بلدرچین‌های ژاپنی در سن ۶ هفتگی بالغ می‌شوند و معمولا پیک تولید تخم در آنها در سن ۵۰ روزگی می‌باشد. با مراقبت صحیح، ماده‌ها می‌بایست در سال اول تخم گذاری حدود ۲۰۰ تخم بگذارند. عمر مفید این پرندگان ۲ تا ۲.۵ سال می‌باشد. اگر پرنده‌ها بر اساس انتخاب ژنتیکی برای وزن بدن انتخاب نشده باشند، بلدرچین‌های نر بالغ می‌بایست به وزنی معادل ۱۰۰ الی ۱۴۰ گرم و ماده‌ها که اندکی سنگین‌تر هستند به وزنی بالغ بر ۱۲۰ تا ۱۶۰ گرم برسند.
نحوه تشخیص پرندگان نر و ماده
پرندگان ماده به‌وسیله پرهای قهوه‌ای روشن با لکه‌های سیاه در اطراف و بالای سینه مشخص می‌گردند در حالی که پرندگان نر بر روی گلو و سینه خود رنگ قهوه‌ای تیره دارند. همچنین بر روی لبه بالایی مخرج نرها غده کلوآکی با ساختمان پیازی شکل قرار گرفته و مواد کف آلود سفید رنگی از آن ترشح می‌شود. این غده منحصر به فرد می‌تواند در ارزیابی قابلیت تولید مثلی در نرها استفاده شود.
تخم بلدرچین
تخمهای بلدرچین ژاپنی خال‌های قهوه‌ای رنگی داشته و اغلب با مواد گچ مانند به رنگ آبی روشن پوشیده شده است. هر بلدرچین ماده تخم‌هایی با خصوصیات منحصر به فرد خود همچون رنگ یا طرح‌های روی پوسته تولید می‌کند. برخی سویه‌ها نیز تنها تخمهای سفید رنگ تولید می‌کنند. میانگین وزن تخم‌ها ۱۰ گرم و در حدود ۸%از وزن بدن بلدرچین ماده می‌باشد. وزن جوجه‌های یک روزه آن ۷– ۶ گرم است و رنگ آنها قهوه‌ای با رگه‌های زرد رنگ می‌باشد. پوسته‌های تخم بسیار شکننده هستند پس باید در جابجا نمودن آنها دقت فراوانی نمود.
باروری و اصلاح نژاد
تحقیقات نشان داده‌اند گروه‌هایی که حاوی یک نر با ۲ یا ۳ ماده هستند بالاترین میزان باروری را داشته‌اند. هنگامی که بلدرچین در پنهای دسته جمعی نگهداری می‌شوند، یک نر به ۳ ماده کافی است و جنگ مابین نرها را کاهش می‌دهد. جفت گیری ۲ تایی در قفس‌های انفرادی نیز باروری خوبی را به همراه خواهد داشت. میزان باروری به طور برجسته‌ای در پرندگان پیرتر کاهش می‌یابد. توجه داشته باشید که پرورش خویشاوندی ( خویش جفتی ) میزان بروز ناهنجاری‌ها را زیاد می‌کند و این امر به طور چشمگیری عملکرد تولید مثلی را کاهش می‌دهد. به این دلیل، مطلوب این است که تعداد ماده‌ها را نسبت به نرها حفظ کنیم و تخمهای آنهای را که قرار است جوجه کشی نماییم نشان‌دار کرده و پس از هچ شدن نیز جوجه‌ها عالمت گذاری شوند تا با مشکلات خویش جفتی روبرو نشویم. سوابق شجره نامه را می‌توان با استفاده از باندهای بالی که به صورت تجاری در بازار موجود می‌باشند (و یا حلقه‌های پائی) حفظ نمود. از این باندها می‌توان برای شناسایی بلدرچین در تمام سنین استفاده نمود. بلدرچین‌ها را می‌توان به طور موقت نیز نشان دار نمود، در این روش با استفاده از رنگ روغن پرهای پشت پرنده را نشانه گذاری می‌کنند. دقت شود که این رنگه ها نباید با صورت پرنده و پوست آن تماس حاصل نمایند و همچنین ناخن‌های پنجه‌هایشان را نیز می‌توان نشان دار کرد.
مراقبت‌های پیش از جوجه کشی
پرورش موفقیت آمیز بلدرچین از دوره پیش از جوجه کشی آغاز می‌شود. تخم‌ها باید در زمان‌های گوناگون در روز جمع آوری و در دمای ۱۵ درجه سانتی‌گراد ذخیره شوند. یخچال‌های خانگی رضایت بخش نیستند چون میزان تولید سرمای آنها بالا است. تخمهای ترک دار اصلا هچ نشده و یا به میزان ناچیزی هچ می‌شوند. بهترین نتیجه در جوجه کشی هنگامی حاصل می‌شود که تخم‌ها کمتر از یک هفته تا پیش از قرار دادن در درون دستگاه جوجه کشی نگهداری شوند. حمل و نقل تخمهای بلدرچین می‌بایست کاملا با دقت انجام گیرد زیرا که پوسته آنها در مقابل آسیب دیدگی بسیار شکننده می‌باشند. رنگی بودن تخمهای بلدرچین عمل کندلینگ (مشاهده تخم‌ها زیر نور برای مشخص نمودن باروری آنها) را مشکل می‌نماید. کثیف بودن دستگاه جوجه کشی و محوطه اطراف آن منبعی از آلودگی و بیماری‌ها می‌باشد. شستشوی کامل و ضد عفونی واحد جوجه کشی بعد از هربار مصرف توسط ترکیبات چهارتایی آمونیوم و یا ضدعفونی کننده‌های تجاری دیگر توصیه می‌شود.
نکات مهم
تنها تخمهای تمیز را در دستگاه قرار دهید زیرا که تخمهای کثیف منبعی از بیماری و یا آلودگی می‌باشند. تخمهای کثیف بهتر است توسط دستمال کاغذی و یا دیگر ساینده‌ها تمیز شوند. تخم‌هایی را که قرار است درون دستگاه جوجه کشی قرار دهیم را هرگز نباید شکست. تخم‌ها می‌بایست بعد از چیده شدن در دستگاه جوجه کشی ضدعفونی شوند اما می‌توان آنها را ۱۲ ساعت بعد از قرار دادن در درون دستگاه نیز ضدعفونی نمود. تخمهای ۲ تا ۵ روزه‌ای که در آنها جنین تشکیل شده است را نباید ضدعفونی نمود.
نحوه ضد عفونی به شرح زیر می‌باشد:
- از ۲۵ گرم پرمنگنات پتاسیم و ۳۵ میلی لیتر فرمالین (۴۳%) به ازای هر متر مکعب فضای درون دستگاه استفاده نمایید.
- ابتدا پرمنگنات را در یک ظرف سفالی و یا لعابی ریخته ( اندازه ظرف به میزان ۱۰ برابر بزرگتر از حجم مواد مورد استفاده باشد) و سپس فرمالین را اضافه نمایید.
- در دستگاه‌هایی که با فشار هوا کار می‌کنند، در طول عملیات ضدعفونی هواکش‌ها را بکار انداخته و خروجی‌ها را ببندید و پس از ۲۰ دقیقه خروجی را باز نمایید.
- در دستگاه‌های جوجه کشی با هوای راکد، خروجی‌ها و درب دستگاه را باز نمایید.
- در طول ضدعفونی، میزان رطوبت باید بالا بوده و دما باید مابین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتی گراد باشد.
این مطلب اولین بار در مجله تازه های دام و طیور و آبزیان به قلم محمد حسامی منتشر شده است.
