مطالعه بخش اول با عنوان «مقدمهای بر انقراض انسان».
آینده چگونه خواهد بود؟
اگر این اوضاع ادامه پیدا کند، روند زوال طبیعت تا سال ۲۰۵۰ و حتی بعد از آن ادامه پیدا خواهد کرد. تنها راه نجات به عقیده نویسندگان این تحقیق «تغییر در دگرگونی» است. این مطالعه در واقع به حکومتها نمیگوید باید چه کاری انجام دهند، اما به آنها راهنماییهای کارگشایی میکند. یکی از این راهنماییها این است که جهت جهان را از «پارادایمهای محدود رشد اقتصادی» دور کنند. آنها پیشنهاد میکنند که از رشد ناخالص داخلی به عنوان یک شاخص کلیدی برای اندازه گیری ثروت دوری کنند و به جای آن رویکردهای جامعتری در پیش گیرند که کیفیت زندگی و اثرات بلندمدت آن را در نظر میگیرد. بر اساس استدلال تهیه کنندگان این گزارش مفهوم سنتی «کیفیت خوب زندگی» باعث افزایش مصرف در همه سطوح زندگی میشود. این نگاه باید تغییر کند. همینطور این تغییر باید در انگیزههای مالی که به تنوع زیستی آسیب میزنند هم ایجاد شود.
دولتها باید کمکهای مالی مخرب از جمله برای تولید سوختهای فسیلی و ماهیگیری و کشاورزی صنعتی را متوقف کنند. نویسندگان این گزارش میگویند ما باید تا سال ۲۰۵۰ حداقل نیمی از سیارهمان را از نظر زیستمحیطی ایمن کنیم و برای این کار باید تا سال ۲۰۳۰ حداقل ۳۰ درصد از کار را انجام داده باشیم.
آیا این بدتر از تغییرات اقلیمی است؟
تغییرات اقلیم هم یکی از عوامل موثری است که تخریبهای زیادی در سراسر دنیا ایجاد میکند. گازهای گلخانهای در جو زمین از سال ۱۹۸۰ تا امروز دو برابر شدهاند و این باعث شده دمای زمین به طور متوسط ۰.۷ سانتیگراد افزایش پیدا کند. بر اساس این ارزیابی اگر دمای زمین تا دو درجه سانتیگراد افزایش پیدا کند، پنج درصد گونههای جانوری در معرض خطر انقراض قرار میگیرند و اگر این دما ۴.۳ درجه افزایش پیدا کند، گونههای در معرض انقراض به ۱۶ درصد میرسند، اما تغییرات اقلیم عامل سوم در انقراض جانوری است. عامل اول تغییرات در زمین و دریا و عامل دوم بهرهبرداری مستقیم از طبیعت است. نویسندگان این گزارش امیدوارند ارزیابی آنها در مورد از بین رفتن تنوع زیستی به بحث درباره تغییرات اقلیم و پایبندی منجر شود.
من چه کار میتوانم بکنم؟
ایده کنشهای دگرگونکننده فقط محدود به دولتها و مقامات محلی نیست. هر کسی قطعاً میتواند تفاوت ایجاد کند. دکتر «کیت به رامان» از نویسندگان این گزارش میگوید: «ما میدانیم شیوهای که امروزه مردم برای تغذیه انتخاب کردهاند، هم برای خودشان و هم برای سیارهمان ناسالم است، ما میتوانیم با انتخاب رژیمهای غذایی متنوع مانند خوردن سبزیجات بیشتر به عنوان انسان سالمتر زندگی کنیم و در عین حال میتوانیم با تولید غذا به وسیله روشهای پایدار کاری کنیم که زمین هم سالمتر شود». علاوه بر میزان مصرف و انتخاب شیوه زندگی، نویسندگان این گزارش معتقدند انسانها با روشهای دیگری مثلاً از راههای سیاسی هم میتوانند تغییرات ایجاد کنند. دکتر «رینکو چاودهاری» از دانشگاه کلارک ماساچوست میگوید: «احتمالاً برای جامعه خیلی مهم است که به جای سرمایهگذاری در زغالسنگ در انرژیهای تجدید پذیر سرمایهگذاری کند. خب شما چطور این کار را انجام میدهید؟ از راه رفتارهای شخصی و البته رأی دادن. به جای اینکه فقط با خاموش کردن لامپهای اضافی در انرژی صرفهجویی کنیم، راههای کمتر واضح و روشنی هم وجود دارد که از راه اقدامات سیاسی ممکن است.»
زوال به روایت آمار
گونههای در معرض خطر انقراض: در حال حاضر تقریباً ۲۵ درصد از گونههای جانوری و گیاهی که مورد مطالعه قرار گرفتند، در معرض خطر انقراض قرار دارند. اکوسیستمهای طبیعی: به طور متوسط ۴۷ درصد از اکوسیستمهای طبیعی رو به زوال میروند. فراوانی زیستگونهها: فراوانی جهانی پستانداران ۸۲ درصد کاهش یافته است. شاخصهای فراوانی مهرهداران از سال ۱۹۷۲ به سرعت در حال کاهش است. اهمیت طبیعت برای مردم بومی: ۷۲ درصد از ارزیابیهایی که به وسیله جوامع محلی انجام شدهاند، نشان میدهد روند رو به افزایش زوال عناصر طبیعت برای آنها مهم است.
این مطلب اولین بار به قلم حمیدرضا ابراهیمزاده در ماهنامه دانشمند منتشر شده است.