بودن اکسیژن افزایش پیدا میکند. این اتفاق زمانی رخ میدهد که بشر در معرض سطح اکسیژن بالاتری نسبت به قبل است. در طی زمان، میتواند منجر به آسیب به ریهها، بینایی ضعیف و ناتوانی سلولها در تکثیر شود. داشتن اکسیژن زیاد در بدن رادیکالهای آزاد را ایجاد میکند. این اتمها به دنبال دیگر الکترونها برای جفت شدن میگردند. چنین رخدادی میتواند باعث آسیب به بدن و دیاناِی شما شود.
و آن آتشهای دیوانهوار چطور؟ خب، با وجود اکسیژن بیشتر در جو چیزها میتوانند راحتتر آتش بگیرند. بهطور کلی، وقتی نمیتوانید آتش روشن کنید به دلیل عدم وجود اکسیژن است. با وجود اکسیژن بیشتر در جو آتش روشن کردن راحتتر میشود. فکر میکنید آتش سوزی جنگلهای کالیفرنیا بد بود؟ انتظار چنین اتفاقی در تمامی دنیا داشته باشید.
حتی گیاهان مرطوب نیز احتمال آتش گرفتن دارند. و برای کل سیاره؟ حجم بیشتری وجود خواهد داشت. اکسیژن فقط در جو نیست. در پوسته زمین نیز نقش بزرگی ایفا میکند. با اکسیژن بیشتر پوسته سنگینتر خواهد شد. باعث میشود سنگکره سنگینتر از جو شود. چیزها دچار اکسیداسیون شده. از جمله پهنههای آبی که تبدیل به آب اکسیژنه میشوند. در کنار هر خوبی، بدی هم میآید اما خوشبختانه میتواند نفس عمیقی بکشید و بدانید که جو ما فقط ۲۰ درصد اکسیژن دارد و تا کنون برای ما خوش یمن بوده است اما تصور کنید چه میشد اگر اکسیژن نبود؟ این موضوع را در ویدیوی «چه میشود اگر اکسیژن برای ۵ ثانیه از دنیا محو شود؟» ببینید.