پرورش در اسارت کامل
در این روش چرخه پرورش کاملا در اسارت انجام میشود. بدین صورت که تخم، نوزاد و مولد مورد نیاز جهت ایجاد مزارع جدید تماما از مزارع دارای مجوز تهیه، سپس در مزرعه و شرایط پرورش صنعتی در اسارت کامل پرورش می یابند. این روش از نظر سازمان جهانی ناظر بر شرایط جانوران درحال انقراض (Cites ) در سراسر دنیا بلامانع میباشد.
پرورش در اسارت پس از صید
روش دوم که بیشتر در کشورهای آفریقایی و کشورهایی که جمعیت کروکودیل ها در حد قابل قبولی میباشد، متـداول است. در این روش، تخم و یا نوزادان جانور از محیط صید و در شرایط کنترل شده صنعتی با درصد بقای بالا پرورش می یابند. زیست شناسان بر این باورند که ۹۰ درصد تخم های گذاشته شده توسط جانور در محیط، می تواند جمع آوری شود، بدون آنکه به جمعیت حیات وحش صدمه بزند. طبقه توافق به عمل آمده در معاهده Cites حداقل %۵ از تخم های تبدیل شده به کروکودیل جوان باید به حیات وحش بازگردانده شوند تا از انقراض گونه جلوگیری شود. به عنوان مثال در سال ۱۹۹۱ بیش از ۵۸۰۰۰ تخم از اطراف دریاچه Karbia زیمباوه جمع آوری شده و %۵ آنها به محض آنکه آنقدر بزرگ شدند که در معرض خطر شکارچیان طبیعی نباشند، در طبیعت اولیه رها شدند و این روند هر ساله تکرار میشود. خبر جدید: کد مربوط به بازرسی زمینها جهت صدور پروانه توسط اداره محترم محیط زیست صادر گردید.
سالنها و محوطه های پرورش
بهترین دما برای پرورش تمساح ۳۴- ۳۰ درجه سانتیگراد و رطوبت ۷۵ درصد الی ۹۰ درصد می باشد. نوزادان تا یک سالگی باید در سالن و فضای سرپوشیده باشند. جانواران یک تا سه ساله و مسن تر در صورت مساعد بودن آب و هوای محیطی، میتـوانند در گردشگاه نگهداری شوند. در غیر اینصورت در گلخانه های بزرگ شرایط محیطی را برای آنها فراهم می نمایند. هرکدام از محوطه های پرورش یک آبگیر جداگانه دارد که مورد استفاده عموم جانوران آن محوطه قرار می گیرد. عمق مورد نیاز جهت نوزادان یک تا سه سالگی ۳۰۰ تا ۱۵۰ میلی متر میباشد و کروکودیل های چهارساله به بالا در آبگیرهای بزرگتر و عمیق تر نگهداری میشوند. آبگیرها به شکلی طراحی شدند که بتوان مرتبا به نظافت آن رسیدگی نمود. ترکیب نگهداری مولدها میتواند به صورت یک نر و چندین ماده و یا یک نر به همراه یک ماده باشد. مساحت مورد نیاز براساس جداول سازمان دامپزشکی و نظام دامپروری درنظر گرفته خواهد شد.
تغذیه
تمساح نیز مانند سایر جانوران نیاز به جیره غذایی کامل شامل پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین و املاح دارد که براساس شرایط منطقه می تواند از ضایعات کشتارگاهی، تلفات دامداری ها و مرغداری ها زیر نظر ادارات دامپزشکی و ضایعات صید ماهیان، نرم تنان به علاوه افزودنی های لازم فراهم شود.
گونه ها
۲۲ گونه کروکودیل در جهان پراکنده است که با در نظر گرفتن مرغوبیت پوست و میزان تولید گوشت گونه های موجود در آفریقای جنوبی، استرالیا و تایلند، گونه های منتخب عبارت خواهند بود از ۱ -کروکودیل نیلوتیکوس ۲ -کروکودیل جانستونی ۳ – کروکودیل پروسوس ۴-کروکودیل سیامی و کروکودیل پوزه کوتاه ایرانی (گاندو) بهترین گونه گوشتی و نمایشی میباشد.
جنبه های اقتصادی پرورش کروکودیل
در حال حاضر کروکودیل در بیش از ۵۰ کشور جهان به صورت صنعتی پرورش مییابد. صنعت پرورش کروکودیل در ابتدا تاکید بر تولید، فروش پوست، نوزاد و جلوگیری از انقراض این جانور داشت. اما با گذشت زمان و مطرح شدن مشکل جنون گاوی و آنفلوآنزای مرغی، گوشت کروکودیل تبدیل به یک محصول لوکس و پرطرفدار گردید و با توسعه صنعت گردشگری و اثبات خواص دارویی شگرف موجود در گوشت، خون و استخوان این جانور، پرورش آن به تدریج حالت استراتژیک به خود گرفته است و بسیاری از کشورها جلوی صادرات زنده کروکودیل را گرفته و تمایل به انحصاری نمودن این صنعت دارند.
در ذیل به برخی از قیمت های ارایه شده از مزارع مختلف (عمده فروش) اشاره می گردد.
- کمربند زنانه از پوست شاخی با سگک برنزی توپر ۱۴۰ دلار
- کمربند رنجری از پوست شاخی و مرصع ۱۵۵ دلار
- مچ بند با ۴ دندان واقعی ۲۰۰ دلار
- سر کروکودیل تاکسی درمی شده روی چوب ۸۰۰ دلار
- بند کلاه از پوست کروکودیل ۴۰ دلار
- گردنبند از دندان کروکودیل (یک دندان) ۳۵ دلار
- یک کروکودیل کامل تاکسی درمی شده به طول ۵/۱ متر هر سانتیمتر ۵ دلار= دلار ۷۵۰ =۵۰×۱۵۰
- یک کروکودیل کامل تاکسی درمی شده به طول ۴۰ سانتیمتر ۲۰۰ دلار
- کیف وکالت ۳۵۹۹ دلار
- کیف پول جیبی ۳۶۹ دلار
- جمجمه متوسط سر تمساح ۱۰۰ دلار
- پوتین ۱۰۹۹ دلار
- ساک وسایل گلف ۲۴۹۹ دلار
- کیف دسته چک ۵۹۹ دلار
- هر تخته پوست ۵/۱ متری درج یک دباغی شده ۸۰۰-۶۰۰ دلار
برخی خواص دارویی در حال استفاده و یا بررسی عبارتند از:
- استفاده از پودر استخوان جانور جهت درمان سرطان پوست که یکی از شایع ترین سرطان های شناخته شده می باشد.
- استفاده از سوپ گوشت جانور جهت درمان آسم، دردهای مفصلی و عضلانی مزمن، درمان ضعف قوای جنسی و تقویت سیستم ایمنی بدن و…
- استفاده از کروکودیلین (محصول به دست آمده از سرم خون جانور) جهت درمان عفونت های مقاوم به تمامی آنتی بیوتیک ها در سیستم تنفسی، ادراری و…
- تحقیق بر روی کروکودیل جهت به دست آوردن درمان قطعی بیماری ایدز، لازم به ذکر است تاکنون کروکودیلین تنها داروی شناخته شده میباشد که توانسته ویروس ایدز را در محیط آزمایشگاهی از بین ببرد.
این مطلب اولین بار در ماهنامه دامپزشکی و بهداشت به قلم دکتر پیمان شیرازی پور منتشر شده است.